Ai hưởng lãi suất đặc biệt của ngân hàng?

Tiền lớn mới được hưởng lãi lớn

Suốt từ đầu năm đến nay, mặt bằng lãi suất tiết kiệm luôn trong xu hướng giảm, các ngân hàng (NH) lớn chỉ có lãi suất dưới 5%/năm. Vì thế thông tin một số NH tăng lãi suất mạnh tay đã thu hút sự chú ý lớn. Thế nhưng, để được hưởng mức lãi suất tiết kiệm này thì "khó hơn lên trời" vì phải có hàng ngàn tỉ đồng nhàn rỗi. Cụ thể, NH TMCP An Bình (ABBank) cách đây không lâu đã công bố mức lãi suất cao nhất lên tới 9,65%/năm. Điều kiện để được hưởng mức lãi suất này là khách hàng phải gửi tiết kiệm tại quầy với kỳ hạn 13 tháng cùng số tiền tối thiểu từ 1.500 tỉ đồng. 

Đây cũng là mức lãi suất cao nhất trên thị trường hiện tại dành cho nhóm khách hàng lớn (hay còn gọi là khách hàng VIP). Trước đó, NH TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) cũng công bố mức lãi suất cao nhất là 9%/năm dành cho khách hàng gửi tiền từ 2.000 tỉ đồng trở lên với kỳ hạn 12 - 13 tháng. So với lãi suất thông thường tại chính NH này cho kỳ hạn 12 - 13 tháng chỉ từ 4,8 - 5% thì lãi suất của khách hàng VIP gần gấp đôi.

ẢNH: NGỌC THẮNG

NH TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank) tiếp tục áp dụng lãi suất đặc biệt cho khách hàng có tiền gửi kỳ hạn 13 tháng từ 500 tỉ đồng trở lên là 8,1%/năm; kỳ hạn 12 tháng là 7,7%/năm. Các mức lãi suất này cao hơn từ 2,2 - 2,4%/năm so với lãi suất huy động tại quầy áp dụng với khách hàng thông thường có tiền gửi cùng kỳ hạn.

Tương tự, NH số Vikki (Vikki Bank) áp dụng lãi suất đặc biệt 7,5%/năm cho kỳ hạn 13 tháng, áp dụng với khoản tiền gửi tối thiểu từ 999 tỉ đồng trở lên gửi tại quầy. Tại một nhà băng khác là NH TMCP Lộc Phát Việt Nam (LPBank), các khoản tiền gửi có số dư từ 300 tỉ đồng trở lên ở kỳ hạn 13 tháng với hình thức gửi mới hoặc tái tục sẽ được ưu đãi với lãi suất 6,5%/năm nếu lĩnh lãi cuối kỳ. ACB cũng có chương trình lãi suất đặc biệt, áp dụng mức 6%/năm cho kỳ hạn 13 tháng lĩnh lãi cuối kỳ, với điều kiện khách hàng có số dư tiền gửi từ 200 tỉ đồng trở lên.

Trong khi đó, lãi suất tiết kiệm phổ thông trên thị trường vẫn duy trì dưới 6%/năm và hầu như không thay đổi lớn so với tháng vừa qua. Ước tính lãi suất tiền gửi thông thường vẫn đang dao động phổ biến từ 3,2 - 4%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; từ 4,5 - 5,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 - 12 tháng và từ 4,8 - 6%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ trên 12 tháng đến 24 tháng.

Theo thống kê từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến cuối tháng 5 đã có 30 tổ chức tín dụng giảm lãi suất huy động, với biên độ điều chỉnh từ 0 - 1,05 %/năm. Tuy nhiên, trong tháng 5 vừa qua, chỉ có 4 NH gồm VPBank, MB, Eximbank và GPBank điều chỉnh giảm lãi suất huy động. Sang đầu tháng 6, còn một ít NH niêm yết công khai mức lãi suất huy động cao nhất trên 6%/năm như Bac A Bank, HDBank, NH số Vikki Bank hay Cake by VPBank và áp dụng cho kỳ hạn dài từ 12 tháng trở lên…

