Đây là thông điệp được Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang chia sẻ trong buổi gặp gỡ hiệu trưởng các trường đại học trên địa bàn nhân dịp kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam (20.11) diễn ra tối 8.11.
Buổi gặp gỡ không chỉ là dịp để lãnh đạo TP.HCM bày tỏ sự tri ân với đội ngũ nhà giáo mà còn lắng nghe, giải đáp những kiến nghị, đề xuất của các hiệu trưởng trong việc hoạch định chính sách phát triển địa phương. Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang trực tiếp trả lời từng câu hỏi, từng vấn đề mà lãnh đạo các trường đại học nêu ra.
Là người đầu tiên phát biểu, GS-TS Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM, cho biết Đại học Quốc gia TP.HCM được giao trọng trách vào tốp 100 đại học toàn cầu, thực hiện nhiệm vụ đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, chuyển đổi số.
GS-TS Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM nhấn mạnh đến sự gắn kết nhà trường - nhà nước - nhà doanh nghiệp trong giai đoạn phát triển mới
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Bà Mai đồng tình rằng TP.HCM muốn phát triển thì gắn kết trường đại học rất quan trọng. Trong giai đoạn phát triển đất nước dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo thì phải có đủ nhân lực chất lượng cao, không chỉ đại học mà trình độ sau đại học.
Hiện nay, các trường đại học đều phải tự chủ, trong đó Đại học Quốc gia TP.HCM có quy mô lớn nhất nên rất vất vả khi tự chủ. Bà Mai cam kết đồng hành với TP.HCM đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời đề nghị TP.HCM hỗ trợ tài chính cho các trường trên địa bàn trong 5 năm.
Ngoài ra, Phó giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM cũng mong TP.HCM quyết liệt hơn thực hiện liên kết 3 nhà (nhà trường - doanh nghiệp - nhà nước), hỗ trợ Đại học Quốc gia TP.HCM giải tỏa mặt bằng để đầu tư hoàn thành khu đô thị.
Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang giải đáp từng vấn đề mà hiệu trưởng các trường đại học đề ra
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Giải đáp câu hỏi này, Bí thư Trần Lưu Quang cho biết mục tiêu tự chủ rất tiến bộ nhằm thanh lọc những đơn vị yếu, thoát khỏi bao cấp để lớn mạnh, cạnh tranh, vươn ra biển lớn.
"Tự chủ hiện có nhiều cấp độ, mong các thầy cô nỗ lực, cố gắng hơn nữa để xoay xở trong cơ chế tự chủ", ông Quang đề nghị. TP.HCM sẽ hỗ trợ theo phương thức đặt hàng, đào tạo theo nhu cầu.
Theo Bí thư Thành ủy TP.HCM, khẩu hiệu "3 nhà" nghe rất hay, mỹ miều nhưng cụ thể ai làm gì, ai điều phối thì đôi khi chưa rõ. "Xét về nhiều góc độ, các thầy cô có nhiều điều kiện làm điều đó nhất. Mọi người cần gì chúng tôi sẵn sàng nhưng phải giúp được những việc cụ thể", ông Quang nói thêm.
3 ưu tiên của TP.HCM khi xử lý tài sản công
PGS-TS Hoàng Công Gia Khánh, Hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế - Luật TP.HCM, cho biết trong quá trình làm đề án quản lý tài sản công trên địa bàn, trường thấy có sự giao thoa giữa các nhóm tài sản, pháp lý phức tạp. Sau khi sáp nhập, việc phân cấp và quản lý rất bức thiết, chủ trương chuyển giao tài sản công cho y tế, giáo dục rất đúng đắn và rất kịp thời.
"Vấn đề đặt ra là việc chuyển giao minh bạch, hiệu quả và đúng mục tiêu", ông Khánh nói, đồng thời đề xuất TP.HCM xây dựng bộ tiêu chí, nguyên tắc, điều kiện và giải quyết vướng mắc pháp lý, linh hoạt bàn giao tài sản, đưa vào sử dụng.
PGS-TS Hoàng Công Gia Khánh, Hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế - Luật TP.HCM phát biểu về vấn đề sắp xếp tài sản công
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Đối với tài sản công, Bí thư Trần Lưu Quang cho biết Thường trực Thành ủy TP.HCM đã giao một phó bí thư tập trung làm công tác xử lý tài sản công. Sau khi sáp nhập, TP.HCM ước tính có khoảng 20.000 tài sản công, pháp lý khá phức tạp theo nhiều nhóm.
