Chiều 23.9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án luật An ninh mạng (sửa đổi toàn diện luật An ninh mạng và luật An toàn thông tin mạng).
Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, thay mặt cơ quan soạn thảo trình bày tờ trình về dự thảo luật.
Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long
ẢNH: PHẠM THẮNG
Dự thảo luật bổ sung quy định về việc yêu cầu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng phải định danh địa chỉ internet (địa chỉ IP) của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ internet, cung cấp cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng để phục vụ công tác quản lý nhà nước, đảm bảo an ninh mạng.
Theo cơ quan soạn thảo, địa chỉ IP tương tự như số nhà, địa chỉ cư trú ngoài đời thực, là cơ sở quan trọng nhất để xác định thông tin, vị trí, thiết bị đầu cuối truy cập, sử dụng, hoạt động trên internet.
Tuy nhiên, việc định danh địa chỉ internet phục vụ công tác bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội thời gian qua còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu công tác nghiệp vụ.
Tỷ lệ tra cứu địa chỉ internet có thông tin thuê bao không quá 40%, gây khó khăn rất lớn cho công tác bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội của lực lượng công an.
Trình bày báo cáo thẩm tra sau đó, Chủ nhiệm Ủy quan Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, hồ sơ dự án luật đáp ứng các yêu cầu của luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự án luật này.
"AI có mặt tốt, song cũng có mặt hại"
Cho ý kiến thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định an ninh mạng đang là vấn đề rất thời sự. Dự thảo cần xác định rõ các đối tượng chịu tác động như cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức nước ngoài hoạt động tại Việt Nam và các hành vi được điều chỉnh là tấn công mạng, thu thập dữ liệu trái phép, phát tán thông tin sai lệch.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn
ẢNH: PHẠM THẮNG
Theo Chủ tịch Quốc hội, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển có mặt tốt, song cũng có mặt hại. "AI có thể giả giọng nói, cắt ghép của người này sang người khác nhằm tống tiền, trong khi máy chủ thường ở nước ngoài. Các đối tượng này đưa hình ảnh rồi yêu cầu nộp 2 - 3 tỉ đồng, nếu không sẽ tung hình ảnh ra ngoài", Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng.
Thực tế trên đòi hỏi cần có sự phân biệt giữa an ninh mạng và an toàn thông tin, làm rõ ranh giới an ninh mạng liên quan đến an ninh quốc gia và phòng, chống tội phạm mạng, an toàn thông tin liên quan đến bảo mật dữ liệu và hệ thống kỹ thuật. Điều này nhằm tránh xung đột khi áp dụng luật, giúp phân định trách nhiệm của cơ quan quản lý.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị tăng cường bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng. Cần xây dựng tiêu chí rõ ràng để phân loại và xác định hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia như hệ thống ngân hàng, năng lượng, giao thông, viễn thông… Đồng thời, cần có quy định đánh giá định kỳ, cơ chế giám sát liên tục để hệ thống được bảo vệ trước các mối đe dọa ngày càng tinh vi.
Chủ tịch Quốc hội cũng quan tâm đến vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư, nhất là các nền tảng mạng xã hội, dịch vụ xuyên biên giới. Cần xây dựng cơ chế xử lý vi phạm nghiêm minh đối với hành vi vi phạm quyền riêng tư, thu thập và sử dụng dữ liệu trái phép; đề xuất thành lập cơ quan chuyên trách giám sát các quy định về dữ liệu cá nhân.
Về phòng, chống tội phạm, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cập nhật quy định về tội phạm mạng và tăng cường hợp tác quốc tế. Trong đó, hợp tác quốc tế rất quan trọng vì tội phạm thường ở nước ngoài, nơi máy chủ của các nền tảng như Facebook, Google, TikTok… hoạt động.