Như vậy có thể thấy, mức lãi suất hấp dẫn trên 6% hay lên gần 10% nói trên chỉ dành cho người gửi tiền lớn, từ hàng trăm tỉ đồng trở lên. Theo chuyên gia tài chính - TS Nguyễn Trí Hiếu, số lượng khách hàng cá nhân có vài trăm tỉ đồng trở lên không nhiều và các NH phải cạnh tranh thu hút. Không chỉ lượng tiền lớn mà nếu thu hút được các khách hàng này, NH cũng kỳ vọng sẽ thu được phí cho các dịch vụ khác bởi đây thường là người sẽ chi dùng nhiều từ thẻ tín dụng đến dịch vụ bảo hiểm, giao dịch thường xuyên... 

Đó là chưa kể những khoản tiền lớn được gửi kỳ hạn dài giúp NH ổn định để cho vay các dịch vụ có lãi suất cao như cho vay bất động sản, chứng khoán. "Đôi khi mình nghĩ NH huy động cao đến 8 - 9%, hay thậm chí 10% thì sẽ không có lãi nhưng đây chỉ là một số ít trong tổng nguồn vốn của các nhà băng. Trong khi đó, NH cũng có những khoản cho vay lãi suất rất cao, thậm chí cho vay tiêu dùng có lãi suất lên đến 15 - 16%/năm", TS Nguyễn Trí Hiếu cho hay.

Vì sao lãi suất tăng?

PGS-TS Nguyễn Hữu Huân (ĐH Kinh tế TP.HCM) cho rằng động thái tăng lãi suất đặc biệt dành cho khách hàng VIP chỉ diễn ra ở một ít NH quy mô nhỏ. Điều này có thể nhằm giữ chân khách hàng và cũng không loại trừ khả năng để thu hút thêm những khách lớn. Trong bối cảnh việc tăng lãi suất sẽ bị NHNN kiểm soát chặt thì chỉ cần nhích lên chút ít cũng sẽ tạo ra sự hấp dẫn. Dù số khách có lượng tiền lớn từ vài trăm tỉ đồng đến hàng ngàn tỉ đồng không nhiều nhưng chỉ cần một khách hàng VIP như thế rút tiền ra cũng khiến một chi nhánh NH nhỏ gặp khó khăn. 

Trong khi đó, lãi suất tiền gửi thông thường dù vẫn đang ở mức thấp nhưng tiền gửi vào NH vẫn nhiều do các kênh khác chưa đủ sức hấp dẫn. Chẳng hạn, thị trường chứng khoán thời gian gần đây gia tăng nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro. Thị trường bất động sản cũng chỉ tăng ở một vài phân khúc trong khi người đầu tư lướt sóng vẫn e dè. Các kênh đầu tư chưa thu hút được dòng vốn lớn do nhiều người lo lắng vì kinh tế thế giới và trong nước còn nhiều diễn biến bất định, khó dự báo. Từ đó, nhiều người vẫn ưu tiên giữ tiền mặt. Ông Huân dự báo từ nay đến cuối năm lãi suất tiết kiệm vẫn duy trì xu hướng đi ngang vì Chính phủ vẫn ưu tiên mục tiêu tăng trưởng kinh tế.

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Trí Hiếu cũng cho rằng một số NH nhỏ vẫn phải duy trì lãi suất cao để giữ chân khách hàng hoặc thu hút thêm nguồn vốn. Khi mức lãi suất tiền gửi thông thường không được phép tăng thì họ chỉ điều chỉnh ở một số khoản tiền kỳ hạn dài với điều kiện kèm theo là số tiền lớn thì không sợ bị cơ quan quản lý "tuýt còi". "Trong tình hình kinh tế toàn cầu khó dự báo và chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn chưa có kết quả đàm phán thì lãi suất cũng khó giảm hơn nữa. Đồng thời, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% để phục vụ tăng trưởng kinh tế nên hệ thống NH cũng cần phải gia tăng huy động nguồn vốn. Điều này cần giữ lãi suất ổn định hoặc có thể phải nhích dần lên. Tuy nhiên với những tác động từ bên ngoài và tình hình kinh tế Việt Nam thì mặt bằng lãi suất sẽ chưa có nhiều biến động trong thời gian ngắn và rất khó dự báo", ông Hiếu nói.