Báo động thép cuộn cán nóng khổ rộng nhập khẩu cao gấp 12 lần

Theo số liệu hải quan, lượng nhập khẩu thép cuộn cán nóng (HRC) khổ rộng của Trung Quốc từ 1.900mm trở lên về Việt Nam tăng bất thường. Cụ thể, trong tháng 5 vừa qua, sản lượng nhập khẩu mặt hàng này lên tới 181.000 tấn, tăng hơn 25 lần so với cùng kỳ năm 2024 (6.831 tấn). Đồng thời, giá nhập khẩu thép HRC khổ rộng bình quân là 534 USD/tấn trong tháng 5 vừa qua, giảm 6% so với tháng 5.2024.

ẢNH: CTV

Lũy kế 5 tháng đầu năm nay, lượng nhập khẩu các loại thép HRC khổ rộng từ 1.900mm trở lên từ Trung Quốc về Việt Nam lên tới 430.000 tấn, cao gấp 12 lần so với 5 tháng đầu năm 2024. Trong đó, loại thép khổ rộng 2.000mm chiếm 86,7% lượng nhập của 5 tháng đầu năm. Thép cuộn cán nóng khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc chủ yếu là các mác thép thông dụng, phổ biến (Q235B, Q355B, SAE 1006, SS400, A36…), được nhập khẩu để sử dụng như HRC thông thường (sản xuất tôn, ống thép, gia công kết cấu…).

Số liệu thép nhập khẩu tăng bất thường cho thấy có dấu hiệu rõ ràng của hành vi lẩn tránh thuế chống bán phá giá tạm thời đối với sản phẩm thép cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc. Trước đó, ngày 21.2, Bộ Công thương ban hành Quyết định 460/QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc. Hàng hóa bị áp thuế là một số sản phẩm sắt hoặc thép hợp kim hoặc không hợp kim được cán phẳng; được cán nóng; độ dày từ 1,2mm đến 25,4mm; chiều rộng không quá 1.880mm; chưa được gia công quá mức cán nóng…

Từ khi Cục Phòng vệ Thương mại (Bộ Công thương) có quyết định khởi xướng điều tra vụ việc, xu hướng dịch chuyển sang nhập khẩu hàng khổ 1.900mm - 2.000mm từ Trung Quốc đã bắt đầu diễn ra ngày càng mạnh mẽ. Việc nhập khẩu khổ rộng có sự chênh lệch nhỏ so với hàng hóa thuộc phạm vi điều tra, về bản chất không khác biệt đáng kể so với thép đang bị áp thuế về đặc tính kỹ thuật, mục đích sử dụng, kênh phân phối. Nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì xu hướng nhập khẩu thép cán nóng không chỉ dừng lại ở khổ rộng 1.900mm-2.000mm mà còn mở rộng nhập khẩu các khổ lớn hơn để sử dụng như thép cán nóng thông thường. Hành vi lẩn tránh thuế không chỉ làm triệt tiêu hiệu quả chính sách thuế chống bán phá giá mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh méo mó, thiếu công bằng, tiềm ẩn nguy cơ gian lận thương mại có hệ thống, ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước.