14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8:

Đảo Thanh Lam văn bản là đảo Thanh Lân thực tế

Tìm hiểu về "đảo Thanh Lam" qua các văn bản hành chính, nhưng không thấy, chúng tôi thực hiện tìm điểm qua tọa độ công bố, thì thấy kết quả phù hợp với các vị trí hiện diện trên đảo Thanh Lân (đặc khu Cô Tô, Quảng Ninh).

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 2. — Cổng chào ở đầu cầu cảng Thanh Lân (hình chụp giữa tháng 6.2025)

Để chắc chắn, chúng tôi đăng ký làm việc với Cục Đo đạc, bản đồ và thông tin địa lý Việt Nam (thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường), được ông Hoàng Ngọc Lâm (Cục trưởng) cho xem văn bản số 372 ngày 23.7.1968, do Bộ trưởng Bộ Nội vụ (khi đó là ông Ung Văn Khiêm) ký ban hành về việc "Sửa đổi và thống nhất tên gọi của các hòn, đảo, cồn, đỉnh, núi, cửa, bến, vịnh, vũng, luồng, lạch, sông, cái, mũi, ghềnh, bãi, chương... của miền Bắc".

Theo đó, tại phần A (tên các đảo, hòn, cồn, đá, núi, đỉnh) của phụ lục I (Danh sách các hòn, đảo, cồn, đỉnh, núi, cửa, bến, vịnh, vũng, luồng, lạch, sông, cái, mũi, ghềnh, bãi, chương... thuộc địa hạt Quảng Ninh có tên do Pháp đặt cũ, nay đặt bằng tiếng Việt), số thứ tự 667, thì địa danh cũ "Tchinh lan xan - Ile" được đặt mới là "đảo Thanh Lam".

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 3. — PV Thanh Niên bên cầu Vạn La, Thanh Lân

"Chúng tôi căn cứ vào văn bản này, để xác định điểm cơ sở A19 và A20 đặt ở đảo Thanh Lam. Còn tại sao giờ lại gọi là đảo Thanh Lân, thuộc đặc khu Cô Tô, Quảng Ninh (trước 1.7.2025 là xã Thanh Lân, huyện Cô Tô) thì phải hỏi tỉnh Quảng Ninh", Cục trưởng Hoàng Ngọc Lâm khẳng định như vậy.

Thanh Lân, hòn đảo hoang sơ

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 4. — Trung tâm đảo Thanh Lân

Đảo Thanh Lân, trước năm 1994 thuộc quản lý hành chính của huyện Cẩm Phả, Quảng Ninh (nay là phường Cẩm Phả). Ngày 23.3.1994, Chính phủ ban hành Nghị định số 28 về việc thành lập huyện Cô Tô trên cơ sở 2 xã Cô Tô và Thanh Lân. Hiện tại, trên đảo Thanh Lân có 3 thôn, trực thuộc đặc khu Cô Tô.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 5. — Quân và dân trên đảo Thanh Lân thực hiện nghi lễ chào cờ tại cột cờ của đảo

Thanh Lân có diện tích khoảng 17,8 km² (dân số 1.500 người), với vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng, an ninh. Đảo nằm cách trung tâm đặc khu Cô Tô 4 km (20 phút tàu biển) và cách đất liền (đặc khu Vân Đồn) gần 50 km.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 6. — Thanh Lân về đêm

Nằm ở phía đông bắc của đặc khu Cô Tô, đảo Thanh Lân có cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, thuận lợi cho phát triển du lịch.

Không thua kém Cô Tô lớn, đảo Thanh Lân có rừng nguyên sinh, núi, biển và có nhiều bãi triều, nhiều vụng có thể tiến hành câu cá, thể thao giải trí, có nhiều điểm cắm trại dã ngoại.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 7. — Tàu thuyền neo đậu trong âu tàu đảo Thanh Lân

Đặc biệt Thanh Lân có nhiều bãi tắm rất đẹp, hoang sơ (bãi Ba Châu, Hải quân), có đỉnh Cáp Cháu cao 210 m so với mực nước biển, từ trên đỉnh có thể quan sát thấy cả vùng trời biển; có khoảng 2.000 ha rừng tự nhiên, thuận lợi cho phát triển du lịch khám phá. Người dân đảo thân thiện, gần gũi mến khách...

Vùng biển quanh đảo có sự đa dạng về sinh học, có giá trị nguồn gen, đặc biệt là rong biển, thực vật - động vật phù du khá đa dạng và những động vật tầng đáy có giá trị kinh tế cao như bào ngư, trai ngọc, hải sâm, móng tay, mực, sứa đỏ…

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 8. — Homestay Thanh Lân trên đảo Thanh Lân là cơ sở lưu trú được du khách tìm đến nhiều nhất, khi ra thăm đảo Thanh Lân

Những năm qua, Thanh Lân tranh thủ mọi sự quan tâm để phát triển du lịch. Hiện nay, đường sá khang trang, các cung đường ra các điểm du lịch cơ bản đã được bê tông hóa, thuận lợi đi lại. Trên đảo có hơn 10 cơ sở lưu trú.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 9. — Tàu chở khách hằng ngày, chặng Thanh Lân - Cô Tô và ngược lại

Tuy nhiên, giao thông kết nối Thanh Lân với Cô Tô lớn, các đảo xung quanh và đất liền đang yếu. Hiện kết nối đất liền với đảo Thanh Lân chủ yếu phụ thuộc vào hoạt động của tàu cao tốc Nguyên Việt, chạy 1 chuyến/ngày.

