Thời gian tới, người bán nước ngoài sẽ phải cung cấp các giấy tờ được hợp pháp hóa lãnh sự trước khi được phép kinh doanh trên các nền tảng trực tuyến trong nước, chấm dứt giai đoạn dễ dàng thâm nhập thị trường và báo hiệu một kỷ nguyên quản lý chặt chẽ hơn.
Thông tin này được ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (Bộ Công Thương), chia sẻ tại một sự kiện gần đây.
Thương mại điện tử xuyên biên giới đối mặt với các quy định pháp lý chặt chẽ hơn. (Ảnh: VGP).
Đây được xem là một sự thay đổi căn bản trong cách tiếp cận quản lý, chuyển từ hậu kiểm sang tiền kiểm đối với các chủ thể kinh doanh quốc tế.
Phát biểu tại chương trình, ông Tuấn nhấn mạnh rằng trách nhiệm của người bán hàng trên các nền tảng trung gian sẽ được siết chặt, đặc biệt là các nhà cung cấp từ nước ngoài.
“Đặc biệt nếu là người bán nước ngoài phải cung cấp giấy tờ hợp pháp hóa lãnh sự. Đây là việc người bán nước ngoài trên các sàn để bán xuyên biên giới vào Việt Nam bây giờ sẽ không đơn giản chỉ là các hệ thống import dữ liệu người bán và người bán tự lên được nữa mà phải qua quy trình kiểm duyệt”, ông Tuấn khẳng định.
Yêu cầu này được xem là một bước tiến quan trọng nhằm xác thực danh tính, tư cách pháp nhân của người bán nước ngoài, tạo cơ sở pháp lý vững chắc để xử lý khi có tranh chấp hoặc vi phạm.
Động thái này sẽ chấm dứt tình trạng các tài khoản bán hàng quốc tế có thể được tạo lập dễ dàng và thiếu kiểm soát như trước đây, buộc các doanh nghiệp quốc tế phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và cam kết tuân thủ nghiêm túc khi muốn tiếp cận thị trường Việt Nam.
Động thái siết chặt quản lý người bán diễn ra trong bối cảnh thị trường mua sắm xuyên biên giới đang bùng nổ.
Theo báo cáo của Metric, chỉ trong năm 2024, người tiêu dùng Việt Nam đã chi 14.200 tỷ đồng để mua hơn 324,1 triệu sản phẩm từ nước ngoài qua các kênh online, một mức tăng trưởng lên đến hơn 42% so với cùng kỳ.
Sự tăng trưởng này cũng đi kèm với những lo ngại lớn về thất thu thuế. Song song với việc siết chặt quản lý trực tiếp người bán, các chính sách về thuế cũng đang được điều chỉnh.
Theo Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, quy định miễn thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với các mặt hàng nhập khẩu có giá trị nhỏ sẽ chính thức được bãi bỏ từ ngày 18/2/2025.
Trước đó, tại một diễn đàn do Báo Chính Phủ tổ chức vào năm ngoái, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh đã dẫn dữ liệu từ Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, mỗi tháng có từ 1,3 đến 1,9 tỷ USD hàng hóa giá trị nhỏ qua biên giới không phải đóng thuế.
“Bình quân một ngày khoảng 50 triệu USD hàng hoá vào, ra thị trường Việt Nam, nhưng được hoàn toàn miễn. Như vậy cơ chế chính sách đang không phù hợp”, ông Thịnh nêu thực trạng.
Để hỗ trợ việc triển khai các quy định thuế mới, các giải pháp đồng bộ cũng đang được xúc tiến. Bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa và hộ kinh doanh (Bộ Tài chính), cho biết Bộ đang xem xét cơ chế cho phép người bán ủy quyền cho các sàn TMĐT xuất hóa đơn thay.
“Xuất hóa đơn đầy đủ sẽ hỗ trợ quản lý thuế, quản lý doanh thu và quản lý giao dịch có hợp pháp hay không, giúp người bán hàng chứng minh được nguồn gốc hàng hóa... góp phần tạo điều kiện tạo thị trường cạnh tranh lành mạnh”, bà Lan Anh nói thời điểm đó.
Bên cạnh các giải pháp về chính sách, công nghệ cũng được xem là công cụ then chốt. Chia sẻ tại sự kiện cuối năm ngoái, ông Trần Mạnh Nam, Giám đốc VNPay, cho biết việc thúc đẩy thanh toán điện tử giúp xác định dòng tiền và doanh thu của người bán một cách minh bạch.
“Từ đó mình có thể xác minh được doanh thu của người bán hàng, cơ quan thuế có thể từ doanh thu đó hình thành nên nghĩa vụ thuế của người bán hàng”, ông Nam chia sẻ.
Thị trường TMĐT Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng 20-25%/năm và quy mô năm 2023 đã đạt 20,5 tỷ USD, đang bước vào một giai đoạn phát triển mới. Việc kết hợp các giải pháp về thuế, thanh toán điện tử cùng với những quy định siết chặt quản lý người bán trực tiếp trên các nền tảng đang tạo ra một khung pháp lý toàn diện, báo hiệu sự kết thúc của thời kỳ phát triển tự phát và mở ra một sân chơi chuyên nghiệp, minh bạch hơn.
