Theo TechSpot, ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI) toàn cầu đang đứng trước một bước ngoặt về năng lượng, với những dự báo cho thấy mức tiêu thụ điện của AI có thể sớm vượt mặt cả 'mỏ' đào Bitcoin khét tiếng và thậm chí là toàn bộ nhu cầu điện của một số quốc gia vào cuối năm 2025. Điều này đặt ra những câu hỏi lớn về tương lai lưới điện và các cam kết khí hậu toàn cầu.
AI đặt ra thách thức lớn về khủng hoảng năng lượng
Sự bùng nổ của AI tạo sinh đã châm ngòi cho một cuộc đua xây dựng trung tâm dữ liệu và sản xuất phần cứng chuyên dụng. Các bộ tăng tốc từ những 'ông lớn' như Nvidia và AMD, vốn là trái tim của hệ thống AI, đang gia tăng với tốc độ chóng mặt. Hậu quả là mức tiêu thụ năng lượng leo thang không phanh. Dự kiến, AI sẽ chiếm gần một nửa tổng lượng điện sử dụng tại các trung tâm dữ liệu vào năm 2026, một bước nhảy vọt từ con số khoảng 20% hiện nay.

AI ngày càng tiêu tốn nhiều năng lượng để vận hành
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH SECURITIES IO
Nghiên cứu của Alex de Vries-Gao từ Đại học Vrije Amsterdam (Hà Lan), đăng trên tạp chí Joule, đã phơi bày những con số đáng báo động. Bằng cách phân tích chuỗi cung ứng chip và năng lực sản xuất của các nhà sản xuất chủ chốt như TSMC, nghiên cứu ước tính chỉ riêng phần cứng AI sản xuất trong giai đoạn 2023 - 2024 có thể cần từ 5,3 đến 9,4 gigawatt điện - đủ để 'vượt mặt' toàn bộ lượng điện tiêu thụ của một quốc gia như Ireland.
Và cơn khát năng lượng này chưa có dấu hiệu dừng lại. TSMC, nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới, dự kiến tăng gấp đôi công suất đóng gói chip CoWoS (công nghệ then chốt cho AI) vào năm 2025. Nếu xu hướng này tiếp diễn, tổng nhu cầu điện cho các hệ thống AI có thể chạm ngưỡng 23 gigawatt vào cuối năm 2025 - xấp xỉ mức tiêu thụ điện trung bình của cả Vương quốc Anh. Con số này sẽ chính thức đưa AI trở thành 'kẻ ngốn điện' hơn cả mạng lưới đào Bitcoin toàn cầu. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) thậm chí còn cảnh báo rằng sự tăng trưởng của AI có thể khiến mức tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu tăng gấp đôi chỉ trong vòng hai năm.
Dù đã có những nỗ lực cải thiện hiệu quả năng lượng và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo, chúng dường như không theo kịp quy mô phát triển phần cứng và trung tâm dữ liệu mới. Tư duy 'càng lớn càng tốt' trong phát triển mô hình AI đang tạo ra một vòng xoáy tiêu thụ tài nguyên. Đáng lo ngại hơn, nhiều dự án AI thậm chí đang tìm cách tái sử dụng cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch để đáp ứng nhu cầu điện năng khổng lồ.
Tác động môi trường của AI phụ thuộc lớn vào nguồn gốc điện năng. Tuy nhiên, các tập đoàn công nghệ lớn lại hiếm khi công khai thông tin chi tiết về hoạt động AI của họ, tạo ra một vùng thông tin 'mờ nhiễu', gây khó khăn cho việc đánh giá đầy đủ và thực hiện các mục tiêu khí hậu. Sự thiếu minh bạch này đang là một thách thức lớn cần được giải quyết.