Áp ngưỡng thuế 200 triệu, đại biểu lo hộ kinh doanh "rất thiệt thòi"

Chiều 19.11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án luật Quản lý thuế (sửa đổi) và luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Tại dự thảo luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Chính phủ đề xuất quy định cá nhân có hoạt động sản xuất, kinh doanh có mức doanh thu năm từ 200 triệu đồng trở xuống không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Nếu doanh thu năm trên 200 triệu đồng đến 2 tỉ đồng, thuế suất dao động từ 0,5 - 5% tùy hoạt động kinh doanh. Nếu doanh thu năm trên 3 tỉ đồng đến 50 tỉ đồng, thuế suất là 17%; doanh thu năm trên 50 tỉ đồng thì thuế suất 20%.

ẢNH: GIA HÂN

Ngưỡng 200 triệu đồng sẽ "rất thiệt thòi"

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đặt giả thiết, một người bán sữa với giá mua vào 900.000 đồng/hộp, bán ra 1 triệu đồng/hộp, lãi 100.000 đồng/hộp. Như vậy, với ngưỡng doanh thu 200 triệu đồng, số tiền lãi khoảng 20 triệu đồng, tương ứng 10%.

Trong khi đó, mức giảm trừ gia cảnh cho một cá nhân tới đây là 186 triệu đồng/năm, nếu có một người phụ thuộc thì nâng lên 260 triệu đồng/năm.

Theo ông Cường, nếu đặt tương quan với mức giảm trừ gia cảnh nêu trên, người bán sữa phải bán được doanh thu khoảng 2,6 tỉ đồng thì mới có được lợi nhuận 260 triệu đồng. Vậy nhưng, ngưỡng doanh thu được quy định tại dự thảo chỉ là 200 triệu đồng là chưa phù hợp.

"Chúng ta cần phải thay đổi lại các mức xác định khởi điểm thuế của những người kinh doanh", ông Cường nói và đề xuất ngưỡng áp thuế với người bán hàng, đại lý khoảng 1,5 tỉ đồng, riêng với các loại hình dịch vụ không phải bỏ chi phí xây dựng, nguyên vật liệu thì ít nhất là 500 triệu đồng.

Cùng mối quan tâm, đại biểu Nguyễn Vân Chi (Nghệ An) nói, theo quy định tại dự thảo luật, tới đây các hộ kinh doanh sẽ phải chuyển từ thuế khoán sang nộp thuế theo doanh thu, xác định trên hóa đơn khi bán hàng hóa hoặc dịch vụ.

Dự thảo đề xuất ngưỡng doanh thu chịu thuế 200 triệu đồng, dù đã tăng gấp đôi so với mức thuế khoán hiện hành (100 triệu đồng), nhưng nếu quy đổi ra mỗi tháng thì chỉ khoảng 16 triệu đồng. Chưa kể, đây mới là doanh thu, nếu giả định tỉ suất lợi nhuận 10% thì thu nhập chỉ là tầm 1,6 triệu đồng/tháng.

Bà Chi cũng so sánh với mức giảm trừ gia cảnh cá nhân vừa được nâng theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (15,5 triệu đồng/tháng chưa tính người phụ thuộc), cho rằng có sự bất cập, "rất là thiệt thòi cho các hộ và cá nhân kinh doanh".

Thêm vào đó, khi chuyển từ cơ chế thuế khoán sang tính theo tỉ lệ trên doanh thu, nghĩa vụ thuế với nhóm này sẽ cao hơn rất nhiều so với mức khoán đang nộp, trong khi không được giảm trừ khoản nào.

Nữ đại biểu mong muốn cơ quan soạn thảo "tiếp thu mạnh mẽ và tích cực hơn", vì ngưỡng 200 triệu đồng như dự thảo thì gánh nặng thuế cho hộ và cá nhân kinh doanh "chưa giảm được nhiều lắm".

ẢNH: GIA HÂN

Sẽ nghiên cứu để đảm bảo tương đối công bằng

Giải trình nội dung trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, chính sách thuế liên quan đến hộ kinh doanh vốn là vấn đề rất khó, phức tạp.

Theo ông Thắng, thuế đối với hộ kinh doanh không phải hôm nay mới bắt đầu thu, mà đã thu ổn định trong vô số năm.

Với quy định tại dự thảo, thay vì trước đây là thuế khoán, tức người kinh doanh tự xác định mức và nộp, thì bây giờ là doanh thu kê khai, tức là phải kê khai chứ không khoán nữa.

"Nếu so với trước đây thì tốt hơn rất nhiều, trước đây 100 triệu đã phải nộp thuế, bây giờ chúng ta nâng lên 200 triệu. Không thể nói rằng đang gây khó dễ cho các hộ kinh doanh", Bộ trưởng Bộ Tài chính nói, và nhận định quy định mới sẽ giúp thu được khoản thuế thất thoát rất lớn, đặc biệt ở những khu vực kinh tế phát triển.

Dù vậy, ông Thắng "rất đồng tình" với một khía cạnh được các đại biểu đề cập. Đó là khi điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân, mức thuế đối với người làm công ăn lương và thuế đối với hộ kinh doanh phải đảm bảo công bằng ở mức tương đối.

Quá trình xây dựng dự án luật, Bộ Tài chính đã tiếp thu tinh thần trên, theo hướng doanh thu bắt đầu từ 201 triệu đồng trở lên thì mới bắt đầu tính thuế.

"Nhưng hôm nay qua ý kiến đại biểu, chúng tôi nghĩ rằng vẫn phải tính toán lại, không để các hộ kinh doanh cảm thấy bị thiệt thòi hơn so với mức thuế khởi điểm của người làm công ăn lương", ông Thắng nói, đồng thời khẳng định sẽ tiếp thu, nghiên cứu, nhằm tính toán mức tính thuế khởi điểm cho hộ kinh doanh sao cho phù hợp.