Bão Bualoi như "quả bóng bay tự do"
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia (NCHMF), trưa 26.9, bão Bualoi còn ở khu vực miền Trung của Philippines, mạnh cấp 11 giật cấp 14. Bão di chuyển nhanh theo hướng tây tây bắc với tốc độ 35 - 40 km/giờ về phía Biển Đông. Khi vào Biển Đông, bão có xu hướng mạnh lên đạt cấp 12 - 13, giật cấp 15 - 16 trong ngày 27 - 28.9. Do ảnh hưởng của bão số 10 (Bualoi), khu vực bắc và giữa Biển Đông (gồm quần đảo Hoàng Sa) có gió cấp 6 - 7 sau tăng lên cấp 8 - 9; vùng gần tâm bão cấp 10 - 13, giật cấp 16. Sóng cao 6 - 8 m, gần tâm bão 8 - 10 m, biển động dữ dội.
Do ảnh hưởng của bão số 10, TP.HCM và Nam bộ nói chung đón đợt mưa to kéo dài đến ngày 30.9
Ảnh: Phạm Hữu
Do ảnh hưởng của bão, trong ngày 26.9, thời tiết TP.HCM phổ biến nhiều mây, mưa rào và giông rải rác, cục bộ một số nơi có mưa lớn. Dự báo trong 2 ngày cuối tuần, TP.HCM và khu vực Nam bộ rải rác có mưa vừa và giông, đặc biệt về chiều tối và đêm cần đề phòng sét, gió giật mạnh và lốc xoáy. Đặc biệt, các đợt mưa vừa, mưa to có khả năng xuất hiện ở khu vực Trung bộ, tập trung nhiều ở khu vực từ Hà Tĩnh đến Huế và khu vực phía đông các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa.
Th.S Lê Thị Xuân Lan, chuyên gia dự báo khí tượng thủy văn, phân tích: Bão Bualoi vào Biển Đông vào đêm 26.9, sớm hơn khoảng nửa ngày so với các dự báo trước đó là rạng sáng 27.9. Điều này cho thấy, thực tế bão còn di chuyển nhanh hơn dự báo; tốc độ này vẫn được duy trì trong 2 ngày tiếp theo (27 - 28.9). Bão di chuyển nhanh và có xu hướng mạnh lên vì một số yếu tố: Thứ nhất, bão ổn định về hướng di chuyển tây tây bắc, không thay đổi hướng di chuyển liên tục như các cơn bão trước đó. Kế đến, gần Bualoi không có cơn bão nào nên bản thân cơn bão này không chịu tác động từ lực tương tác với các cơn bão khác. Thêm vào đó, nhiệt độ nước biển ở tây Thái Bình Dương và Biển Đông khá cao là điều kiện giúp bão bổ sung năng lượng để mạnh lên. Những yếu tố này tác động qua lại với nhau khiến bão vừa mạnh thêm và di chuyển với tốc độ rất nhanh. "Bão Ragasa vừa rồi tốc độ di chuyển khoảng 20 km/giờ và một số cơn bão trước đó khoảng 10 km/giờ. Hiện với tốc độ 35 - 40 km/giờ, bão Bualoi như một quả bóng đang bay tự do về phía đất liền nước ta", bà Lan cảnh báo.
Với tốc độ di chuyển rất nhanh, dự báo bão sẽ đổ bộ vào đất liền nước ta vào sáng 29.9, tâm bão có khả năng đi qua Quảng Bình nhưng khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp của hoàn lưu bão kéo dài từ Hà Tĩnh đến Huế. "Khi bão xuất hiện trên Biển Đông, thông thường sẽ kích thích gió tây nam hoạt động mạnh gây mưa giông cho TP.HCM và các tỉnh thành Nam bộ trước khi đổ bộ đất liền. Do vậy, trong những ngày cuối tuần ở khu vực này có thời tiết xấu và khả năng xuất hiện mưa giông rải rác, cục bộ có mưa vừa mưa to. Ngược lại, ở khu vực phía bắc của tâm bão sẽ là nơi có mưa nhiều và to hơn rìa phía nam. Do vậy, trong những ngày tới, khu vực Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa có khả năng xuất hiện mưa to đến rất to", bà Lan dự báo.
Vì sao bão dồn dập?
