Khi mang thai, mỗi quyết định về thực phẩm không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người mẹ mà còn quyết định sự an toàn và phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, không ít phụ nữ vẫn xem nhẹ lời khuyên từ bác sĩ, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Câu chuyện của cô Lý, 28 tuổi, đến từ Trung Quốc, là một ví dụ đau lòng.
Nghiện trà sữa, người mẹ trả giá đắt
Theo kênh truyền hình Nhân dân "Da Cankao", cô Lý nhập viện khi mang thai ở tuần thứ 32 vì chóng mặt và buồn nôn. Sau khi thăm khám, bác sĩ chẩn đoán cô mắc chứng tăng huyết áp thai kỳ – một biến chứng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng cả mẹ và bé.
Nguyên nhân được xác định là do cô không duy trì chế độ uống nước hợp lý. Thay vào đó, cô thường xuyên uống từ một đến hai cốc trà sữa mỗi sáng, một thói quen tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe thai phụ. Hậu quả là em bé sinh non, nặng chỉ 1,6 kg, và cô Lý đã hai lần phải nhập ICU vì các biến chứng liên quan đến chế độ ăn uống.
Bác sĩ Xin Yanyan, Trưởng khoa Sản phụ khoa tại Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Hà Nam, cho biết: "Trà sữa thường chứa kem và sữa có hàm lượng axit béo chuyển hóa cao, khó phân hủy trong cơ thể. Khi tích tụ, chúng gây tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến việc thai nhi không nhận đủ oxy và dưỡng chất."
Câu chuyện của cô Lý nhanh chóng thu hút sự chú ý trên mạng xã hội, gây ra nhiều cuộc tranh luận. Nhiều người bày tỏ sự bức xúc: "Yêu con mà vẫn uống trà sữa mỗi ngày?," hay "Hai lần vào ICU rồi mà vẫn không thay đổi?" Một số cũng chỉ ra quan niệm sai lầm rằng phụ nữ mang thai cần ăn cho hai người, nhưng nếu ăn uống không đúng cách, cả mẹ và con đều phải gánh chịu hậu quả.
Thức uống ngon miệng nhưng dễ hại thân
Trà sữa, mặc dù được ưa chuộng, nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe. Tiến sĩ, bác sĩ Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, cho biết, trà sữa thông thường gồm 3 thành phần chính là trà, sữa, trân châu. Các loại trà cơ bản thường được sử dụng trong trà sữa bao gồm trà đen, trà xanh, trà trắng và trà ô long. Nếu sử dụng trà chất lượng tốt, chúng chứa nhiều các chất chống oxy hóa tác dụng chống viêm và chống ung thư. Tuy nhiên, nhiều cửa hàng lại thường tẩm thêm hương liệu (hương nhài, hương sen) vào trà để trà có thêm hương vị hấp dẫn.
Nếu không sử dụng đúng loại trà hoặc hương liệu thực phẩm nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có thể các loại hương liệu trên sẽ có các hóa chất độc hại (hóa chất hương nhài có gốc từ penzylacetat, hương sen từ P - dimethoxy penzin, đều là những chất độc hại gốc hữu cơ).
Về thành phần sữa trong cốc trà sữa, trừ những thương hiệu nổi tiếng sử dụng các loại sữa tươi, sữa đặc thì đa số thương hiệu nhỏ đều dùng kem béo (không phải sữa). Loại kem béo này so với sữa thì lượng canxi, vitamin A, D, hàm lượng protein so với sữa cũng rất thấp. Kem béo này chứa rất nhiều dầu thực vật được hydro hóa, có thể gây tác động tiêu cực tới sức khỏe như làm tắc mạch máu, tăng cholesterol xấu, giảm cholesterol tốt.
Thành phần thứ 3 trong trà sữa là trân châu, hạt này chủ yếu là tinh bột lọc hoặc tinh bột sắn (chiếm khoảng 80%), đường cô đặc, hương liệu thực phẩm và chỉ có dưới 1% thành phần của trân châu là chất xơ và protein. Do thành phần chủ yếu là từ tinh bột nên dù nhìn những hạt trân châu này nhỏ bé, nhưng lại nhiều năng lượng. Một hạt trân châu chứa tới 5-14 kcal mỗi viên. Thông thường, một cốc trà sữa thường được thêm 2 thìa trân châu, có thể cung cấp tới 100 kcal. Tuy nhiên, về cơ bản, trân châu thiếu hụt nhiều vitamin và khoáng chất, và gần như không có giá trị dinh dưỡng nào.
Một ly trà sữa trân châu có thể chứa tới 50g đường (cung cấp 200 kcal calo). Đó là chưa kể tới lượng calo mà sữa và trân châu đem lại. Ngày nay, thành phần của trà sữa không chỉ có trân châu mà còn được bổ sung thêm nhiều loại đồ đi kèm (thường được gọi là topping), ví dụ như pudding trứng, kem phô mai, thạch… Tùy từng loại mà lượng calo trong mỗi loại sẽ tăng lên hoặc giảm đi, so với trân châu, kem phô mai có thể sẽ chứa nhiều năng lượng hơn, thạch có thể sẽ chứa ít năng lượng hơn.
Nếu uống trà sữa hương vị hoa quả, các cửa hàng còn cho thêm siro trái cây. Đây cũng là nguồn cung cấp calo cho cơ thể. Tổng cộng, một ly trà sữa trân châu có thể cung cấp tới 335 kcal.
Bên cạnh những nguy cơ năng lượng dư thừa, trà sữa cũng có những nguy cơ sức khỏe nếu các thành phần trong loại đồ uống này không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Một số cửa hàng trà sữa trân châu vì lợi ích không dùng bột trà tự nhiên mà chế từ bột màu. Hương vị không khác với trà tự nhiên nhưng nó tạo ra từ các chất tổng hợp hóa học.
Nếu tinh trà trong trà sữa không vượt quá tiêu chuẩn và sử dụng hạn chế thì không nguy hại nhiều tới sức khỏe. Còn dùng thường xuyên trong thời gian dài, chúng sẽ gây thương tổn cho chức năng của gan, thận. Thành phần chủ yếu của trà sữa là dầu thực vật hydro hóa, một loại axit béo dạng trans. Loại axit này sẽ làm giảm lượng hormone nam giới, khống chế sức sống của tinh trùng.
Nhiều người vì yêu thích món trà sữa nhưng sợ nguồn gốc không đảm bảo nên mua nguyên liệu về tự chế. Sữa kết hợp với trà không đúng cách sẽ làm triệt tiêu các công dụng của trà. Các protein casein trong sữa sẽ làm suy giảm các hợp chất có tác dụng bảo vệ cơ thể chống các bệnh tim mạch có trong trà. Ngoài ra, đồ uống này còn tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm nếu các thành phần, nguyên liệu không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
