Từ đầu năm đến nay, chứng khoán Việt Nam đã trải qua hàng loạt sóng gió khi niềm tin nhà đầu tư bị suy giảm khá nhiều, mặc dù nền kinh tế Việt Nam đã ghi nhận những con số tăng trưởng tích cực. Tính kể từ mức đỉnh lịch sử 1.525 điểm hồi đầu năm, VN-Index đã giảm 25,7% xuống 1.132 điểm trong phiên 30/9.
Bất chấp sự điều chỉnh của thị trường thời gian qua, Chứng khoán ACBS vẫn lạc quan về triển vọng cơ bản đối với thị trường Việt Nam. Về định giá, chỉ số VN-Index hiện được định giá ở mức P/E xấp xỉ 12,3 lần, thấp hơn 19,6% so với mức trung bình 10 năm là 15,3x. Đây là mức định giá khá hấp dẫn.
Về tăng trưởng lợi nhuận, đội ngũ phân tích dự báo lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết của Việt Nam dự kiến sẽ tăng trưởng ở mức 17,5% nhờ các lĩnh vực chính như ngân hàng, khu công nghiệp, cũng như sự phục hồi của tiêu dùng nội địa sau đại dịch.
Nếu so với các thị trường khác trong khu vực, mức tăng trưởng EPS năm 2022 của Việt Nam dự kiến sẽ phù hợp với mức bình quân khu vực. Theo đó, P/E năm 2022 vào khoảng 15,8 lần là giá trị hợp lý, cao hơn 3,3% so với trung bình 10 năm của Việt Nam và cao hơn 5,3% so với mức trung bình của khu vực.
Tuy vậy, ACBS vẫn nhấn mạnh dù có vẻ như số liệu lạm phát có thể đã đạt đỉnh ở nhiều thị trường do giá một số mặt hàng chủ chốt đang giảm xuống, nhưng lo ngại lạm phát và các hành động quyết liệt của ngân hàng trung ương dự kiến sẽ tiếp tục cho đến ít nhất là cuối năm, gây áp lực lên tâm lý ngắn hạn đến thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, đội ngũ phân tích kỳ vọng thị trường sẽ bình thường hóa vào năm 2023 và có thể kỳ vọng mức định giá sẽ trở lại mức lịch sử. Tuy nhiên, thời gian còn lại của năm 2022 thị trường tiếp tục lình xình quanh mức định giá thấp.
Dù vẫn đưa ra quan điểm lạc quan về thị trường, song ACBS cũng đã điều chỉnh kỳ vọng của mình trong giai đoạn suy giảm tâm lý khi đối mặt với các sự kiện bên trong và bên ngoài. Trong báo cáo hồi đầu năm nay, đội ngũ phân tích từng đưa ra dự báo VN-Index có thể chạm mốc 1.832 vào năm 2022 trong kịch bản lạc quan nhờ những triển vọng tích cực sau khi phục hồi sau dịch Covid-19. Thời điểm hiện tại, trước những diễn biến vĩ mô khó lường, ACBS hạ dự báo của VN-Index cuối năm xuống 1.216 điểm trong kịch bản thận trọng, 1.589 điểm trong kịch bản lạc quan hơn.
Kịch bản cơ sở, ACBS duy trì triển vọng lợi nhuận đạt 19% vào cuối năm 2022, nhờ vào các lĩnh vực ngân hàng, vận tải, bất động sản và tiện ích. Mặc dù đưa ra giả định rằng thị trường sẽ khởi sắc trong 3 tháng cuối năm nhờ thu nhập của các doanh nghiệp vẫn ổn định và môi trường vĩ mô duy trì quỹ đạo hiện tại, song đội ngũ phân tích cho rằng sẽ khó đạt được mức định giá bình quân 3 năm là 15,5 lần. Do đó, chỉ số VN-Index sẽ giao dịch ở mức 13,7 lần (thấp hơn khoảng 1 độ lệch chuẩn so với mức trung bình 3 năm) và dẫn đến chỉ số VN-Index sẽ khoảng 1.400 điểm vào cuối năm 2022.
Kịch bản lạc quan dựa trên việc nối lại các chuyến bay quốc tế trên toàn thế giới kết hợp với hiệu ứng tích cực từ gói tài chính và tiền tệ của Chính phủ Việt Nam và lợi nhuận doanh nghiệp vượt kỳ vọng. Mặt khác, tâm lý nhà đầu tư lạc quan vào cuối năm do các vấn đề toàn cầu và trong nước được giải quyết hoặc có dấu hiệu đáng kể cho thấy điều tồi tệ nhất đã qua. Dựa trên kịch bản đó, kỳ vọng lợi nhuận sẽ tăng và định giá bình quân sẽ trở lại mức 15x giúp chỉ số VN-Index đạt mức 1.500-1.600 điểm.
Kịch bản bi quan, sự bất ổn và sợ hãi tiếp tục bao trùm thị trường toàn cầu với lo ngại về lạm phát gia tăng, các Ngân hàng Trung ương sẽ phản ứng nhanh và mạnh như thế nào với áp lực lạm phát bằng cách tăng lãi suất. Đồng thời, nền kinh tế Trung Quốc giảm tốc sẽ kéo dài sự gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, hoặc các biến thể mới của Covid-19 đe dọa các hoạt động kinh tế.
Điều này sẽ dẫn đến lợi nhuận giảm so với kỳ vọng và định giá thị trường giảm do sự thờ ơ cũng như thận trọng quan sát của các nhà đầu tư mới vào thị trường. Trong kịch bản này, chúng ta có thể thấy chỉ số VN-Index sẽ gặp khó khăn để tăng điểm vào cuối năm và kết thúc giao dịch ở mức 12,5 lần lợi nhuận để đóng quanh mức 1.200 điểm.
