Vụ sụp đổ thị trường crypto ngày 10/10/2025 đã xóa sổ 19 tỷ USD giá trị thị trường tiền mã hoá nói chung - một con số chưa từng có. Tuy nhiên, xét về tỷ lệ phần trăm giảm giá, đây không phải là một trong những cú rơi mạnh nhất của Bitcoin trong lịch sử.
(Ảnh: DeCrypt).
1. Sự kiện Mt. Gox Flash Crash (6/2011)
Giá Bitcoin đã lao dốc khoảng 99,9% trên sàn Mt. Gox sau khi một tin tặc đánh cắp hàng trăm nghìn USD giá trị BTC và xả chúng chỉ với giá vài xu. Khi ấy, Mt. Gox chiếm khoảng 90% tổng khối lượng giao dịch Bitcoin trên toàn thị trường. Vì Mt. Gox chiếm vị thế thống trị, sự cố sụp đổ nội bộ của sàn đã gần như xoá sổ toàn bộ giá trị thị trường Bitcoin trong chớp mắt.
Cuộc tấn công thực tế xảy ra vào ngày 15/06/2011, nhưng chỉ được công bố vài ngày sau đó. Một tài khoản kiểm toán viên của Mt. Gox bị hack và bị sử dụng để đánh cắp khoảng 740.000 BTC của khách hàng và 100.000 BTC của chính Mt. Gox. Khi kẻ tấn công xả số BTC này ra thị trường, giá Bitcoin rơi xuống chỉ còn vài xu.
Tại thời điểm đó, lượng Bitcoin bị đánh cắp trị giá khoảng 460.000 USD. Nếu tính theo giá hiện tại, 840.000 BTC đó sẽ có giá trị xấp xỉ 94 tỷ USD.
2. Sự cố sập sàn Mt. Gox (4/2013)
Tháng 4 năm 2013, giá Bitcoin rơi từ $265 xuống còn $150, mất khoảng 43% giá trị, do Mt. Gox cho biết sàn đã bị tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDoS).
Cuộc tấn công khiến hoạt động giao dịch trên Mt. Gox liên tục bị đóng băng giữa lúc lưu lượng giao dịch đang ở mức kỷ lục, từ đó kích hoạt một đợt bán tháo mạnh.
3. Nỗi hoảng loạn vì lệnh cấm từ Trung Quốc (12/2013)
Vào tháng 12 năm 2013, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) tuyên bố rằng các ngân hàng tại Trung Quốc không được phép tham gia hoặc hỗ trợ giao dịch Bitcoin vì đồng tiền này không được bảo chứng bởi bất kỳ quốc gia hay cơ quan trung ương nào.
Thời điểm đó, Bitcoin đang tăng trưởng chóng mặt. Cuối tháng 11, Bitcoin lần đầu tiên vượt mốc 1.000 USD. Đến ngày 5/12, giá tăng vượt 1.200 USD. Nhưng chỉ hai ngày sau, giá Bitcoin lao dốc khoảng 50%, rơi xuống dưới 600 USD khi nhà đầu tư phản ứng trước tin Trung Quốc cấm các ngân hàng can dự vào Bitcoin.
Đây cũng chính là giai đoạn Cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Alan Greenspan, bắt đầu công khai chỉ trích Bitcoin và gọi nó là “bong bóng”.
Ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg: “Bạn phải thực sự kéo giãn trí tưởng tượng của mình để tìm ra giá trị nội tại của Bitcoin là gì. Tôi thì không thể làm được điều đó. Có thể ai đó khác sẽ làm được”.
4. Một lệnh cấm nữa từ Trung Quốc (9/2017)
Đầu tháng 9 năm 2017, Trung Quốc tuyên bố cấm các đợt phát hành token lần đầu (ICO) và gọi đây là một hình thức huy động vốn “bất hợp pháp”.
Ban đầu, thị trường không quá lo lắng, vì nhiều nhà đầu tư cho rằng động thái này chỉ nhắm vào token/altcoin, chứ không trực tiếp nhắm vào Bitcoin. Tuy nhiên, tình hình nhanh chóng đảo chiều chỉ một tuần sau đó, khi xuất hiện thông tin Bắc Kinh sẽ buộc các sàn giao dịch tiền số nội địa phải đóng cửa.
Khi ba sàn lớn BTCC, Huobi và OKCoin xác nhận đóng cửa vào ngày 14 và 15/9, giá Bitcoin lao dốc khoảng 25% chỉ trong 2 ngày, từ khoảng 4.400 USD xuống còn 3.300 USD.
Đợt bán tháo này đánh dấu sự kết thúc thời kỳ Trung Quốc thống trị thị trường giao dịch crypto, và dòng thanh khoản toàn cầu bắt đầu chuyển sang Nhật Bản và Hàn Quốc.
5. Hợp đồng tương lai tiền mã hoá xuất hiện (12/2017)
Vào cuối năm 2017, Bitcoin tăng mạnh và đang tiến gần mốc 20.000 USD lần đầu tiên trong lịch sử.
Tuy nhiên, việc hợp đồng tương lai Bitcoin bắt đầu được giao dịch trên các sàn được quản lý, cộng với tâm lý thị trường trở nên quá nóng, đã khiến giá sụt mạnh. Từ khoảng 16.500 USD ngày 22/12, giá Bitcoin rơi xuống khoảng 11.000 USD chỉ một ngày sau đó. Trong vòng 24 giờ, Bitcoin mất khoảng 1/3 giá trị, tương đương 33,3%, đánh dấu sự khởi đầu của thị trường gấu kéo dài hơn một năm.
