Sau gần 6 tháng triển khai, cuộc thi Dự án Khởi nghiệp Xanh lần thứ 11 - năm 2025, do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao và Trung tâm BSA phối hợp cùng các đối tác tổ chức, đã tìm ra 36 dự án xuất sắc nhất bước vào vòng chung kết toàn quốc.
Các dự án tiêu biểu được chọn vào vòng chung kết đến từ 16 tỉnh, thành trên cả nước, trong đó, TPHCM dẫn đầu với 6 dự án, tiếp theo là Cần Thơ với 5 dự án, Hà Nội có 4, Vĩnh Long có 3; các địa phương như An Giang, Ninh Bình, Khánh Hòa, Đắk Lắk đều có 2 dự án góp mặt...
Chia sẻ về xu hướng khởi nghiệp xanh năm nay, bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao - nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp công nghệ hiện đại với các giá trị truyền thống, tạo nên một hệ sinh thái doanh nghiệp Việt sống động và khỏe mạnh.
Ban giám khảo là các chuyên gia, đại diện doanh nghiệp… cùng nhận xét rằng những dự án năm nay thể hiện rõ tinh thần “xanh hóa kinh tế địa phương”. Nhiều dự án đã biến vỏ các loại nông sản (rác) thành sản phẩm có giá trị gia tăng cao, như biến vỏ, bã, phụ phẩm như dừa, thanh long, gừng, vỏ tỏi, vỏ cà phê… thành sản phẩm có giá trị như giá thể, đất sạch, than nén, nguyên liệu mỹ phẩm…
Song song đó, một số dự án đã chọn hướng đi gắn với bản sắc vùng miền, như trà cánh hạc Thái Nguyên, nghệ ủ chum sành Hà Nội, mỹ phẩm từ vỏ thanh long Lâm Đồng, vườn rừng Đắk Lắk. Điều này tạo ra những lợi thế cho câu chuyện thương hiệu và truy xuất nguồn gốc cho dự án khi phát triển sau này.
Đặc biệt hơn, nhiều dự án kết hợp tri thức dân gian như dược liệu, thảo mộc với quy trình công nghệ, chưng cất chân không, lên men probiotic, công nghệ sấy, biochar…
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan nhận xét dự án năm nay thể hiện sự trưởng thành vượt bậc so với những mùa trước khi thông tin dự án được trình bày rõ ràng, đầy đủ hơn.
So với năm ngoái, bà Chi Lan ghi nhận sự đa dạng của nhiều mô hình đến từ các vùng miền đang mở rộng. Bà nói, chúng ta từng có “nữ tu khởi nghiệp”, thì năm nay lại có sự tham gia của các thầy chùa Phổ Minh - một minh chứng rằng khởi nghiệp xanh không phân biệt xuất phát điểm, mà là tinh thần cống hiến, sáng tạo và phụng sự cộng đồng.
Đặc biệt, tính khả thi thương mại và ý thức cộng đồng được nâng lên rõ rệt. Các bạn không chỉ nghĩ đến việc làm ra sản phẩm mà còn biết đặt câu hỏi: “Sản phẩm của mình giúp ích gì cho xã hội, cho môi trường, cho người tiêu dùng?”.
Chuyên gia đánh giá cao tiến bộ rõ nét của thế hệ khởi nghiệp mới (Ảnh: HHVNCLC).
4 lưu ý dành cho các dự án
Dù vậy, chuyên gia vẫn nhắn nhủ 4 lời khuyên cho cộng đồng khởi nghiệp để cải thiện hơn nữa tính hiệu quả của dự án, góp phần vào công cuộc khởi nghiệp, sáng tạo chung của toàn quốc.
Thứ nhất, bà Chi Lan khuyến cáo thông tin phải chính xác và có căn cứ. Bà nhắn nhủ các nhà sáng lập hãy kiểm tra kỹ nguồn số liệu. Đừng sao chép hoặc tin vào những thống kê “ảo” trên mạng. Mọi dữ liệu thị trường, quy mô ngành, hay nhu cầu khách hàng cần dựa trên nguồn tin cậy. Ảo tưởng về thị trường có thể khiến bạn lạc hướng ngay từ đầu.
Thứ hai là minh chứng và chứng nhận phải rõ ràng. Nhiều dự án đã tốt nhưng thiếu giấy tờ pháp lý. Nếu sản phẩm liên quan đến an toàn thực phẩm, y tế, chăm sóc sức khỏe, cần có chứng nhận hợp quy, kiểm nghiệm và chứng từ nguồn gốc nguyên liệu. Người tiêu dùng chỉ tin khi doanh nghiệp minh bạch và có trách nhiệm.
Thứ ba là kiểm soát tài chính và tập trung nguồn lực. Theo chuyên gia, rất nhiều bạn muốn làm nhiều thứ cùng lúc. Nhưng khởi nghiệp thành công phải biết chọn “cái lõi” - tập trung nguồn lực vào sản phẩm mạnh nhất, tránh dàn trải và lãng phí. Một mô hình tài chính chặt chẽ, minh bạch sẽ giúp bạn thuyết phục được nhà đầu tư và kiểm soát rủi ro dài hạn.
Cuối cùng là con đường ra thị trường phải hợp lý và biết liên kết.
Bà khuyên bước ra thị trường không thể nôn nóng, mà hãy đi chậm, chắc và liên kết với những doanh nghiệp đi trước. Bà cũng cho biết, khởi nghiệp không thể một mình, liên kết - học hỏi - cộng hưởng là con đường ngắn nhất để thành công.
