Bộ Tài chính vừa xin ý kiến các thành viên Chính phủ dự thảo một số nội dung tiếp thu, giải trình về dự án luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Tại dự luật, về thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ kinh doanh, các mức thuế suất theo tỷ lệ phần trăm vẫn đang được giữ như hiện hành (ngoại trừ việc bổ sung mức thuế 5% đối với hoạt động cung cấp sản phẩm số).
Danh mục ngành nghề tính thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo quy định hiện hành như sau:
Ý kiến thẩm tra cho rằng, so với chế độ thuế thu nhập cá nhân hiện hành, việc bỏ cơ chế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh để chuyển sang áp dụng kê khai doanh thu theo hóa đơn sẽ có những thay đổi nhất định đến mức doanh thu của các hộ, cá nhân kinh doanh dân sinh (về cơ bản sẽ tăng cao hơn so với các mức khoán mà các hộ, cá nhân đang thực hiện trên thực tế hiện nay).
Khi so sánh dễ thấy, tại dự luật, nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân với các đối tượng khác (cá nhân làm công ăn lương, người có thu nhập cao trong lĩnh vực khoa học - công nghệ) đều được giảm đáng kể.
Trong trường hợp cần thiết (nếu sự thay đổi về doanh thu theo kê khai so với các mức khoán đang thực hiện là quá lớn), đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc phương án điều chỉnh lại các mức thuế suất để bảo đảm gánh nặng về thuế với đại đa số cá nhân kinh doanh không quá lớn...
Nâng doanh thu miễn thuế vẫn cần giảm thuế suất
Bộ Tài chính cho biết, tiếp thu ý kiến thẩm tra, dự thảo luật đã chỉnh lý theo hướng bổ sung quy định đối với các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trên 500 triệu đồng đến 3 tỉ đồng áp dụng tính thuế theo thu nhập (doanh thu trừ chi phí) với mức thuế suất 15% (mức này bằng với mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp có doanh thu tương đồng).
Nhiều chuyên gia đề xuất, khi chuyển sang kê khai thuế, cần giảm mức thuế suất cho hộ, cá nhân kinh doanh để phù hợp tình hình mới
ẢNH: ĐAN THANH
Trường hợp hộ, cá nhân có thu nhập nhiều thì nộp thuế nhiều, thu nhập ít thì nộp thuế ít và không có thu nhập thì không phải nộp thuế.
Đối với các hộ, cá nhân kinh doanh không xác định được chi phí thì được áp dụng theo tỷ lệ trên doanh thu.
Dự thảo luật đã nâng mức ngưỡng doanh thu chịu thuế theo tỷ lệ của hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 3 tỉ đồng/năm từ 100 triệu đồng (hiện nay) lên 500 triệu đồng; đồng thời cho trừ đi 500 triệu đồng (mức ngưỡng) trước khi xác định doanh thu tính thuế.
Chính phủ cũng sẽ nghiên cứu đề xuất sửa đổi ngay mức doanh thu không phải nộp thuế giá trị gia tăng lên 500 triệu đồng/năm để đồng bộ với quy định của luật Thuế thu nhập cá nhân.
"Việc chỉnh lý, hoàn thiện quy định về thuế đối với hộ kinh doanh có doanh thu dưới 3 tỉ đồng/năm như trên vừa đảm bảo thu thuế theo đúng thu nhập, vừa đảm bảo khuyến khích các hộ có đủ điều kiện sẽ chuyển sang doanh nghiệp", Bộ Tài chính nhìn nhận.
Đánh giá cao sự tiếp thu, điều chỉnh các nội dung liên quan thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ kinh doanh tại dự luật, song luật sư Nguyễn Văn Được, Ủy viên thường trực Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cho rằng khi tính thuế trên doanh thu, vẫn cần nghiên cứu giảm các mức thuế suất.
"Giai đoạn thuế khoán, nghĩa vụ thuế thấp hơn nhiều so với thu nhập. Bởi vậy, các mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân với hộ kinh doanh áp dụng 0,5%; 1%; 1,5% và 2% tùy ngành nghề là phù hợp. Tuy nhiên, từ năm sau, khi hộ kinh doanh chuyển sang kê khai thuế, việc tiếp tục duy trì thuế suất như trên sẽ không còn phù hợp tình hình mới", ông Được phân tích.
Vị chuyên gia đặc biệt nhấn mạnh khía cạnh sửa luật Thuế thu nhập cá nhân cần đảm bảo đồng bộ với pháp luật khác có liên quan, điển hình là luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
Hiện nay, dự thảo Nghị định hướng dẫn luật Thuế thu nhập doanh nghiệp đang áp dụng mức thuế suất tỷ lệ trên doanh thu thấp hơn so với thuế thu nhập cá nhân mà hộ kinh doanh đang chịu. Bởi vậy, mức thuế với hộ kinh doanh cần được thiết kế tương đồng với doanh nghiệp nộp thuế theo phương pháp trực tiếp, đảm bảo bình đẳng.
Chuyên gia thuế Nguyễn Ngọc Tú (Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội) cũng cho rằng, để khuyến khích hộ kinh doanh kê khai doanh thu trung thực hơn, cần rà soát, điều chỉnh lại thuế suất cho phù hợp từng ngành hàng, có phân loại rộng ra thêm các khía cạnh như bán buôn, bán lẻ...