Ngoài ra, còn một con đường khác du khách có thể từ đảo Cô Tô lớn sang Thanh Lân tham quan bằng đò, tàu gỗ. Đó là chưa kể, các tàu đò cũ kỹ, khiến du khách không yên tâm, đặc biệt khi biển động hoặc mưa gió...

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 10. — PV Thanh Niên đi dọc bờ biển tìm ra mốc xác định điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên đảo Thanh Lân

Ngoài ra, để phát huy được tiềm năng, du lịch Thanh Lân cần chủ động quan tâm cải thiện bãi tắm, cảnh quan, dịch vụ... Đảo cũng chưa có bãi tắm đạt chuẩn phục vụ du khách, dù đảo có nhiều bãi biển đẹp, hoang sơ, còn san hô.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 11. — Bờ biển phía đông của đảo Thanh Lân

Quản lý đảo nhưng lần đầu tiên biết điểm cơ sở

Từ TP.HCM, chúng tôi bay ra Hà Nội, đặt xe khách xuống cảng tàu quốc tế Ao Tiên (Vân Đồn, Quảng Ninh). Do trong ngày chỉ có 1 chuyến tàu cao tốc chạy tuyến Ao Tiên - Thanh Lân buổi chiều và sáng hôm sau về lại Ao Tiên ngay, nên phải mua vé tàu cao tốc ra đảo Cô Tô (đặc khu Cô Tô).

Từ đó, đi xe ôm ra cầu cảng nằm ở phía đông của đảo (khu vực Nam Cảng), chờ tàu gỗ chở khách, hàng hóa chạy tuyến Cô Tô - Thanh Lân trong thời gian 20 - 30 phút.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 12. — Mốc định hướng điểm cơ sở A19 (nhưng trên lại ghi là A20)

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 13. — PV Thanh Niên bên mốc định hướng điểm A19 đường cơ sở tính chiều rộng lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ, đặt ở phía đông nam đảo Thanh Lân

Từ homestay Thanh Lân, chúng tôi thuê xe máy chạy ra bãi tắm Ba Châu và men theo bờ đá xuôi xuống đầu phía nam của đảo, tìm điểm A19 đường cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ.

Đoạn đường này khá chật vật do phải vượt qua các vực sâu, trèo lên các hẻm đá dựng đứng, lội qua các bãi đá sỏi ầm ầm sóng lớn và rất nhiều cây dứa dại, bụi gai chắn ngang con đường tự vạch tìm.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 14. — Thận trọng leo qua các vách đá cao trên đảo Thanh Lân để tìm điểm cơ sở lãnh hải

Sau gần 2 tiếng đồng hồ tìm kiếm, chúng tôi cũng phát hiện mốc định hướng và mốc xác định điểm A19 cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ, ở bờ biển phía đông nam đảo Thanh Lân.

Tuy nhiên, 2 mốc đều ghi con số A20. Mốc định hướng, do làm bằng bê tông khối nên còn nguyên vẹn. Mốc xác định điểm cơ sở lãnh hải (xây dựng tháng 8.2014) thì phần ốp trên bị vỡ làm nhiều mảnh, khiến các thông tin ghi phía trên bị rơi vỡ, bào mòn, rất khó đọc.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 15. — Mốc xác định điểm cơ sở lãnh hải trên đảo Thanh Lân bị vỡ, hư hỏng

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 16. — PV Thanh Niên kiểm tra hiện trạng mốc xác định điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam, thiết lập trên đảo Thanh Lân

Từ phía nam đảo Thanh Lân, chúng tôi chạy xe máy hơn 10 km lên phía bắc, tìm ra vị trí điểm cơ sở A20, nằm gần doanh trại Đồn biên phòng Thanh Lân.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 17. — Khu vực đặt các mốc định hướng, mốc xác định điểm cơ sở A19

Chỉ huy Đồn biên phòng, dù đã có mấy năm công tác ở đảo, nhưng khi chúng tôi đặt vấn đề tìm kiếm điểm cơ sở, cũng rất ngạc nhiên và lạ lẫm.

Khi chúng tôi đưa ra hình ảnh các mốc định hướng, mốc xác định đường cơ sở A19 theo tuyên bố của Chính phủ (nhưng thực tế mốc lại ghi A20), các cán bộ ở đây xin chụp lại cả văn bản của Chính phủ, cũng như các hình ảnh chúng tôi đã tìm, ghi.

14 điểm cơ sở lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ - Kỳ 8: Đảo Thanh Lân có 2 điểm cơ sở A19 và A20- Ảnh 18. — Địa hình chia cắt đường đi ra vị trí đặt mốc định hướng, mốc xác định điểm A20 đường cơ sở xác định lãnh hải Việt Nam trên vịnh Bắc bộ, đặt ở bờ biển phía đông bắc đảo Thanh Lân

Cũng ngay sau đó, các chỉ huy Đồn biên phòng Thanh Lân đi cùng chúng tôi men theo bờ biển, ra khu vực tọa độ điểm cơ sở A20 để tìm mốc định hướng, mốc xác định đường cơ sở.

Tuy nhiên, gần tới nơi thì không di chuyển thêm được vì vách núi dựng đứng, sâu hút xuống mặt biển đang nổi sóng dữ dội.