Đồng bộ hóa về phân cấp, thẩm quyền trong thu hồi đất với giao đất, cho thuê đất
Chiều 29/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến đối với dự án Luật Đất đai sửa đổi, để Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục hoàn thiện, trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 10.
Phó Thủ tướng cho rằng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phải phân công cụ thể, huy động các đơn vị chuyên môn tham gia trực tiếp, nhất là bộ phận pháp chế, làm rõ những điều luật đang "trói buộc", chưa sát thực tế, hoặc còn thiếu rõ ràng, gây vướng mắc trong triển khai.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ (Ảnh: VGP).
Trong tờ trình, Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, việc sửa đổi lần này không nhằm thay đổi toàn diện Luật Đất đai, mà tập trung tháo gỡ ngay những "nút thắt" pháp lý, khắc phục những điểm bất cập.
Bên cạnh đó, việc sửa luật tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh. Đây cũng là bước đi quan trọng để thể chế hóa các nghị quyết của Trung ương, Chính phủ, phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, Bộ này đề xuất bỏ quy hoạch sử dụng đất cấp xã, chỉ giữ lại kế hoạch sử dụng đất cấp xã dựa trên chỉ tiêu phân bổ từ cấp tỉnh. Cách làm này nhằm tinh giản thủ tục, tránh tình trạng chồng chéo, đồng thời tăng cường tính thống nhất từ trên xuống.
Góp ý vào dự thảo, đại diện UBND TPHCM, đề xuất không lập kế hoạch sử dụng đất 5 năm ở cấp xã, chỉ cần tuân thủ quy hoạch đô thị và nông thôn; cho phép các đơn vị sự nghiệp công lập chỉ thuê đất trả tiền hàng năm; rút ngắn thời hạn thông báo thu hồi đất từ 90-80 ngày xuống còn 45-90 ngày, và cho phép ban hành khi có quyết định chủ trương đầu tư…
Đối với dự án cấp bách, công trình trọng điểm, TPHCM kiến nghị niêm yết công khai, lấy ý kiến và đối thoại với người dân đồng thời trong 30 ngày, thay vì chờ hết thời hạn mới triển khai như hiện hành.
Tại cuộc họp, ông Nguyễn Ngọc Phúc - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng - cho rằng, việc áp dụng bảng giá đất ổn định 5 năm và hệ số điều chỉnh phải dựa trên dữ liệu thực tiễn, phản ánh biến động giá đất từng khu vực để giảm sức ép trong tính toán và đảm bảo dự án vận hành hiệu quả.
Hệ số biến động giá đất cần được xác định dựa trên dữ liệu thị trường, tránh áp dụng một cách máy móc, đồng thời cân nhắc phương án trả tiền đất một lần cho cả vòng đời dự án để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý.
Trong khi đó, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM Lê Hoàng Châu kiến nghị áp dụng bảng giá đất và hệ số điều chỉnh hàng năm nên phân biệt đất trong hạn mức và ngoài hạn mức để giảm chi phí cho hộ gia đình, cá nhân; cho phép chủ đầu tư điều chỉnh thời hạn sử dụng đất khi mua lại dự án còn thời gian sử dụng ngắn; cơ chế xử lý đất của doanh nghiệp Nhà nước sau khi cổ phần hóa…
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Minh Ngân cũng đã trao đổi, làm rõ thêm một số nội dung về thời điểm xác định giá đất cho các dự án BT, áp dụng bảng giá đất khi giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng, đấu giá quyền sử dụng đất…
Sẽ sử dụng bảng giá đất cho mọi chính sách
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, hiện nay quy hoạch sử dụng đất được thực hiện ở hai cấp là tỉnh và trung ương. Nơi nào không có quy hoạch gì, bắt buộc phải lập quy hoạch sử dụng đất để quản lý.
Phó Thủ tướng cho rằng, bảng giá đất sẽ sử dụng cho mọi chính sách, hài hòa lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp và Nhà nước. Tuy nhiên, hệ số điều chỉnh cần có quy định chi tiết, dựa trên dữ liệu thực tiễn và nguyên tắc thị trường, để tránh lúng túng hoặc vi phạm pháp luật, thậm chí dẫn đến nhiều rủi ro cho cơ quan quản lý.
Về thời điểm áp dụng giá đất trong các dự án BT hay giao đất, Phó Thủ tướng cho rằng, cần rõ ràng và phù hợp với Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP).
Đồng thời, Phó Thủ tướng yêu cầu xem xét bỏ quy định thu bổ sung khoản tiền do chậm nộp tiền sử dụng đất nếu là lỗi do Nhà nước. Thời điểm áp dụng luật phải tuân theo nguyên tắc quyết định lúc nào áp dụng lúc đó.
Đối với quy định gia hạn dự án, Phó Thủ tướng cho rằng cần cho phép điều chỉnh dựa trên tính toán của chủ đầu tư để huy động vốn tiếp.