Thời điểm đó, Chicago Board Options Futures Exchange (CBOE) và Chicago Mercantile Exchange (CME) vừa mới ra mắt hợp đồng tương lai Bitcoin thanh toán bằng tiền mặt.
Thực tế, thời điểm đó, thị trường đã có các sàn phái sinh dành riêng cho tiền mã hoá như Deribit, BitMEX và Kraken. Nhưng các sàn đó hoặc ngoài lãnh thổ, hoặc chưa được quản lý, trong khi giới tài chính truyền thống tại Phố Wall lại ưu tiên giao dịch trên các sàn đã có giấy phép từ Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Mỹ (CFTC).
Vài tháng sau, Ngân hàng Dự trữ Liên bang San Francisco công bố một báo cáo đổ lỗi cho việc ra mắt hợp đồng tương lai là nguyên nhân gây ra cú sập tháng 12.
Ngân hàng viết: “Việc giá Bitcoin tăng vọt nhanh chóng rồi sụt giảm ngay sau khi hợp đồng tương lai được giới thiệu không phải là trùng hợp ngẫu nhiên. Điều này phù hợp với mô hình hành vi giao dịch thường thấy khi thị trường hợp đồng tương lai vừa được mở ra cho một loại tài sản”.
6. COVID: “Thứ Năm Đen” (12/03/2020)
Sự bùng phát của đại dịch COVID-19 đã khiến nhà đầu tư hoảng loạn, kéo theo một trong những cú sập giá lớn nhất của Bitcoin.
Cú rơi diễn ra một ngày sau khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chính thức tuyên bố COVID-19 là đại dịch toàn cầu. Ngày hôm sau, Bitcoin bắt đầu giao dịch ở mức dưới 8.000 USD, rồi lao dốc xuống khoảng 4.850 USD, mất gần một nửa giá trị.
Cú sập mạnh đến mức được gọi là “Thứ Năm Đen”. Tuy nhiên, điểm tích cực là đợt giảm sâu này lại mở đường cho một chu kỳ tăng giá mạnh, trong đó Bitcoin vượt qua mọi kỷ lục từng có trước đó.
7. Đợt “đàn áp” từ Trung Quốc: “Thứ Tư Đen” (19/05/2021)
Vào giữa tháng 5/2021, thị trường Bitcoin bắt đầu chao đảo khi Tesla bất ngờ dừng kế hoạch chấp nhận Bitcoin làm phương tiện thanh toán cho xe điện của hãng. Thị trường sau đó hồi phục, nhưng nhà đầu tư chỉ kịp thở phào trong thời gian ngắn.
Một tuần sau, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) tiếp tục ban hành lệnh đàn áp hoạt động khai thác Bitcoin, khiến giá BTC rơi tự do và hashrate (tổng sức mạnh tính toán bảo mật mạng lưới) giảm mạnh.
Chỉ trong vài giờ kể từ lúc Bắc Kinh nhắc lại lệnh cấm giao dịch crypto, hoảng loạn bán tháo và thanh lý dây chuyền đã quét sạch khoảng 8 tỷ USD.
Sự kiện này nghiêm trọng đến mức được gọi là “Thứ Tư Đen”. Trong vòng khoảng 12 giờ, giá Bitcoin rơi 30%, từ khoảng 43.000 USD xuống 30.000 USD. Và đà giảm vẫn chưa kết thúc. Đến ngày 22/06/2021, Bitcoin đã rớt xuống dưới 30.000 USD, lần đầu tiên trong 6 tháng.
8. Celsius đóng băng và hiệu ứng dây chuyền (13/06/2022)
Ngày 12/6/2022, nền tảng cho vay crypto Celsius tuyên bố đóng băng toàn bộ rút tiền và quyền hoán đổi, với lý do “điều kiện thị trường cực đoan”. Động thái này xảy ra chỉ hai tháng sau sự sụp đổ của TerraUSD, làm dấy lên lo ngại về một khủng hoảng thanh khoản lan rộng trong toàn ngành.
Trước đó, TerraUSD, stablecoin thuật toán của Terraform Labs, vốn được thiết kế để giữ tỷ giá 1:1 với USD, đã rơi về 0,13 USD sau khi cơ chế cân bằng bị phá vỡ hoàn toàn.
Vì thế, khi Celsius đóng băng giao dịch với lý do “ổn định thanh khoản”, nhà đầu tư lập tức hoảng loạn. Trong giai đoạn tăng trưởng, Celsius từng thu hút người dùng bằng lãi suất rất cao cho tiền gửi crypto. Khi khách hàng bị chặn truy cập tài sản của chính họ, thị trường đã phản ứng ngay lập tức và Bitcoin là tài sản chịu tác động nặng nhất.
Ngày thông báo được đưa ra, Bitcoin bắt đầu giao dịch quanh mức 26.000 USD, rồi giảm 15%, rơi xuống dưới 22.000 USD.
9. FTX lung lau trước khi phá sản (08 - 09/11/2022)
Khi xuất hiện thông tin sàn giao dịch FTX của Sam Bankman-Fried gặp thiếu hụt thanh khoản, thị trường lập tức rơi vào hoảng loạn.
Ngày 8/11, giá Bitcoin giảm hơn 17% trong vòng 24 giờ, từ khoảng 20.500 USD xuống 16.900 USD, và thậm chí có lúc chạm mức 15.600 USD, sau khi FTX tạm dừng rút tiền.
