Ngày 29.5, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia chia sẻ về nguyên nhân gây ra mưa lớn dị thường, không khí lạnh khiến thời tiết các tỉnh miền Bắc vừa qua có rét trong mùa hè.
Mưa lớn cực đoan xuất hiện ngày càng nhiều trên phạm vi cả nước
ẢNH: TUẤN MINH
Theo ông Mai Văn Khiêm, các tỉnh miền Bắc đã xuất hiện mưa giông diện rộng, đặc biệt là đợt mưa lớn trong 2 ngày ở khu vực Đông Bắc bộ. Lượng mưa đo được tại Tuyên Quang là trên 300 mm, gây ra ngập lụt, lũ quét.
Ở Bắc Trung bộ, mưa lớn ở Hà Tĩnh có những dấu hiệu bất thường. Trong khi các địa phương khác đã giảm mưa, Hà Tĩnh lại có mưa rất lớn với lượng mưa vượt nhiều kỷ lục được quan trắc trước đây.
Trong đó, lượng mưa trong 1 giờ đo được tại xã Kỳ Hoa (H.Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh) lên tới 172,8 mm, đây là lượng mưa lớn nhất từ trước đến nay được quan trắc, ghi nhận tại Việt Nam.
Đặc biệt, mưa lớn ở miền Bắc, Bắc Trung bộ xảy ra trong tháng 5, không phải là thời điểm mùa mưa cho thấy tính chất cực đoan thiên tai nói chung, mưa cực đoan cường suất lớn nói riêng đang xuất hiện ngày càng nhiều. Nó không còn xảy ra cục bộ mà xuất hiện ở nhiều khu vực khác nhau trên phạm vi cả nước.
Cũng theo ông Mai Văn Khiêm, cách đây hơn 1 tuần, tại TP.HCM ghi nhận một trận mưa lớn, lượng mưa trên 127 mm/giờ.
"Những năm gần đây, chúng ta đã chứng kiến rất nhiều trận mưa cực đoan cường suất lớn từng xảy ra tại Đà Nẵng, Phú Quốc (Kiên Giang) và Hà Nội", ông Khiêm cho biết.
Ở các tỉnh miền núi Hà Giang, Sơn La trước đây ít khi ngập lụt nhưng bây giờ rất dễ xảy ra ngập lụt khi mưa cực đoan cường suất lớn xảy ra ngày càng nhiều.
Ông Mai Văn Khiêm thông tin, báo cáo nghiên cứu từ các tổ chức quốc tế hiện nay đánh giá, nguyên nhân chính khiến thiên tai xảy ra ra ngày càng cực đoan, ngày càng bất thường là do tác động của biến đổi khí hậu.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay, nhiệt độ khí quyển ngày càng nóng lên sẽ làm thay đổi các hệ thống thời tiết, hệ thống hoàn lưu khí quyển ở các quy mô, không gian khác nhau dẫn đến sự tương tác sẽ khác nhau. Theo đó, tính bất thường, tính bất đối định của khí quyển cũng sẽ mạnh hơn.
"Các nghiên cứu, báo cáo của Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu đã đánh giá, khi nhiệt độ tăng lên 1 độ C thì hàm lượng hơi nước được tích trữ trong khí quyển cũng nhiều hơn. Đây là điều kiện bất lợi dẫn đến khả năng xuất hiện những trận mưa giông, mưa lớn ngày càng nhiều hơn và bất thường hơn so với trước đây", ông Khiêm phân tích.
