Sáng 17.12, tại TP.HCM, Cục Công nghiệp công nghệ thông tin (Bộ Khoa học và Công nghệ) phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và Công ty SUN Edu tổ chức hội thảo xây dựng chính sách, giải pháp thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam.
Ông Huỳnh Thành Đạt, Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cho biết công nghiệp bán dẫn đã vượt ra khỏi khuôn khổ của một ngành sản xuất công nghệ cao thuần túy, để trở thành dạng hạ tầng chiến lược của nền kinh tế số và xã hội số.
Ông Huỳnh Thành Đạt, Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phát biểu tại hội thảo
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ toàn cầu ngày càng gay gắt như hiện nay, bán dẫn không chỉ là công cụ thúc đẩy phát triển kinh tế, mà còn là vấn đề liên quan đến an ninh công nghệ và năng lực tự chủ quốc gia. Chính vì vậy, chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đòi hỏi cách tiếp cận phải rất bài bản, dài hạn, tránh tư duy phong trào hay nóng vội.
"Để chiến lược đi vào thực chất, khu vực kinh tế tư nhân cần được xác định là lực lượng đồng hành quan trọng, từng bước phát huy vai trò dẫn dắt và lan tỏa trong phát triển ngành", ông Đạt nói.
Cung cấp điện ổn định, nước siêu sạch cho ngành bán dẫn
Ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó chủ tịch UBND TP.HCM nhìn nhận với diện mạo mới sau sáp nhập, TP.HCM hội tụ đủ 3 yếu tố "vàng" cho ngành bán dẫn mà hiếm địa phương nào có được gồm nhân lực, sản xuất và vận chuyển.
Trong đó, khu vực trung tâm với bề dày lịch sử về giáo dục đào tạo và là trung tâm đổi mới sáng tạo, với vai trò quan trọng của Đại học Quốc gia TP.HCM, Khu Công nghệ cao và cộng đồng khởi nghiệp sôi động. Đây tiếp tục đóng vai trò là trái tim nghiên cứu, nơi đặt các trung tâm thiết kế chip và cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao hàng đầu cả nước.
Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Mạnh Cường cho biết TP.HCM hội tụ đủ các điều kiện để doanh nghiệp ngành bán dẫn đến đầu tư, phát triển
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Khu vực Bình Dương cũ vốn là thủ phủ công nghiệp của Việt Nam với quỹ đất sạch rộng lớn, hạ tầng năng lượng, cấp thoát nước ổn định. "Đây là địa bàn lý tưởng nhất để các nhà đầu tư đặt nhà máy sản xuất và nhà máy đóng gói, kiểm thử quy mô lớn", ông Cường nói.
Đồng thời, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu cũ với cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải và sự kết nối trực tiếp sân bay quốc tế Long Thành đảm bảo cho chuỗi cung ứng vật liệu siêu tinh khiết và xuất khẩu sản phẩm chip đi toàn cầu với tốc độ nhanh nhất và chi phí tối ưu nhất.
Ông Cường khẳng định TP.HCM sẽ là khách hàng lớn nhất cho đầu ra các sản phẩm chip bán dẫn với nhu cầu chuyển đổi số, quản lý đô thị thông minh, đầu tư mạnh mẽ vào trung tâm dữ liệu siêu lớn, hạ tầng trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật.
Bên cạnh đó, TP.HCM tiếp tục đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe nhất, cung cấp nguồn điện ổn định, nguồn nước siêu sạch, hạ tầng số tại các khu công nghiệp chuyên biệt dành cho ngành bán dẫn.
Các đại biểu tham quan gian hàng ngành bán dẫn tại hội thảo
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Ông Nguyễn Hữu Yên, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cho biết sở đang nghiên cứu, đề xuất nhiều chính sách hỗ trợ để thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn.
Theo đó, TP.HCM sẽ hỗ trợ một phần chi phí đầu tư, cung cấp điện ổn định, nước siêu sạch, đồng thời hỗ trợ chi phí dự án R&D, sản xuất thử, mua bản quyền, chi phí đổi mới công nghệ, hỗ trợ lương chuyên gia cao cấp, thành lập quỹ phát triển nhân lực vi mạch. TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ có 9.000 kỹ sư và chuyên gia trong lĩnh vực vi mạch, bán dẫn.
Chỉ có 0,4% sinh viên kỹ thuật làm trong ngành bán dẫn
Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương cho biết doanh nghiệp, kỹ sư của Việt Nam đã từng bước tham gia vào các công đoạn trong chuỗi giá trị ngành công nghiệp bán dẫn, tuy nhiên doanh nghiệp nước ngoài vẫn chiếm tỷ trọng và chi phối phần lớn.
Năm 2025, Việt Nam có 16 doanh nghiệp sản xuất vật liệu, thiết bị sản xuất chip bán dẫn, chủ yếu là sản xuất sản phẩm phụ trợ cho thiết bị sản xuất chip và cung cấp vật liệu bán dẫn cho nước ngoài.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương thông tin khái quát về ngành công nghiệp bán dẫn ở Việt Nam
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Lĩnh vực thiết kế chip hiện có hơn 50 công ty nước ngoài từ Nhật, Mỹ, Đài Loan, Hàn Quốc đã có mặt ở Việt Nam và có khoảng hơn 10 doanh nghiệp trong nước, cùng với đội ngũ nhân lực khoảng 7.000 kỹ sư thiết kế. "Đây là công đoạn mà Việt Nam có lợi thế hiện nay", ông Phương đánh giá.
Dù vậy, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nêu ra hàng loạt hạn chế, thách thức của Việt Nam trong ngành bán dẫn, ở các khâu thiết kế, chế tạo, sản xuất, đóng gói, kiểm thử. Tỷ lệ sinh viên theo học các ngành kỹ thuật vẫn còn thấp. Chỉ có 0,4% sinh viên tốt nghiệp ngành kỹ thuật làm việc trong ngành công nghiệp bán dẫn, trong khi các quốc gia, nền kinh tế khác có tỷ lệ trung bình 3%.
Ông Phương cho biết Bộ Khoa học và Công nghệ đang triển khai các giải pháp thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn như: hoàn thiện hành lang pháp lý, đẩy mạnh thu hút đầu tư và chuyển giao công nghệ; tập trung nguồn lực cho nghiên cứu, phát triển (R&D) và hạ tầng nghiên cứu; thành lập trung tâm quốc gia hỗ trợ sản xuất thử chip bán dẫn theo mô hình tập trung.