Về nguyên tắc xử lý, TP.HCM ưu tiên số một dành cho y tế, giáo dục. Kế đến là tạo mảng xanh tập trung, bởi lẽ theo quy chuẩn đô thị thì mật độ cây xanh ở TP.HCM phải đạt 15 m2/người nhưng giờ mới 0,57 m2/người.
"Đây là lý do TP.HCM chọn ngay khu đất số 1 Lý Thái Tổ để làm công viên, đồng thời tiếp tục giải quyết vướng mắc tại khu đất bên cạnh Bến Nhà Rồng để làm không gian công cộng", ông Quang cho biết. Sau đó, TP.HCM thống kê lại tài sản công, tạo quỹ nhà đất đối ứng khi thực hiện các dự án đối tác công tư (hợp đồng BT, xây dựng - chuyển giao).
Hiện TP.HCM có chủ trương sử dụng một số trụ sở dôi dư làm trường đại học. Các bệnh viện quá tải mà kế bên đó có khu đất công thì điều chuyển để mở rộng luôn.
"Tinh thần sẽ làm nhanh nhất để không lãng phí. Y tế, giáo dục sẽ là ưu tiên số một khi ứng xử với tài sản công mà TP.HCM đang quản lý", ông Quang khẳng định.
Sẽ thành lập ban chỉ đạo phát triển TP.HCM
TS Lê Mai Lan, Phó chủ tịch Tập đoàn Vingroup, Chủ tịch Hội đồng Trường đại học VinUni nêu ý tưởng đồng hành với TP.HCM trên con đường chuyển đổi xanh. Vừa qua, VinUni phối hợp Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM nghiên cứu đề án về giảm phát thải 15%, kinh tế xanh chiếm 20% và việc làm xanh chiếm 15%.
Bà Lan nêu thực tế, mỗi năm TP.HCM phát thải 35 - 40 triệu tấn khí CO2, chủ yếu từ công nghiệp năng lượng, giao thông, hạ tầng đô thị và nếu không làm gì thì sẽ mất 3% GDP để giải quyết vấn đề này.
TS Lê Mai Lan, Phó chủ tịch Tập đoàn Vingroup, Chủ tịch Hội đồng Trường đại học VinUni cho biết tập đoàn sẵn sàng đồng hành cùng TP.HCM trong chuyển đổi xanh
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Bà Lan khuyến nghị trong 5 - 10 năm tới, TP.HCM thành lập ban chỉ đạo và quỹ chuyển đổi xanh, trong đó nguồn vốn ngân sách công 15 - 20% (tương ứng 15.000 - 20.000 tỉ đồng), còn lại huy động tư nhân, trái phiếu xanh. Tập đoàn Vingroup sẵn sàng đồng hành về đào tạo nhân lực, hỗ trợ kỹ thuật các dự án năng lượng sạch, giao thông không phát thải và đô thị tuần hoàn.
Bà Lan cũng đề nghị TP.HCM phát triển chương trình điện hóa tuần hoàn toàn diện và ban hành chiến lược về dữ liệu và chỉ số xanh (Green Data Hub).
Bí thư Trần Lưu Quang chia sẻ Tập đoàn Vingroup đã làm những việc mà nhiều người không ngờ, có các ý tưởng táo bạo. Ông cho biết thêm sắp tới, TP.HCM sẽ thành lập ban chỉ đạo phát triển thành phố do Bí thư Thành ủy làm trưởng ban, mỗi phó bí thư phụ trách một số lĩnh vực, và chuyển đổi xanh sẽ nằm trong một tiểu ban.
Hiện TP.HCM đang kết nối các nhà quy hoạch hàng đầu thế giới để làm lại quy hoạch kinh tế - xã hội và quy hoạch xây dựng, dự kiến cuối năm 2026 sẽ hoàn thành.
Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang cho biết TP.HCM khuyến khích mọi người dũng cảm hơn
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Cũng tại buổi gặp gỡ, lãnh đạo các trường đại học khuyến nghị TP.HCM cần quan tâm hơn đến chăm sóc sức khỏe tinh thần, người cao tuổi, giáo dục lý tưởng sống cho người trẻ…
Ông Trần Lưu Quang cho biết phải nghĩ đến câu chuyện TP.HCM có những đại học toàn cầu, đây là mong muốn và ý định rất đáng trân trọng và chúng ta hoàn toàn có thể làm được.
"Chúng ta có thể làm từng bước, đến một lúc nào đó sinh viên quốc tế sẽ chọn lựa những đại học ở TP.HCM để học tập, trở về nước để đi làm", ông nói và cho rằng đây là những ý tưởng rất đáng khuyến khích. Song song đó, cần huy động đội ngũ nhà khoa học ở TP.HCM để làm các chương trình, kế hoạch lớn.
