Tăng vốn điều lệ "khủng"
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc ký Quyết định số 1145/QĐ-TTg ngày 13/6/2025 phê duyệt phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) giai đoạn năm 2024 - 2026.
Theo đó, vốn điều lệ của Công ty mẹ - VEC được phê duyệt đến hết năm 2026 là 39.366 tỷ đồng, tăng 38.251 tỷ đồng so với mức vốn điều lệ đã được phê duyệt đến năm 2023.
Nguồn bổ sung vốn điều lệ từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp trong 3 năm 2024 - 2026 là 1.562 tỷ đồng và nguồn ngân sách nhà nước đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) để đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam làm chủ đầu tư và đã được giải ngân là 36.689 tỷ đồng.
Trước đó, doanh nghiệp này có số vốn điều lệ là 1.115,13 tỷ đồng, trong khi tổng mức đầu tư các dự án đường cao tốc của VEC là rất lớn. Vì thế, VEC luôn gặp khó khăn khi không đảm bảo tỷ lệ hệ số nợ/vốn chủ sở hữu theo quy định của pháp luật hiện hành.
Theo chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, VEC cần huy động số vốn lớn để đầu tư mới các tuyến cao tốc, đầu tư mở rộng các dự án đang quản lý (giai đoạn 2021-2025 cần khoảng 14.890 tỷ đồng; giai đoạn 2026- 2030 cần khoảng 30.500 tỷ đồng). Do đó, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC là cần thiết và cấp bách.
Một đoạn cao tốc Bến Lức - Long Thành được đưa vào sử dụng tạm. Ảnh: Hạ Giang.
VEC đang khai thác những cao tốc nào?
VEC hiện làm chủ đầu tư 5 dự án đường cao tốc với tổng chiều dài 540km, tổng mức đầu tư 5 dự án là 108.865 tỷ đồng được huy động từ các nguồn vốn trong và ngoài nước. Các dự án này bao gồm Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, TP. HCM - Long Thành - Dầu Giây và Bến Lức - Long Thành.
Bên cạnh các tuyến cao tốc do VEC làm chủ đầu tư, các đơn vị thành viên của VEC cũng tham gia quản lý, vận hành khoảng 300 km đường cao tốc được đầu tư theo hình thức đầu tư công hoặc đối tác công tư của các chủ đầu tư khác.
Các tuyến đường bộ cao tốc do VEC khai thác đã góp phần rút ngắn thời gian di chuyển, giảm thiểu ùn tắc và tai nạn giao thông, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại các địa phương dọc tuyến.
Tại Lễ kỷ niệm 20 năm ngày thành lập VEC diễn ra hồi tháng 10 năm ngoái, Tổng Giám đốc Phạm Hồng Quang chia sẻ: "Các cung đường cao tốc của VEC trải dài từ Bắc vào Nam, thông suốt, an toàn, hiệu quả, hiện đại đã và đang góp phần quan trọng trong việc kết nối các vùng, miền trên cả nước; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; giải quyết vấn đề việc làm cho hàng trăm nghìn thậm chí hàng triệu người lao động; bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước nói chung, khu vực và các địa phương có tuyến cao tốc của VEC đi qua nói riêng".
Được biết, ngoại trừ Bến Lức - Long Thành, đến nay, VEC đã hoàn thành đầu tư và đưa vào khai thác sử dụng 4/5 dự án với tổng chiều dài 490km, chiếm khoảng 27% tổng chiều dài các tuyến đường cao tốc tại Việt Nam hiện nay, phục vụ trên 430 triệu lượt phương tiện. Tổng doanh thu thu phí (không bao gồm VAT) đạt hơn 30.000 tỷ đồng.
Dự án xây dựng đường cao tốc Hà Nội - Lạng Sơn (đoạn Km1+800 – Km45+100) đang trong giai đoạn nghiên cứu thiết kế kỹ thuật. Nguồn: VEC.
Theo quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, đến năm 2030, Việt Nam có khoảng 5.004 km đường bộ cao tốc, tăng khoảng 3.841 km so với với năm 2021. Đến năm 2050 mạng lưới đường bộ cao tốc cơ bản hoàn thiện với 41 tuyến, tổng chiều dài khoảng 9.014 km.
Cụ thể, Trục dọc Bắc Nam (02 tuyến) gồm Tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Lạng Sơn - Cà Mau, chiều dài khoảng 2.063 km, quy mô 4 - 10 làn xe; Tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Tây, chiều dài khoảng 1.205 km, quy mô 4 - 6 làn xe;
Khu vực phía Bắc gồm 14 tuyến, chiều dài khoảng 2.305 km, quy mô 4 - 6 làn xe. Khu vực miền Trung - Tây Nguyên gồm 10 tuyến, chiều dài khoảng 1.431 km, quy mô 4 - 6 làn xe. Khu vực miền Nam gồm 10 tuyến, chiều dài khoảng 1.290 km, quy mô 4 - 10 làn xe.
Vành đai đô thị Thủ đô Hà Nội gồm 3 tuyến, chiều dài khoảng 425 km, quy mô 4 - 6 làn xe; vành đai đô thị Thành phố Hồ Chí Minh gồm 2 tuyến, chiều dài khoảng 295 km, quy mô 4 - 8 làn xe.
