Rau (vegetable) là phần ăn được của các loại thực vật – chẳng hạn như lá, rễ, củ, thân hoặc hoa. Mặc dù tất cả các loại rau đều tốt cho sức khỏe, nhưng không có loại rau nào cung cấp tất cả các chất dinh dưỡng bạn cần, vì vậy điều quan trọng là phải ăn đa dạng và ít nhất 5 khẩu phần rau mỗi ngày.
Tuy nhiên, trong số các loại rau trên thế giới, có một số loại nổi bật về dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe.
Chuyên trang ẩm thực BBC Good Food từng công bố danh sách 20 loại rau tốt nhất cho sức khỏe. Danh sách này có sự xuất hiện của rất nhiều loại rau quen thuộc với người Việt, ví dụ như bông cải xanh (đứng thứ 4), cà rốt (đứng thứ 7), súp lơ (đứng thứ 8). Đặc biệt, loại rau đứng nhất cũng có nhiều ở Việt Nam.
Đó chính là măng tây.
Măng tây là một trong những loại rau 'tốt nhất', theo BBC Good Food.
Cây măng tây có nguồn gốc từ châu Âu, Bắc Phi và Tây Á, theo bài viết của ThS Phan Thị Hồng Thủy trên báo Người Lao Động Online. Từ những năm 1970, loại cây này được du nhập vào Việt Nam, cụ thể là tại Lâm Đồng. Sau đó, măng tây được trồng phủ và nhân rộng trên hầu hết các tỉnh, thành Việt Nam.
Tác dụng của măng tây
- Giàu dinh dưỡng
ThS Phan Thị Hồng Thủy cho biết măng tây có giá trị dinh dưỡng cao. Cụ thể, măng tây chứa các chất quan trọng như:
- Chất chống oxy hóa: vitamin C, vitamin E, các flavonoid, polyphenol
- Chất cải thiện sức khỏe xương và chống đông máu như vitamin K
- Chất xơ không hòa tan giúp cải thiện chức năng tiêu hóa
- Folate giúp thai kỳ khỏe mạnh
- Kali giúp giảm cao huyết áp.
Măng tây xào tỏi là món ăn quen thuộc, dễ làm và rất ngon miệng.
- Vị thuốc chữa nhiều loại bệnh
Ngoài dùng làm rau, măng tây cũng có thể dùng làm thuốc chữa bệnh.
ThS Phan Thị Hồng Thủy cho biết: “Măng tây được y học dùng làm vị thuốc chữa được nhiều chứng bệnh như mất ngủ, tăng cường hệ miễn dịch, chống lão hóa, tốt cho đường ruột”.
Đặc biệt, phần rễ măng tây còn có sarsasapogenin coniferin, acid chelidonic, mannit, asparagin và muối kali, có tác dụng giúp điều trị hỗ trợ các bệnh về thận, vàng da, vị chuyên gia cho biết.
- Tốt cho tiêu hóa
Chuyên gia dinh dưỡng Anh Kerry Torrens viết trên BBC Good Food: “Măng tây là một trong số nhiều loại rau có tác dụng như một loại prebiotic, nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong hệ tiêu hóa của chúng ta và nhờ đó, giúp chúng phát triển và tăng số lượng”.
Măng tây tốt cho hệ tiêu hóa.
- Hỗ trợ sức khỏe gan và chống viêm
Kerry cho biết thêm măng tây có hàm lượng folate cực cao và đóng góp hữu ích vào lượng sắt mà chúng ta hấp thụ. “Hương vị và mùi đặc trưng của măng tây là nhờ axit asparagusic, hợp chất chứa lưu huỳnh, giúp hỗ trợ gan và chống viêm”, cô nói.
- Giảm cholesterol và huyết áp
Nghiên cứu đã phát hiện ra măng tây có thể giúp giảm mức cholesterol bằng cách cải thiện khả năng liên kết của axit mật trong quá trình tiêu hóa, chuyên trang y tế Healthline cho biết. Trên thực tế, măng tây dường như có khả năng liên kết axit mật cao hơn đáng kể so với các loại rau tươi khác như cà tím, đậu xanh, cà rốt và bông cải xanh.
Các nghiên cứu khác trên động vật cũng chỉ ra rằng măng tây có thể giúp điều chỉnh quá trình chuyển hóa lipid, giảm mức cholesterol, giảm huyết áp và thúc đẩy giảm cân ở chuột. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu trên người để hiểu rõ tác dụng này.
Măng tây có thể được kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác nhau.
- Tiềm năng chống ung thư
Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng măng tây và chiết xuất của nó có thể có một số đặc tính chống ung thư, bao gồm cả ung thư vú và ung thư tuyến tụy.
Một số hợp chất hoạt tính sinh học có trong măng tây, chẳng hạn như saponin hoặc chiết xuất ethanol từ thân cây, có thể có đặc tính chống khối u hoặc độc tính đối với một số tế bào ung thư.
Polysaccharides trong măng tây cũng có thể có tác dụng chống ung thư bằng cách giảm stress oxy hóa và viêm, thúc đẩy tiêu hóa khỏe mạnh và chức năng miễn dịch, và ức chế đột biến gen.
Mặc dù vậy, cần lưu ý là các nghiên cứu về măng tây và ung thư chủ yếu là các nghiên cứu trong ống nghiệm.
Bạn có thể thái nhỏ măng tây để ăn vừa miệng hơn.
Gợi ý món ngon với măng tây
Có nhiều cách để thưởng thức măng tây: hấp, luộc, xào, nướng là những cách đơn giản nhất. Bạn có thể thêm một chút dầu ô liu, muối và hạt tiêu để thêm gia vị cho món rau này.
Ngoài ra, bạn cũng có thể cắt măng tây đã nấu chín thành từng miếng nhỏ để thêm vào mì ống, salad hoặc các món xào khác.
Chuyên gia dinh dưỡng Kerry cũng gợi ý một số món ngon từ măng tây, bao gồm súp măng tây, gà sốt kem và măng tây, salad măng tây cá ngừ chanh.
