Nhân chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời phỏng vấn báo chí Việt Nam về tiềm năng, ý nghĩa của hợp tác khoa học công nghệ Việt Nam - Trung Quốc.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đánh giá sau hơn 45 năm cải cách mở cửa, Trung Quốc đã đạt được những bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, từ chỗ là một nước đi sau, đến nay đã trở thành một cường quốc khoa học công nghệ, với vị trí thứ 3 thế giới về đầu tư cho nghiên cứu phát triển (R&D) và dẫn đầu thế giới về số lượng bằng phát minh sáng chế.
Đặc biệt gần đây, Trung Quốc đã liên tiếp công bố nhiều thành tựu công nghệ nổi bật trong các lĩnh vực then chốt như trí tuệ nhân tạo (AI), mạng 5G, robot tự động, chip bán dẫn, công nghệ vũ trụ... khiến thế giới phải thán phục. Có thể nói, chỉ trong hơn 40 năm, Trung Quốc đã đi được chặng đường nhiều quốc gia khác phải mất hơn 2 thế kỷ.
Với Việt Nam, Đảng và Nhà nước luôn đề cao và đặc biệt coi trọng vai trò mang tính quyết định của khoa học công nghệ đối với sự phát triển bền vững của đất nước, những năm gần đây đã ban hành nhiều văn kiện chính trị quan trọng thể hiện tinh thần này, đặc biệt gần đây là Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, trong đó nhấn mạnh quan điểm chỉ đạo "Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ngăn chặn nguy cơ tụt hậu, đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới".
Để góp phần thực hiện các mục tiêu, tầm nhìn phát triển chiến lược đã đề ra, Việt Nam mong muốn phát huy những lợi thế hiện có về nguồn lao động dồi dào với chất lượng ngày càng nâng cao, cơ chế chính sách thu hút đầu tư ngày càng hoàn thiện, thị trường giàu tiềm năng về đầu tư nghiên cứu phát triển (R&D) để tăng cường và mở rộng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, tham gia sâu rộng vào chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu về công nghệ cao, công nghệ then chốt.
Các tác phẩm được trưng bày tại Đại hội Trí tuệ Thế giới ở Thiên Tân, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc, ngày 20-5-2024. Ảnh: Xinhua
Thành công của Trung Quốc đã tạo nguồn động lực mạnh mẽ cho các lực lượng tiến bộ thế giới, mang lại cơ hội phát triển mới cho quá trình hiện đại hóa của các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Tiềm năng, không gian hợp tác khoa học công nghệ giữa Việt Nam và Trung Quốc là hết sức to lớn.
"Việt Nam sẵn sàng làm sâu sắc hơn nữa hợp tác khoa học công nghệ với Trung Quốc, trong đó mong muốn Trung Quốc tăng cường hợp tác về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyển giao công nghệ và hỗ trợ về vốn trong lĩnh vực này để tạo nền tảng vững chắc khi Việt Nam và Trung Quốc đều bước vào kỷ nguyên mới, thời đại mới phát triển phồn vinh, thịnh vượng của hai dân tộc"- Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao khẳng định.
Ý nghĩa Năm giao lưu nhân văn Việt Nam - Trung Quốc
Trong chuyến thăm cấp Nhà nước đến Trung Quốc của Tổng Bí thư Tô Lâm tháng 8-2024, lãnh đạo cao nhất hai Đảng, hai nước đã thống nhất xác định năm 2025 là "Năm giao lưu nhân văn Việt Nam - Trung Quốc" nhân dịp kỷ niệm 75 thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Đây là nhận thức chung quan trọng của lãnh đạo cấp cao hai nước, ra đời trong bối cảnh quan hệ Việt - Trung sau khi được nâng tầm lên định vị mới "Cộng đồng chia sẻ tương lai có ý nghĩa chiến lược" (12-2023) có sự chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện theo định hướng "6 hơn".
Việc triển khai Năm giao lưu nhân văn Việt Nam - Trung Quốc có một số ý nghĩa quan trọng đối với quan hệ hai Đảng, hai nước, đó là:
Trước hết, đây là dịp để hai bên ôn lại những chặng đường và tri ân công lao to lớn của các thế hệ lãnh đạo tiền bối hai Đảng, hai nước, trực tiếp là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Mao Trạch Đông, đã đích thân gây dựng và dày công vun đắp, hình thành nên "mối tình thắm thiết Việt - Hoa, vừa là đồng chí, vừa là anh em", đặt nền móng vững chắc cho quan hệ láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện Việt Nam - Trung Quốc ngày nay.
Thứ hai, đây là động lực và là cơ hội để hai bên cùng nhau đẩy mạnh hơn nữa hợp tác văn hóa, giáo dục, du lịch; phối hợp triển khai sâu rộng các hoạt động giao lưu hữu nghị, qua đó giúp cho các tầng lớp nhân dân hai nước hiểu biết đầy đủ hơn về văn hóa, đất nước, con người của nhau. Đặc biệt để cho thế hệ trẻ hai nước tiếp bước cha anh, kế thừa, gìn giữ và không ngừng phát huy những giá trị tốt đẹp của tình hữu nghị truyền thống - tài sản chung quý báu của hai Đảng, hai nước và nhân dân hai nước Việt - Trung.
Thứ ba, Năm giao lưu nhân văn là "chất xúc tác", chất keo gắn kết để các ban, bộ, ngành, địa phương, đoàn thể nhân dân hai nước tăng cường giao lưu hợp tác, cùng nhau triển khai hiệu quả các thỏa thuận và nhận thức chung cấp cao, đặc biệt là các Tuyên bố chung và văn kiện đã ký kết; qua đó mang lại nhiều hơn nữa những thành quả thực chất cho quan hệ song phương, đóng góp thiết thực cho sự phát triển giàu mạnh, phồn vinh của mỗi nước trong kỷ nguyên mới, thời đại mới.
Thứ tư, thông qua các hoạt động và kết quả tích cực nêu trên, sẽ góp phần củng cố, làm vững chắc nền tảng xã hội của quan hệ song phương, tạo không khí tích cực, tin cậy, có lợi cho việc kiểm soát bất đồng, đàm phán giải quyết hiệu quả các vấn đề tồn tại trong quan hệ hai nước, đóng góp cho duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