Vừa qua, Sở Văn hóa - Thể thao TP.HCM lấy ý tưởng về đài tưởng niệm nạn nhân Covid-19 và thu nhận nhiều ý kiến xúc động, đau đáu với sự phát triển của thành phố.
"Chúng tôi lấy những điều này để làm niềm tin, động lực để làm việc", Bí thư Thành ủy TP.HCM chia sẻ.
Về chăm sóc người cao tuổi, ông Quang cho biết tỷ lệ người cao tuổi ở TP.HCM lớn, nhiều người từ các nơi chọn về thành phố ở khi về hưu. TP.HCM đã có chủ trương bệnh viện phát triển các khoa lão khoa, dành các khu đất đẹp để phát triển lão khoa, xây dựng khu dưỡng lão.
Lãnh đạo các trường đại học trên địa bàn TP.HCM chia sẻ nhiều vấn đề chiến lược phát triển thành phố
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Bí thư Thành ủy TP.HCM chia sẻ thêm, sau khi nhận nhiệm vụ đã chọn đặc khu Côn Đảo là nơi làm việc đầu tiên. Ông yêu cầu Sở Văn hóa - Thể thao làm việc với các trường đại học trên địa bàn để tổ chức ít nhất cho sinh viên 1 lần/khóa học ra tìm hiểu Côn Đảo, soạn thảo chương trình để mọi người hiểu được Côn Đảo.
"Đã có những con người bằng sức mạnh phi thường đã trụ vững, vượt qua được", ông Quang chia sẻ, đồng thời cho biết TP.HCM đã có chủ trương xây dựng Côn Đảo xanh.
Trong phần phát biểu kết luận, Bí thư Trần Lưu Quang cho biết sắp tới TP.HCM sẽ có thay đổi, nhất là thay đổi cách làm và cách tiếp cận đối với những việc khó, bởi làm theo cách cũ khó giải quyết.
"Chúng tôi khuyến khích mọi người dũng cảm hơn", ông nói, và nhận định thể chế hiện nay thay đổi nhiều, nếu tận dụng được thì sẽ có thêm điều kiện phát triển TP.HCM.
Người đứng đầu Đảng bộ TP.HCM mong muốn được lắng nghe nhiều hơn những góp ý của giới chuyên gia, nhà khoa học, và giao Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM làm đầu mối tiếp nhận thông tin, phân loại và tham mưu, đề xuất bước đầu.
TP.HCM chú trọng kinh tế biển
PGS-TS Nguyễn Hữu Huy Nhựt, Phó hiệu trưởng phụ trách Trường đại học Hoa Sen cho biết sau khi sáp nhập, TP.HCM có đường bờ biển dài 89 km, có hệ thống cảng biển lớn nhất cả nước.
Sau nhiều thập kỷ, TP.HCM phát triển dựa trên công nghiệp, dịch vụ, đô thị hóa thì giờ đây đứng trước cơ hội phát triển kinh tế biển, thay đổi tầm nhìn mô hình tăng trưởng, hình thành kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế tri thức.
"Biển không chỉ là nguồn tài nguyên mà còn là không gian để phát triển bền vững", ông Nhựt nói, đồng thời đề nghị TP.HCM tập trung 3 trụ cột gồm cảng, logistics, dịch vụ hàng hải; khu đô thị ven biển và du lịch xanh; trung tâm nghiên cứu đổi mới sáng tạo về kinh tế biển.
Trường đại học Hoa Sen muốn đồng hành với TP.HCM đào tạo nguồn nhân lực cho kinh tế biển, cùng hiện thực hóa tầm nhìn kinh tế biển là động lực chính trong tương lai.
Ông Trần Lưu Quang cho biết trong buổi làm việc với Tập đoàn công nghiệp năng lượng Quốc gia Việt Nam (EVN) ngày 9.11, TP.HCM đã bàn với EVN về năng lượng hydrogen, thử nghiệm chạy xe buýt, taxi bằng khí hydro lỏng. TP.HCM xem EVN là đối tác chiến lược trong rất nhiều việc.
"Kinh tế biển là xu thế và chúng ta khá chậm chân nên cần tập trung vào lĩnh vực này trong thời gian tới", ông Quang nhìn nhận, đồng thời mong các trường đại học trả lời 3 câu hỏi: làm như thế nào, ai làm và nguồn lực ở đâu.
