Toàn bộ thủ tục đăng ký khai sinh, kết hôn do UBND cấp xã thực hiện
Theo Điều 4 Nghị định 120/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 01/7/2025), thẩm quyền đăng ký hộ tịch được giao toàn bộ cho Ủy ban nhân dân cấp xã, bao gồm xã, phường và đặc khu trong đó có thủ tục đăng ký khai sinh và thủ tục đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài mà trước đây do ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết.
Cụ thể:
- Đăng ký khai sinh cho trẻ em sinh ra ở nước ngoài về cư trú tại Việt Nam
- Ghi vào Sổ hộ tịch việc kết hôn của công dân Việt Nam đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài ở nước ngoài
- Đăng ký lại khai sinh, kết hôn cho công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài hoặc của người nước ngoài đã đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam trước ngày 01/01/2016 nhưng Sổ hộ tịch và bản chính giấy tờ hộ tịch đều bị mất.
Thay đổi hình thức nộp hồ sơ đăng ký khai sinh, kết hôn
Theo quy định tại điểm a khoản 1 mục I phụ lục ban hành kèm Nghị định 120/2025/NĐ-CP thì: Người yêu cầu đăng ký khai sinh, kết hôn có yếu tố nước ngoài ở trên có quyền lựa chọn nộp hoặc xuất trình bản giấy hoặc bản điện tử giấy tờ hộ tịch hoặc cung cấp thông tin về giấy tờ hộ tịch của cá nhân đã được đăng ký, cơ quan đăng ký hộ tịch có trách nhiệm tra cứu thông tin trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh thông qua kết nối với Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Trường hợp không tra cứu được do không có thông tin trong Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì cơ quan đăng ký hộ tịch yêu cầu người đi đăng ký hộ tịch nộp hoặc xuất trình giấy tờ liên quan để chứng minh.
Trong khi quy định cũ vẫn yêu cầu người có yêu cầu đăng ký khai sinh, kết hôn vẫn phải nộp hồ sơ kèm theo xuất trình bản chính hồ sơ, giấy tờ.
Cá nhân được nộp hồ sơ đăng ký khai sinh, kết hôn tại bất kỳ UBND cấp xã nơi cư trú
Ảnh minh hoạ
Cá nhân có quyền lựa chọn thực hiện thủ tục hành chính về hộ tịch tại cơ quan đăng ký hộ tịch nơi cư trú theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định 120/2025/NĐ-CP.
Trong đó, nơi cư trú của cá nhân được xác định theo quy định của pháp luật về cư trú gồm nơi đăng ký thường trú và nơi đăng ký tạm trú.
Trường hợp cá nhân lựa chọn thực hiện thủ tục hành chính về hộ tịch không phải tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú hoặc nơi tạm trú thì Ủy ban nhân dân cấp xã nơi tiếp nhận yêu cầu có trách nhiệm hỗ trợ người dân nộp hồ sơ đăng ký hộ tịch trực tuyến đến đúng cơ quan có thẩm quyền theo quy định.
Người dân không cần có mặt ký tên khi đăng ký khai sinh để ký vào Sổ hộ tịch
Nội dung này được quy định tại khoản 2 Điều 5 Nghị định 120, cụ thể: "Người yêu cầu đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử, đăng ký nhận cha, mẹ, con, đăng ký giám hộ, đăng ký thay đổi, chấm dứt giám hộ, đăng ký giám sát việc giám hộ, chấm dứt giám sát việc giám hộ, đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch, xác định lại dân tộc không phải có mặt tại cơ quan đăng ký hộ tịch để ký vào Sổ hộ tịch".
Như vậy, khi đăng ký khai sinh để ký vào Sổ hộ tịch người dân không cần có mặt tại cơ quan đăng ký.
Rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục kết hôn có yếu tố nước ngoài
Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 120 quy định, từ 01/7/2025, thời hạn giải quyết thủ tục đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài là 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ; trường hợp cần xác minh thì thời hạn kéo dài nhưng không quá 10 ngày làm việc.
Trong khi đó, theo quy định tại Điều 38 Luật Hộ tịch 2014, thời hạn từ ngày nhận đủ hồ sơ để giải quyết thủ tục đăng ký kết hôn là 15 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ.
Đồng thời, thời hạn giải quyết thủ tục ghi vào sổ hộ tịch việc kết hôn, ly hôn, hủy việc kết hôn của công dân Việt Nam đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền nước ngoài là 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ; trường hợp phải xác minh thì thời hạn kéo dài nhưng không quá 08 ngày làm việc.
Trong khi đó, theo quy định cũ, trong thời hạn 12 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ và đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, công chức làm công tác hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch. Phòng Tư pháp báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp trích lục cho người yêu cầu.
