Buồn của Masayoshi Son: "Biến mất" khi Vision Fund liên tiếp thua lỗ, bị chỉ đích danh khẩu vị "liều ăn nhiều" khiến Softbank rơi vào cảnh khó khăn

Tờ Bloomberg đưa tin, tập đoàn Nhật Bản Softbank sắp tổ chức một buổi báo cáo kết quả kinh doanh ảm đạm khác. Tuy nhiên, điểm khác biệt trong lần này là, lần đầu tiên, Masayoshi Son không xuất hiện trong buổi họp.

Nhà sáng lập và CEO Softbank đã nói lời tạm biệt vào tháng 11 với những slide thuyết trình trong buổi họp báo cáo kết quả kinh doanh mà ông vốn là người chủ trì trong nhiều thập kỷ. Khi ấy, Son nói rằng ông sẽ tập trung vào việc đưa nhà thiết kế chip Arm IPO.

Đây rõ ràng là nhiệm vụ không dễ dàng đối với bất kỳ ai khi phải giải quyết các mối lo của các nhà đầu tư về tình hình kinh doanh của công ty. Và lần này, nhiệm vụ sẽ được giao cho phụ tá top đầu của Son là Giám đốc tài chính (CFO) Yoshimitsu Goto.

“Đây là một thông tin tiêu cực nếu xét theo phong cách quản lý của Masa”, Chuyên gia phân tích tài chính cấp cao David Gibson nói. “Ông ấy là người chịu trách nhiệm. Những gì ông ấy nói về mặt đầu tư sẽ xảy ra. Ông ấy đưa ra những quan điểm quan trọng. Nếu chúng ta không biết ông ấy đang nghĩ gì thì sau đó sẽ chịu những rủi ro bất ngờ, giảm sức hút với cổ phiếu”.

Quyết định của Son khi rời vị trí tâm điểm tới vào thời điểm các nhà đầu tư và chủ nợ đang đặt câu hỏi về khả năng điều hướng của Softbank với những dòng đầu tư khó khăn.

Chi nhánh Vision Fund dự kiến báo cáo quý thứ 4 liên tiếp thua lỗ khi giá trị các khoản đầu tư vào các công ty khởi nghiệp sụt giảm không thể bù đắp kịp cho sự phục hồi từ giá cổ phiếu một số công ty niêm yết trong danh mục. Việc đồng đôla yếu cũng ảnh hưởng tới kết quả kinh doanh của công ty. Gibson dự đoán chi nhánh này sẽ lỗ 1 tỷ USD.

Những khoản đầu tư mới tại Vision Fund – từng tạo ra hàng tá kỳ lân hiện đã gần như chấm dứt. Nhiều công ty trong danh mục đầu tư đang bận rộn cắt giảm việc làm hay thu hẹp hoạt động kinh doanh do bối cảnh suy yếu hậu đại dịch. Bản thân thời gian IPO của Arm cũng trở nên không chắc chắn.

Tỷ suất hoàn vốn tại 2 quỹ đầu tư hàng đầu của công ty cũng tiếp tục xấu đi vào những quý gần đây. Theo đó, tỷ suất hoàn vốn của Vision Fund 1 dự đoán bằng 0 vào tháng 9 so với mức trung bình 22% của toàn ngành.

Phần lớn các khoản đầu tư của Softbank gắn với phân khúc khá mù mờ – nơi giá trị của những công ty được xác định bởi một nhóm nhỏ các nhà đầu tư. Việc thiếu thông tin về cách Softbank định giá những khoản đầu tư này – con số lên tới hàng trăm công ty – tiếp tục gây lo lắng cho các cổ đông. Gibson dự đoán Softbank sẽ cần chỉnh lại giá trị của những tài sản chưa niêm yết trong 12 tháng tới.

“Phần lớn các khoản đầu tư mà họ thực hiện đều thua lỗ và liệu điều đó có thay đổi hay không trong dài hạn là điều chúng ta không biết”, theo chuyên gia Kirk Boodry.

Ở một chiều hướng khác, giá trị của các khoản đầu tư vào công ty đại chúng của Vision Fund lại đang tăng lên nhờ những cái tên như Didi Global, Grab, Roivant Sciences. Cổ phiếu Didi đã tăng 73% vào quý 4 khi ứng dụng chính được quay trở lại kho ứng dụng điện thoại lớn nhất Trung Quốc.

Quý kết thúc vào tháng 9, Softbank ghi nhận khoản lãi 5,4 nghìn tỷ yên (41 tỷ USD) thông qua việc xứ lý 1 phần cổ phần tại Alibaba Group Holdings. Trong khi ít có khả năng Softbank công bố một đợt bán tài sản lớn nữa thì Boodry nói rằng có thể công ty sẽ thoái vốn tại những startup như DoorDash và Coupang. “Những cổ phiếu này giảm khá nhiều so với thời đỉnh. Tuy nhiên, bất kỳ việc thoái vốn nào vẫn mang lại lợi nhuận dương cho Softbank”.

Một vài chuyên gia phân tích nói rằng khẩu vị rủi ro của Son phải chịu trách nhiệm với Softbank trong thời kỳ suy thoái. Họ ghi nhận việc CFO Goto đang hỗ trợ ổn định và giữ an toàn cho tập đoàn trong khoảng thời gian không ổn định này.

Không giống những bài thuyết trình màu mè, ẩn dụ của Son, hầu hết điều mà Goto có thể nói là Softbank đã trả được nhiều nợ hơn – điều mà Boodry nhận định là tích cực.

“Trong năm 2000, khi thị trường công nghệ sụt giảm, cổ phiếu Softbank đã giảm 90%. Tôi nghĩ khác biệt lớn nhất là khi ấy họ không có Goto hỗ trợ”.

Nguồn: Bloomberg