Đề nghị mở rộng phạm vi xác minh để ngăn tẩu tán tài sản tham nhũng

Sáng 5.11, Quốc hội thảo luận tại tổ về một số dự án luật, trong đó có luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Phòng, chống tham nhũng.

Theo quy định hiện hành, việc lựa chọn người để xác minh tài sản, thu nhập được thực hiện trên nguyên tắc ngẫu nhiên, bằng cách bốc thăm hoặc sử dụng phần mềm máy tính.

Số lượng người được chọn phải bảo đảm tối thiểu 10% số người có nghĩa vụ kê khai hằng năm tại mỗi cơ quan, tổ chức, đơn vị được xác minh, trong đó ít nhất 1 người là người đứng đầu hoặc cấp phó của người đứng đầu.

ẢNH: GIA HÂN

Mở rộng phạm vi xác minh để ngăn tẩu tán tài sản

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, việc bốc thăm để xác minh tài sản không còn phù hợp. Ông đề nghị "quy định cứng" con số cần xác minh tài sản hàng năm là 2%, sau đó quay vòng để "người nào cũng phải xác minh". Như vậy, xác minh tài sản sẽ là chuyện rất bình thường, "không có gì là xấu cả".

Liên quan đến vấn đề này, cử tri cũng từng kiến nghị bỏ hình thức bốc thăm ngẫu nhiên. Trả lời khi ấy, Thanh tra Chính phủ cho biết đang tổng hợp báo cáo và xem xét kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương về những vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện việc kiểm soát tài sản, thu nhập; bao gồm việc tổ chức lựa chọn ngẫu nhiên người được xác minh bằng hình thức bốc thăm hoặc sử dụng phần mềm máy tính. Đây sẽ là cơ sở để nghiên cứu và tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật đối với công tác này.

Góp ý thêm về dự thảo luật, ông Hoàng Văn Cường dẫn phản ánh về việc lo ngại người phạm tội tham nhũng tẩu tán tài sản cho con em, người thân trong gia đình. Đây là vấn đề cần có giải pháp ngăn chặn.

Vị đại biểu kiến nghị dự thảo bổ sung quy định trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội liên quan đến tham nhũng, cơ quan tiến hành tố tụng có thể điều tra, xác minh tài sản không chỉ với người phạm tội mà với cả những người có liên quan tới họ.

Ông Cường cho rằng, quy định trên sẽ góp phần ngăn ngừa hành vi tẩu tán tài sản, vừa đảm bảo tính răn đe, vừa nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản.

ẢNH: QUOCHOI.VN

Băn khoăn về cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập

Tại dự thảo luật sửa đổi, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập. Theo đó, các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập gồm: ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp trên trực tiếp cơ sở trở lên; Thanh tra Chính phủ; TAND tối cao, Viện KSND tối cao, Kiểm toán nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội, cơ quan T.Ư của các tổ chức chính trị - xã hội; bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và thanh tra cấp tỉnh.

Chính phủ nhận định, quy định như trên sẽ thống nhất, đồng bộ các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập, tránh tình trạng không rõ về thẩm quyền; phù hợp với các quy định của Đảng về kiểm soát tài sản, thu nhập tại Quyết định 56-QĐ/TW ngày 8.2.2022 của Bộ Chính trị và Quy định số 296-QĐ/TW ngày 30.5.2025 của Ban Chấp hành T.Ư về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.

Tham gia thảo luận, đại biểu Hoàng Quốc Khánh (đoàn Lai Châu) băn khoăn việc đưa nhiệm vụ của cơ quan Đảng (hiện đang thực hiện theo các quy định của Đảng) vào dự án luật có dẫn đến chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ giữa Đảng và Nhà nước hay không. Chưa kể việc kiểm tra, thanh tra cũng sẽ khó thực hiện.

Ông Khánh đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu kỹ, có chăng chỉ nên quy định về nguyên tắc, còn việc cụ thể hóa thì thực hiện theo quy định của Đảng, nhằm tránh chồng chéo và giữ tính ổn định của luật.

Đại biểu Lê Thu Hà (đoàn Lào Cai) cũng nhận thấy dự thảo luật nêu cụ thể ủy ban kiểm tra cấp ủy là cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập của đảng viên, dù có mục đích làm rõ thẩm quyền, nhưng không phù hợp với nguyên tắc lập pháp, vì luật chỉ nên quy định chức năng, thẩm quyền của cơ quan nhà nước mà không can thiệp vào tổ chức Đảng.

Bà Hà kiến nghị giữ nguyên quy định có tính nguyên tắc tại khoản 8 điều 30 của luật hiện hành, đồng thời sửa đổi để làm rõ thẩm quyền kiểm soát tài sản thu nhập của các cơ quan Quốc hội, tránh trùng lặp và bỏ sót đối tượng.