Foxconn hồi tháng 11/2024 thông báo nhà máy tại Mexico sẽ bắt đầu sản xuất mẫu GB200 NVL72, máy chủ chuyên dụng cho AI và trung tâm dữ liệu do Nvidia phát triển, từ đầu năm nay. Đây chỉ là một trong nhiều yếu tố có thể bị đe dọa nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt mức thuế cao như tuyên bố trong chiến dịch tranh cử và trước khi nhậm chức.
Các doanh nghiệp Mỹ từng trải qua đòn áp thuế được Mỹ áp đặt với sản phẩm tiêu dùng từ Trung Quốc hồi năm 2018. Tuy nhiên, lời đe dọa mới của ông Trump có thể gây nên "cơn đau đầu" mới khi nhắm vào cả mặt hàng điện tử từ Mexico.
Nhiều doanh nghiệp mở rộng sản xuất đến Mexico nhằm phản ứng với tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng trong Covid-19 và những biện pháp áp thuế trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump.
Người dùng gõ laptop ở thành phố Manhattan của Mỹ hồi năm 2020. Ảnh: Reuters
Sản phẩm điện tử nhập từ Mexico vào Mỹ đạt giá trị 86 tỷ USD trong năm 2019 và tăng lên 103 tỷ USD năm 2023, tương đương 18% tổng sản phẩm điện tử nhập khẩu Mỹ, theo thống kê của Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ. Mexico là nguồn nhập khẩu sản phẩm điện tử lớn thứ hai của Mỹ, chỉ sau Trung Quốc với tổng giá trị 146 tỷ USD trong năm 2023.
Ngoài Foxconn, các nhà sản xuất khác của Trung Quốc như Lenovo và Hisense cũng thông báo xây dựng nhà máy ở Mexico những năm gần đây.
"Tổng thống Trump dường như đang tìm cách ngăn chặn lỗ hổng cho phép công ty Trung Quốc tránh đòn áp thuế bằng cách mở rộng sản xuất đến Mexico. Các khoản đầu tư của doanh nghiệp Trung Quốc vào Mexico đã tăng vọt trong 3-5 năm qua", Simon Geale, Phó chủ tịch công ty tư vấn chuỗi cung ứng Proxima, cho hay.
Trung Quốc vẫn là nguồn cung thiết bị điện tử lớn nhất cho thị trường Mỹ, chiếm 78% doanh số smartphone, 87% máy chơi game console và 79% laptop, theo Hiệp hội Công nghệ Tiêu dùng Mỹ (CTA).
Giới chuyên gia và cả lãnh đạo Tổ chức Thương mại Thế giới nói rằng chiến tranh thương mại bắt nguồn từ lệnh áp thuế của ông Trump có nguy cơ làm đình trệ kinh tế toàn cầu, tăng giá sản phẩm đối với người tiêu dùng.
"Bốn tác động lớn nhất sẽ là giá tăng vọt, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ hạn chế cắt giảm lãi suất, tăng trưởng chậm và ít việc làm hơn", Brett House, giáo sư tại Trường Kinh doanh Columbia ở Mỹ, nêu quan điểm.
Trong quá trình tranh cử, ông Trump từng dọa áp thuế 60% với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và 10% với mọi quốc gia khác. Trong tuần đầu nắm quyền, ông đang xem xét 10% thuế với Mexico và Canada, cùng 25% thuế với Trung Quốc.
"Mức thuế 60% nhằm vào hàng hóa Trung Quốc sẽ giáng đòn mạnh vào người tiêu dùng Mỹ. Laptop và tablet có thể tăng giá tới 45%, máy chơi game console tăng 40% và smartphone có thể vượt mức 26%", CTA cảnh báo.
"Giá bán smartphone trung bình có thể tăng thêm 213 USD mỗi chiếc", CEO CTA Gary Shapiro nói thêm.
Khác biệt quan trọng là Tổng thống Mỹ lần này có thể áp thuế toàn bộ mặt hàng nhập khẩu, trong khi các biện pháp năm 2018 chỉ nhằm vào một số sản phẩm nhất định và các doanh nghiệp có thể xin miễn trừ.
Hiện chưa rõ ông Trump có thật sự ra đòn áp thuế với toàn bộ mặt hàng nhập khẩu hay không. "Nỗ lực của các doanh nghiệp khắc phục chi phí từ thuế có thể khiến người dùng Mỹ phải bỏ nhiều tiền hơn để mua sản phẩm", Jeff Gragg, lãnh đạo công ty tư vấn Columbus Consulting, cảnh báo.
(Theo CNBC)
