Theo Bộ Tài chính, việc duy trì song song cả thanh tra và kiểm tra thuế hiện tạo ra sự trùng lặp, gây tốn kém thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Khi chỉ còn hoạt động kiểm tra, quy trình sẽ tinh gọn hơn, giúp doanh nghiệp giảm áp lực tuân thủ, đồng thời cơ quan thuế vẫn đảm bảo giám sát chặt chẽ thông qua hệ thống dữ liệu và công nghệ.
Đề xuất mới cũng bổ sung các quy định về kiểm tra thuế, trong đó kéo dài thời hạn kiểm tra phù hợp với tính chất vụ việc, mở rộng quyền xử lý đối với các hành vi gian lận, trốn thuế và tăng cường áp dụng công nghệ thông tin để đối chiếu, phân tích rủi ro. Việc kiểm tra sẽ ưu tiên thực hiện tại trụ sở cơ quan thuế dựa trên hồ sơ, dữ liệu hóa đơn điện tử, hạn chế việc xuống trực tiếp doanh nghiệp nếu không cần thiết.
Bộ Tài chính cho rằng, thay đổi này vừa bảo đảm hiệu lực quản lý nhà nước, vừa khuyến khích doanh nghiệp tuân thủ tự nguyện, phù hợp với xu hướng quản lý thuế hiện đại.
"Người ra quyết định kiểm tra, trưởng đoàn kiểm tra, thành viên đoàn kiểm tra cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ việc hoặc cố ý kết luận, xử lý vi phạm về thuế trái pháp luật. Có dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng của đối tượng kiểm tra chưa được phát hiện đầy đủ qua kiểm tra", Bộ Tài chính nêu lý do bổ sung quy định nêu trên.
Thanh tra thuế khác gì kiểm tra thuế?
Theo quy định hiện hành, thanh tra thuế thường được áp dụng đối với các trường hợp nghi ngờ có vi phạm nghiêm trọng, phạm vi thanh tra rộng, thời gian kéo dài và có thể tiến hành đột xuất tại trụ sở doanh nghiệp. Quá trình này thường đòi hỏi nhiều thủ tục, hồ sơ và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên.
Trong khi đó, kiểm tra thuế chủ yếu dựa trên hồ sơ, chứng từ và dữ liệu do doanh nghiệp cung cấp hoặc cơ quan thuế thu thập. Hoạt động kiểm tra có thể thực hiện tại trụ sở cơ quan thuế hoặc doanh nghiệp, phạm vi hẹp hơn, thời gian ngắn hơn và tập trung vào các vấn đề cụ thể.
