Theo Tập đoàn Dầu khí & Hóa chất Trung Quốc (Sinopec), nước này vừa phát hiện trữ lượng khí đá phiến sâu quy mô lớn tại hai mỏ khí ở khu vực tây nam, mỗi mỏ có hơn 100 tỷ m³ trữ lượng đã được chứng nhận. Đây được coi là bước tiến quan trọng trong nỗ lực đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Cụ thể, chính phủ Trung Quốc đã chứng nhận 165 tỷ m³ khí tự nhiên tại mỏ Hongxing, trải dài từ tỉnh Hồ Bắc đến thành phố Trùng Khánh. Sinopec nhấn mạnh phát hiện này “khẳng định tiềm năng tài nguyên mạnh mẽ của khu vực Hongxing và đóng góp chiến lược cho an ninh năng lượng quốc gia”.
Trước đó một tuần, Bộ Tài nguyên Thiên nhiên Trung Quốc cũng phê duyệt 124,6 tỷ m³ khí đá phiến tại mỏ Yongchuan thuộc bồn địa Tứ Xuyên. Mỏ này được phát hiện năm 2016 và từng được xác nhận 23,5 tỷ m³ vào năm 2019.
Cả hai mỏ khí mới đều nằm sâu hơn 3,3 km dưới lòng đất, với cấu trúc địa chất phức tạp, khiến công tác thăm dò và khai thác gặp nhiều thách thức. Sinopec cho biết đang nghiên cứu và phát triển công nghệ nhằm xử lý các khó khăn kỹ thuật này.
Trong hơn một thập kỷ qua, Sinopec đã đẩy mạnh thăm dò tại bồn địa Tứ Xuyên – khu vực giàu dầu khí tầng sâu. Đến nay, tập đoàn đã phát hiện năm mỏ khí đá phiến lớn, trong đó có mỏ Fuling với trữ lượng 1.000 tỷ m³ cùng bốn mỏ quy mô trên 100 tỷ m³ khác tại Weirong, Qijiang, Yongchuan và Hongxing.
Việc tăng sản lượng năng lượng trong nước là ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc nhằm giảm phụ thuộc vào nhập khẩu dầu khí. Trong Kế hoạch 5 năm (2021-2025), Bắc Kinh đặt mục tiêu mở rộng nguồn cung dầu khí nội địa, tập trung vào các nguồn phi truyền thống như dầu đá phiến, khí đá phiến và khí than tầng sâu.
Chính phủ cũng gia hạn Quỹ hỗ trợ năng lượng sạch – triển khai từ năm 2020 – đến năm 2029, nhằm khuyến khích các dự án khai thác khí đá phiến và khí than.
Năm 2024, Trung Quốc sản xuất 246,4 tỷ m³ khí tự nhiên, trong đó có 25,7 tỷ m³ khí đá phiến, theo báo cáo của Sinopec. Hiện Trung Quốc là một trong bốn quốc gia trên thế giới, cùng Mỹ, Canada và Argentina, khai thác khí đá phiến ở quy mô thương mại, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA).
Chiến lược năng lượng của Trung Quốc đòi hỏi sự cân bằng thận trọng giữa nhu cầu an ninh năng lượng trước mắt và các mục tiêu khí hậu dài hạn. Khí thiên nhiên, bao gồm khí đá phiến, đóng vai trò then chốt như một "nhiên liệu cầu nối" trong quá trình chuyển đổi năng lượng này.
So với than đá, khí đốt tự nhiên chỉ thải ra khoảng một nửa lượng khí thải carbon dioxide khi đốt để phát điện. Sự chênh lệch đáng kể về lượng khí thải này khiến khí đốt trở thành một lựa chọn thay thế hấp dẫn cho một quốc gia vẫn còn phụ thuộc nhiều vào các nhà máy điện than.
Việc tích hợp với phát triển năng lượng tái tạo tạo ra những hiệu ứng cộng hưởng quan trọng. Các nhà máy điện khí tự nhiên có thể tăng hoặc giảm sản lượng tương đối nhanh chóng, khiến chúng trở thành sự bổ sung giá trị cho các nguồn năng lượng tái tạo không liên tục như gió và mặt trời.
Trong cơ cấu năng lượng dài hạn của Trung Quốc, khí đá phiến chiếm một vị trí trung gian quan trọng - sạch hơn than đá nhưng vẫn là nhiên liệu hóa thạch, và cuối cùng sẽ cần phải giảm dần khi các giải pháp thay thế không carbon phát triển. Điều này đặt khí đá phiến vào vị trí một nguồn tài nguyên chuyển tiếp hơn là một giải pháp lâu dài.
