Ngày 26/11, Bloomberg bất ngờ công bố toàn văn bản ghi âm cùng một đoạn file âm thanh chất lượng cực cao của cuộc điện thoại dài 23 phút giữa Steve Witkoff, đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump và Yuri Ushakov, cố vấn đối ngoại cao nhất của Tổng thống Putin.
Cuộc gọi này diễn ra từ ngày 14/10. Cùng lúc, một đoạn ghi âm khác giữa Ushakov và Kirill Dmitriev, người đứng đầu Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga, cũng bị đưa ra công khai.
Về mặt công nghệ, chất lượng bản ghi âm sạch sẽ, không rè, không có tiếng ồn nền khiến cả hai phía đều thừa nhận đây không phải là việc ghi âm nghiệp dư.
Báo chí phương Tây và một số nguồn Nga cho rằng có hai khả năng chính đã được sử dụng.
Thứ nhất là từ hệ thống SORM của Nga, hệ thống giám sát viễn thông do FSB quản lý.
Sau các đợt nâng cấp từ năm 2018 đến 2025 theo gói luật Yarovaya, mọi nhà mạng tại Nga đều phải lưu trữ toàn bộ nội dung cuộc gọi, kể cả cuộc gọi qua Internet, trong ít nhất sáu tháng và cho phép cơ quan an ninh truy cập ngay lập tức mà không cần lệnh tòa.
Nếu cuộc gọi của Witkoff đi qua hạ tầng viễn thông Nga hoặc dùng số điện thoại Nga, nó gần như chắc chắn đã bị SORM ghi lại tự động.
Khả năng thứ hai là phần mềm gián điệp cao cấp kiểu Pegasus (do NSO Group của Israel sản xuất) hoặc các công cụ tương tự được cài vào điện thoại của một trong các bên tham gia cuộc gọi.
Những phần mềm này có thể bật micro từ xa, ghi âm và gửi dữ liệu về máy chủ mà chủ nhân chiếc điện thoại không hề hay biết.
Dù là phương án nào, công nghệ hiện tại đã khiến việc nghe lén quan chức cấp cao trở nên dễ dàng và khó phát hiện hơn bao giờ hết.
Phía Mỹ tập trung hoàn toàn vào nội dung cuộc trò chuyện hơn là công nghệ đứng sau nó.
Các tờ báo lớn như The New York Times, NPR, CNN và The Guardian đều dùng những tiêu đề nặng nề, gọi Witkoff là người “huấn luyện Kremlin”.
Họ nhấn mạnh rằng trong cuộc gọi, Witkoff đã hướng dẫn rất chi tiết cho Ushakov cách thuyết phục ông Trump: khen Trump là người mạnh mẽ nhất thế giới, đề nghị Putin gọi điện trực tiếp cho Trump trước khi Zelensky đến Mỹ, và gợi ý Nga cần đưa ra một đề xuất hòa bình Ukraine thật hấp dẫn để Trump dễ chấp nhận.
Một số thượng nghị sĩ Dân chủ đã công khai yêu cầu sa thải ngay Steve Witkoff vì cho rằng ông làm tổn hại nghiêm trọng lợi ích quốc gia Mỹ.
Về nguồn gốc bản ghi âm, phần lớn báo chí Mỹ nghi ngờ chính phía Nga đã ghi âm và cố tình tung ra hoặc thông qua bên thứ ba để gây khó khăn cho đội ngũ Trump.
Phía Nga lại kể một câu chuyện hoàn toàn ngược lại. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố ngay trong ngày 26/11 rằng cuộc gọi “không có gì ghê gớm cả” và việc rò rỉ này chỉ là chiến tranh lai điển hình nhằm phá hoại đối thoại giữa Nga với chính quyền Mỹ mới.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Maria Zakharova còn nói thẳng rằng chính phương Tây nghe lén rồi tự giả vờ phẫn nộ khi bị lộ.
Hầu hết các hãng tin lớn của Nga như TASS, RIA Novosti, Lenta.ru và Kommersant đều nhấn mạnh chất lượng bản ghi âm quá hoàn hảo, chỉ có thể do cơ quan tình báo Mỹ hoặc một bộ phận chống Trump trong bộ máy nhà nước Mỹ thực hiện và cố tình tung ra đúng thời điểm nhạy cảm, ngay trước chuyến thăm Washington của phái đoàn Nga.
Nga không phủ nhận nội dung cuộc gọi, nhưng cho rằng vấn đề không nằm ở việc hai bên trao đổi thân thiện mà nằm ở hành vi nghe lén và rò rỉ có chủ đích.
Cho đến sáng ngày 27/11, vẫn chưa có bên nào đưa ra bằng chứng công khai chứng minh được chính xác ai đã ghi âm và ai đã tung bản ghi ra ngoài.
Mỹ nhìn vụ việc như bằng chứng cho thấy đội ngũ Trump đang nghiêng hẳn về phía Nga.
Nga nhìn vụ việc như một chiến dịch nghe lén và bôi nhọ của deep state Mỹ nhằm cản trở quá trình hòa bình ở Ukraine.
Dù sự thật thuộc về phía nào, vụ rò rỉ này đã chứng minh một điều: năm 2025, ngay cả cuộc điện thoại giữa những người có quyền lực cao nhất của hai cường quốc hạt nhân cũng không còn là cuộc trò chuyện riêng tư nữa.