Chỉ trong 10 ngày qua, Biển Đông liên tiếp đón 2 cơn bão rất mạnh là Ragasa và Bualoi. Còn trên vùng biển tây Thái Bình Dương có lúc tồn tại đến 3 cơn bão. Nếu tính trong tháng 9, Biển Đông có đến 4 cơn bão (Tapah, Mitag, Ragasa và Bualoi). Trong 5 năm gần đây, số bão tính đến hết tháng 9 chỉ từ 4 - 6 cơn còn năm 2025 là 10. Giải thích về hiện tượng này, Th.S Lê Thị Xuân Lan nói: Hiện tượng ENSO đang nghiên về pha lạnh La Nina có thể được xem là một trong những nguyên nhân dẫn đến bão xuất hiện dồn dập trong tháng 9 năm nay. Hiện tượng này tạo điều kiện cho dải hội tụ nhiệt đới hoạt động mạnh hơn là điều kiện hình thành các xoáy thuận nhiệt đới (bão và áp thấp nhiệt đới). Dự báo trong những tháng cuối năm có khả năng xuất hiện thêm 3 cơn bão nữa, nâng tổng số bão trên Biển Đông năm nay có thể lên tới 13 cơn (trung bình nhiều năm từ 11 - 12 cơn bão).
Do sự xuất hiện của La Nina yếu nên số lượng bão trên Thái Bình Dương năm nay cũng được dự báo là nhiều hơn trung bình các năm (từ 25 - 27 cơn) nhưng vẫn không bằng mức kỷ lục là 32 cơn. Dù số lượng bão không phải là kỷ lục, nhưng khả năng xuất hiện các cơn bão dị thường do biến đổi khí hậu gây ra. Các mô hình dự báo sớm cho thấy trong khoảng ngày 7 - 8.10 khả năng phía bắc Biển Đông lại đón bão mới và ảnh hưởng đến Bắc bộ. Nếu thực tế xảy ra đúng như vậy thì bão xuất hiện ở khu vực này là điều bất thường vì giai đoạn này bão thường hướng về khu vực miền Trung.
Hiện nay, miền Trung đang vào cao điểm mùa mưa bão và còn kéo dài đến cuối tháng 11. NCHMF dự báo từ tháng 10 - 12.2025, số lượng bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông và ảnh hưởng đến nước ta có khả năng ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm (trung bình là 4,5 cơn, đổ bộ vào đất liền 1,9 cơn).
Bão rất mạnh, biển động dữ dội
Tối 26.9, bão Bualoi vào Biển Đông, di chuyển rất nhanh, cường độ mạnh, phạm vi ảnh hưởng rộng, có thể gây tổ hợp nhiều loại hình thiên tai: gió mạnh, mưa lớn, lũ, lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt ven biển.
Dự báo, chiều tối 27.9, vùng biển Thanh Hóa - Quảng Ngãi (Hòn Ngư, Cồn Cỏ, Lý Sơn) gió cấp 6 - 7, giật 8 - 9, sóng 3 - 5 m. Gần sáng 28.9 có gió cấp 8 - 9, gần tâm bão cấp 10 - 13, giật 16, sóng 5 - 7 m, biển động dữ dội.
Ở khu vực phía bắc vịnh Bắc Bộ (Bạch Long Vỹ, Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải, Hòn Dấu) gần sáng 28.9 gió tăng lên cấp 6 - 7, sau cấp 8 - 9, giật cấp 11, sóng 3 - 5 m, biển động rất mạnh. Nguy hiểm với tàu thuyền hoạt động trong các vùng nguy hiểm, có khả năng chịu tác động của giông, lốc, gió mạnh, sóng lớn.
TP.HCM triển khai kế hoạch ứng phó
Sở NN-MT TP.HCM đã gửi công văn khẩn triển khai các biện pháp chủ động ứng phó bão số 10 (Bualoi). Theo đó, đề nghị các đơn vị và địa phương theo dõi chặt chẽ các bản tin cảnh báo, dự báo diễn biến của bão. Đặc biệt, UBND các phường, xã ven biển, xã đảo và đặc khu, Ban Chỉ huy Bộ đội biên phòng TP, Chi cục Thủy sản và kiểm ngư, Đài thông tin duyên hải TP thường xuyên thông báo cho các phương tiện, tàu thuyền đang hoạt động trên biển biết diễn biến của bão để có kế hoạch sản xuất, khai thác thủy sản phù hợp. Tổ chức theo dõi kiểm điểm, thống kê số lượng tàu thuyền đang hoạt động trong khu vực chịu ảnh hưởng, đảm bảo giữ thông tin liên lạc với chủ phương tiện để hướng dẫn, xử lý kịp thời các sự cố.
Sẵn sàng triển khai phương án đảm bảo an toàn cho người và tàu thuyền hoạt động trên biển trước diễn biến của bão. Bên cạnh đó, sẵn sàng lực lượng, phương tiện, trang thiết bị để thực hiện công tác tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ khi có tình huống. Tổ chức trực ban nghiêm túc theo quy định.
