Cựu cán bộ hải quan ăn chia hối lộ, "nhắm mắt bỏ qua"

Cựu cán bộ hải quan ăn chia hối lộ, "nhắm mắt bỏ qua" 13.376 container gỗ lậu

'Ông trùm' gỗ lậu đã chi hơn 8,1 tỉ đồng 'bôi trơn' cho nhóm cựu cán bộ Chi cục Hải quan Cảng 2. Số tiền này được phân chia theo phần trăm, từ cựu cán bộ tiếp nhận hồ sơ cho tới cựu chi cục trưởng.

Viện KSND tối cao mới đây đã ban hành cáo trạng truy tố 22 bị can trong vụ án buôn lậu gỗ cực lớn, liên quan đến Công ty TNHH sản xuất thương mại quốc tế Tài Lộc (Công ty Tài Lộc) và Chi cục Hải quan Cảng 2 (Hải Phòng).

Ông Nguyễn Tài Lộc (cựu giám đốc) và Ngô Quang Tuyên (cựu kế toán trưởng của Công ty Tài Lộc) được xác định đã sử dụng hàng chục pháp nhân, lập khống bảng kê lâm sản, khai báo gian dối khối lượng và đơn giá, nhằm buôn lậu 13.376 container gỗ ván bóc, với tổng giá trị hơn 1.814 tỉ đồng, thu lợi bất chính hơn 210 tỉ đồng.

Để đường dây buôn lậu nói trên có thể diễn ra trong suốt thời gian dài (2021 - 2024), cơ quan công tố xác định có sự tiếp tay của hàng loạt cựu lãnh đạo, cán bộ thuộc Chi cục Hải quan Cảng 2, thông qua việc nhận tiền "chi ngoài" hơn 8,1 tỉ đồng từ phía Công ty Tài Lộc.

Cán bộ hải quan ăn chia hối lộ để 'nhắm mắt bỏ qua' 13.376 container gỗ lậu - Ảnh 1. — Nhiều cựu lãnh đạo, cán bộ hải quan bị "mua chuộc" trong đường dây buôn gỗ lậu của Công ty Tài Lộc

Mặc cả tiền hối lộ

Cáo trạng cho thấy, dù đứng tên kế toán trưởng nhưng Ngô Quang Tuyên mới là "ông trùm" đứng sau nhóm Công ty Tài Lộc. Trong số 210 tỉ đồng thu lợi bất chính, Tuyên hưởng đến 90%, Lộc hưởng 10% còn lại.

Theo cáo trạng của Viện KSND tối cao, tháng 4.2022, Tuyên thuê Nguyễn Quang Long làm nhân viên chuyên thực hiện dịch vụ hải quan tại cảng. Long chủ động liên hệ, đề xuất với cán bộ hải quan tiếp nhận tờ khai hải quan. Long ra điều kiện "bôi trơn" 100.000 đồng/tờ khai và 800.000 đồng/container, đổi lại phía doanh nghiệp sẽ được tạo điều kiện thông quan nhanh và bỏ qua việc khai báo gian dối về khối lượng.

Sau khi thống nhất, Long nói lại chủ trương và được Tuyên, Lộc đồng ý. Cán bộ hải quan cũng báo cáo cấp trên và được Tô Thị Thu Hương, cựu Phó đội trưởng Đội Thủ tục, "gật đầu". Hai bên đều "bật đèn xanh", mỗi tháng, Long sẽ tổng hợp, báo cáo số tiền để Tuyên chuyển khoản. Long sử dụng tiền này để "chi ngoài" cho các cán bộ hải quan.

Tháng 5.2023, cán bộ hải quan làm việc với Long chuyển công tác, người mới đảm nhận thay. Khi bàn giao công việc, cả hai nói rõ với nhau về việc nhận tiền từ nhóm Công ty Tài Lộc. Cựu Phó đội trưởng Tô Thị Thu Hương cũng trực tiếp yêu cầu người mới tiếp tục thực hiện như bấy lâu nay.

Khoảng 2 tháng sau, Long gặp cán bộ hải quan, đề nghị giảm tiền thông quan từ 800.000 đồng xuống 600.000 đồng/container, vì mức chi như cũ sẽ không cạnh tranh, thu hút được khách hàng.

Do không có thẩm quyền, cán bộ hải quan báo lại cho Hương và được cựu Phó đội trưởng Đội Thủ tục đồng ý. "Toàn bộ quá trình thay đổi khai báo về khối lượng và tiền thông quan đều được Hương báo cáo Đội trưởng Đặng Hoàng Lân", cáo trạng nêu.

Ngoài sai phạm nêu trên, các cựu công chức và lãnh đạo Chi cục Hải quan cảng 2 còn nhận tiền để bỏ qua các sai phạm trong việc kiểm tra thực tế hàng hóa của nhóm Công ty Tài Lộc.

