Nguy cơ lây lan dịch tả trong và giữa các quốc gia là rất cao
Bộ Y tế vừa phát đi thông báo khẩn về tình hình bệnh tả trước diễn biến phức tạp của dịch trên thế giới theo thông tin của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Theo WHO, từ đầu năm đến ngày 29/8, hơn 400.000 trường hợp mắc bệnh (hơn 4.700 ca tử vong) được báo cáo tại 31 quốc gia trên toàn cầu, trong đó ghi nhận 6/31 quốc gia báo cáo tỷ lệ tử vong trên 1%. Tuy số ca mắc giảm 20% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng số ca tử vong lại tăng 46%.
WHO đánh giá tình hình dịch tả toàn cầu đang trở nên phức tạp. Do quy mô, mức độ nghiêm trọng và tính chất liên kết của các đợt bùng phát này, nguy cơ lây lan thêm trong và giữa các quốc gia là rất cao.
Trong đó, khu vực Đông Địa Trung Hải ghi nhận số ca mắc bệnh tả cao nhất (gần 231.000 ca với 6 quốc gia), tiếp theo là châu Phi (hơn 170.000 ca với 23 quốc gia), Đông Nam Á (gần 3.000 ca mắc tại 5 quốc gia) và châu Mỹ (gần 2.500 ca với 1 quốc gia).

Theo WHO, trên toàn cầu số ca mắc bệnh tả giảm so với cùng kỳ năm ngoái nhưng số tử vong lại tăng 46% (Ảnh vi khuẩn tả: Getty Images).
Số ca tử vong cao nhất ở châu Phi (3.763 ca tử vong, chiếm 2,2%), tiếp theo là Đông Địa Trung Hải, châu Mỹ và khu vực Đông Nam Á (1 ca tử vong).
Bệnh tả đang bùng phát trở lại ở một số quốc gia, bao gồm một số quốc gia không báo cáo số ca bệnh đáng kể trong nhiều năm, như Chad và Cộng hòa Congo. Trong khi các quốc gia khác, như Cộng hòa Dân chủ Congo, Nam Sudan và Sudan, đang trải qua các đợt bùng phát tiếp tục từ năm 2024, với sự mở rộng đáng kể về mặt địa lý.
Ngày 26/8, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh châu Phi và WHO đã khởi động Kế hoạch Chuẩn bị và Ứng phó Khẩn cấp về bệnh tả tại châu Phi.
Nguy cơ dịch tả tại Việt Nam
Theo Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế), trong 12 năm gần đây, Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp mắc bệnh tả.
Hiện nay, khu vực châu Âu và Tây Thái Bình Dương chưa ghi nhận bất kỳ đợt bùng phát nào, chủ yếu các nước ghi nhận ở khu vực Đông Địa Trung Hải và khu vực châu Phi. Tuy nhiên không loại trừ nguy cơ bệnh tả xâm nhập Việt Nam do sự giao lưu thương mại, du lịch rộng mở của nước ta với các nước khác trên thế giới và có thể lây lan ra cộng đồng.
Bộ Y tế sẽ theo dõi chặt chẽ và cập nhật thông tin hàng ngày diễn biến tình hình dịch bệnh, báo cáo kịp thời khi có tình huống bất thường xảy ra, điều chỉnh các biện pháp phòng chống dịch kịp thời.
Cục Phòng bệnh tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh, chỉ đạo các tỉnh, thành phố tăng cường công tác phòng chống dịch bệnh; tăng cường đi kiểm tra, chỉ đạo, giám sát tại cửa khẩu và các khu vực có nguy cơ cao xâm nhập vào Việt Nam…
Các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur, các bệnh viện tuyến trung ương phối hợp với các tỉnh tập trung giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh; tăng cường chỉ đạo công tác phòng chống bệnh tả trên địa bàn phụ trách; đẩy mạnh giám sát tình hình bệnh tả…
Để chủ động phòng, chống bệnh tả, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
Người về từ các quốc gia, khu vực đang có sự gia tăng dịch bệnh tả:
- Cần chủ động theo dõi sức khỏe trong vòng 5 ngày.
- Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe (như nôn và tiêu chảy với số lượng lớn dẫn đến mất nước và điện giải trầm trọng, gây sốc nặng …) cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.
Người dân cần thực hiện tốt các nội dung sau:
- Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
- Vệ sinh môi trường, thu gom rác, diệt ruồi.
- An toàn vệ sinh thực phẩm: Thực hiện ăn chín, uống sôi.
- Bảo vệ nguồn nước, dùng nước sạch.
- Khi có dấu hiệu bất thường về sức khỏe (như nôn và tiêu chảy với số lượng lớn dẫn đến mất nước và điện giải trầm trọng, gây sốc nặng …) đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.
Người dân khi đi du lịch, công tác tại các vùng bệnh tả đang tăng cao cần chủ động phòng, chống bệnh; chủ động theo dõi sức khỏe và thông báo cho cơ quan y tế khi có triệu chứng bệnh tả.
Tả là một bệnh truyền nhiễm có các triệu chứng chính là tiêu chảy, mất nước và rối loạn điện giải cấp tính, có thể gây thành dịch lớn với tỷ lệ tử vong cao.
Bệnh tả lây theo đường tiêu hóa, chủ yếu qua ăn, uống. Vi khuẩn tả xâm nhập vào đường tiêu hóa của người lành từ nước uống và thức ăn có nhiễm vi khuẩn tả, đặc biệt là thức ăn có nguồn gốc thủy hải sản.
Khoảng 75% người nhiễm vi khuẩn tả là không có biểu hiện triệu chứng bệnh, tuy nhiên họ vẫn đào thải vi khuẩn ra môi trường trong vòng 7-14 ngày. Trong số những người có biểu hiện triệu chứng, 80% là ở thể nhẹ và vừa, 20% có biểu hiện mất nước nặng.
Vi khuẩn tả có thể tồn tại lâu ở vùng nước lợ nơi cửa sông hay ven biển. Trong nước vi khuẩn tả sống ký sinh chủ yếu ở các loài động, thực vật thủy sinh phù du như rong, tảo, đặc biệt ở các động vật giáp xác như tôm, cua, sò, ốc, hến…