Các doanh nghiệp này có 92 tờ khai hải quan được hệ thống phân luồng kiểm tra mức 3 (luồng đỏ). Để được thông quan nhanh, giảm chi phí lưu kho, Long đặt vấn đề và được cán bộ hải quan đồng ý "ưu ái".

Khi kiểm tra thực tế, bộ phận kiểm hóa không thực hiện đầy đủ, đúng quy trình theo tỷ lệ kiểm tra; không cân hàng để xác định khối lượng; chỉ mở container ra xem, không lấy đầy đủ hàng hóa ra để kiểm tra; không trưng cầu giám định mà yêu cầu doanh nghiệp tự trưng cầu giám định...

Ăn chia theo tỷ lệ phần trăm

Kết quả điều tra đến nay xác định, số tiền nhận từ nhóm Công ty Tài Lộc được phân chia cho hàng loạt lãnh đạo, cán bộ Chi cục Hải quan Cảng 2, tùy vị trí thấp hay cao.

Trong đó, cán bộ tiếp nhận, giải quyết tờ khai hải quan hưởng toàn bộ 100.000 đồng/tờ khai và 15% tiền thông quan. 85% tiền thông quan còn lại nộp về cho cựu Phó đội trưởng Tô Thị Thu Hương.

Nhận tiền từ cấp dưới, Thu Hương hưởng 15%, còn lại đưa cho cựu Đội trưởng Đặng Hoàng Lân. Lân giữ lại cho bản thân 20%, chia đều cho cựu Chi cục trưởng Nguyễn Thị Thu Hiền và cựu Phó chi cục trưởng Vũ Ngân Châu mỗi người 30%. 20% còn lại, Lân chi cho hoạt động chung của Đội Thủ tục.

Với số tiền có được từ việc "ưu ái" kiểm tra hàng hóa của nhóm Công ty Tài Lộc, cán bộ kiểm hóa sẽ nộp lại cho cựu phó đội trưởng phụ trách theo tỷ lệ 50/50, tức là cán bộ hưởng 50%, cựu phó đội trưởng hưởng 50%.

Có 2 cựu phó đội trưởng nhận tiền "bôi trơn". Một người nộp hết cho cựu Đội trưởng Đặng Hoàng Lân, sau đó Lân chia lại cho người này 20%. 80% còn lại được Lân gộp chung với tiền thông quan, để tiếp tục nộp lên cựu chi cục trưởng và cựu phó chi cục trưởng với tỷ lệ mỗi người 30%. Cựu đội phó thứ hai không chia cho Lân mà giữ hết 50% để chi tiêu cá nhân.

Thông qua tỷ lệ ăn chia như đã nêu, Viện KSND tối cao truy tố 6 cựu cán bộ hải quan về tội nhận hối lộ. Những người này gồm: cựu Đội trưởng Đặng Hoàng Lân (hưởng lợi hơn 864 triệu đồng), cựu Phó đội trưởng Tô Thị Thu Hương (hưởng lợi gần 4,5 tỉ đồng), 2 cựu cán bộ tiếp nhận tờ khai hải quan Trịnh Đăng Tài và Phạm Tùng Dương (lần lượt hưởng lợi hơn 845 triệu và hơn 405 triệu đồng), 2 cựu Phó đội trưởng Bùi Anh Tiến và Vũ Xuân Trường (lần lượt hưởng lợi hơn 63 triệu và gần 14,5 triệu đồng).

8 bị can khác bị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Trong đó, cựu Chi cục trưởng Nguyễn Thị Thu Hiền và cựu Phó chi cục trưởng Vũ Ngân Châu mỗi người nhận hơn 648 triệu đồng. Hai người này dù biết cấp dưới "ưu ái" hồ sơ cho nhóm Công ty Tài Lộc nhưng không có biện pháp chỉ đạo ngăn chặn, chấn chỉnh kịp thời.

Bịt "lỗ hổng" về thuế

Qua vụ án, Viện KSND tối cao nhận thấy có sơ hở, thiếu sót trong một số văn bản quy phạm pháp luật và trong công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực thuế.

Điển hình là bất cập khi các doanh nghiệp tự kê khai, báo cáo thuế, nhất là trường hợp không có hợp đồng mua bán hoặc chứng từ thể hiện rõ ràng đầu vào và đầu ra của hàng hóa, dịch vụ, không phản ánh đúng số lượng hàng hóa thực tế đã mua bán, từ đó gây thất thoát thuế cho Nhà nước.

Viện KSND tối cao đề nghị tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra đối với các nhóm đối tượng có rủi ro về thuế (đặc biệt với các doanh nghiệp mới thành lập) để đảm bảo hồ sơ kê khai đúng theo quy định pháp luật, nhằm hạn chế thấp nhất các sai phạm cũng như thiệt hại cho Nhà Nước.

Cơ quan công tố cho biết sẽ kiến nghị tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật còn thiếu sót, sơ hở; kiến nghị các cơ quan hữu quan có thể chế, chính sách, giải pháp để khắc phục, phòng ngừa vi phạm, tội phạm.