Trung Quốc ôm mộng xuất khẩu sầu riêng sang ĐNÁ, giá rẻ, để được lâu khiến Thái Lan, Malaysia run sợ

Chuyên gia sầu riêng Malaysia Lim Chin Khee thường đến Trung Quốc 2 tháng 1 lần để hỗ trợ bà con trồng loại trái cây nhiệt đới, làm sao để hương vị của nó thực sự thơm ngon, ngọt và bùi. Lời khuyên cho những nông dân trồng sầu trên diện tích hơn 404 ha là tránh lãng phí nước và phân bón.

Thời gian gần đây, Malaysia xuất khẩu sầu riêng đông lạnh cao cấp từ các trang trại nhỏ sang Trung Quốc. Việc Lim sẵn sàng giúp đỡ những gia đình làm nông là chỉ dấu cho thấy sự tự tin của Malaysia cũng như nhiều các quốc gia Đông Nam Á khác, rằng sầu riêng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ không thể thống trị thị trường.

Nông dân Trung Quốc bắt đầu khai thác khoảng 206.000 ha đất trồng trái cây nhiệt đới ở tỉnh Hải Nam vào những năm 1950. Công cuộc trồng sầu riêng - loại quả hứa hẹn sẽ mang lại lợi nhuận chính cho địa phương, đã phát triển mạnh vào năm 2020 nhờ công nghệ thúc đẩy chu kỳ tăng trưởng.

Hải Nam đã sẵn sàng cho vụ thu hoạch sầu riêng đầu tiên trong năm nay. Ước tính khoảng 2.450 tấn sầu riêng sẽ được bán vào tháng tới, theo SCMP. So sánh giữa thị trường Trung Quốc và Malaysia, ông Lim cho rằng “đó là sự bổ trợ thay vì cạnh tranh gay gắt”.

Theo Sam Sin, giám đốc phát triển của S&F Produce Group, điều kiện khí hậu cận nhiệt đới của Hải Nam đã cho ra những trái sầu riêng mang hương vị không giống với Thái Lan.

“Chúng tôi đã ghi nhận sự tăng trưởng nhanh chóng ở thị trường Trung Quốc”, ông Sam Sin nói, đồng thời lưu ý tốc độ mở rộng quy mô kinh doanh nhanh chóng trong 9 năm qua.

Hưởng lợi từ thỏa thuận tự do hóa thương mại, một số loại trái cây Đông Nam Á, chẳng hạn như xoài, dừa và sầu riêng, đã được xuất khẩu đến Trung Quốc, theo chuyên gia nghiên cứu Aaron Rabena.

Tại cửa hàng trái cây của ông Chen Shuang ở Thượng Hải, vải thiều, xoài, đu đủ và thanh long giá rẻ của Trung Quốc hiện đang bán chạy hơn các mặt hàng đến từ Đông Nam Á.

“Tuy nhiên, sản lượng trái cây nhiệt đới ở Hải Nam không thể đáp ứng nhu cầu trong nước. Sản lượng của chúng không ổn định lắm”, ông nói và cho biết thêm rằng sầu riêng và táo sáp vẫn phải nhập khẩu.

Dẫu vậy, sự tự tin của Đông Nam Á sẽ bị lung lay nếu tham vọng tự động hóa và giá cả phải chăng của Trung Quốc khiến sản lượng trái cây của Hải Nam ‘cất cánh’. Tất cả đều đang chờ xem liệu khu vực này cuối cùng có thể thay thế hàng nhập khẩu hay không, sau khi các kỹ thuật trồng trọt được cải thiện. Nông dân Trung Quốc cũng rất háo hức tìm hiểu về chất dinh dưỡng và phương pháp cắt tỉa cây để nâng cao chất lượng trái.

“Các trang trại đang dần ứng dụng tự động hóa để kiểm soát chi phí. Đây có thể là bài học cho những người trồng trọt ở Malaysia”, ông Lim nói, đồng thời cho biết các đồn điền sầu riêng có diện tích nhỏ hơn Hải Nam đã khiến Malaysia gặp bất lợi trong mọi cuộc đua với Trung Quốc về sản lượng.

Theo SCMP, Trung Quốc đã nhập khẩu hơn 824.000 tấn sầu riêng tươi trị giá hơn 4 tỷ USD vào năm ngoái, tăng gấp 4 lần so với năm 2017. Du Baizhong, Tổng Giám đốc Công ty Nông nghiệp Youqi Hải Nam, dự kiến sẽ sản xuất tới 50 tấn sầu riêng trong năm nay sau khi cử chuyên gia đến Đông Nam Á nghiên cứu và học hỏi kinh nghiệm. Được biết, công ty này đã tìm ra cách tự động hóa quá trình phân phối nước, phân bón và theo dõi thời tiết.

Theo các chuyên gia, trái cây nhiệt đới sẽ sớm có thể được xuất khẩu từ Trung Quốc sang Đông Nam Á. Ông Adam McCarty, nhà kinh tế trưởng của Mekong Economics cho biết, chúng có thể đi qua biên giới đất liền và vào Việt Nam.

“Có rất nhiều trái cây Trung Quốc trên thị trường, như táo và cam. Hạn sử dụng của chúng cực kỳ lâu”, ông nói.

Trong khi đó, tại Philippines, giới chức đã bắt đầu đặt câu hỏi về giá trị của quan hệ đối tác thương mại khu vực. Thượng nghị sĩ Philippines Imee Marcos thắc mắc rằng  liệu có “thực tế” hay không khi kỳ vọng Trung Quốc sẽ mua tất cả sầu riêng trong nước. Nông dân ai nấy đều kỳ vọng sau khi Bắc Kinh và Manila ký thỏa thuận xuất khẩu trái cây trị giá 2 tỷ USD.

Trong khi đó, tại Thái Lan, doanh số bán trái cây đang được thúc đẩy. Được biết nước này đã bán tổng khối lượng sầu riêng trị giá 3,1 tỷ USD cho Trung Quốc vào năm ngoái, chiếm 96,2% kim ngạch xuất khẩu. Chính phủ Thái Lan tin tưởng xuất khẩu sầu riêng, măng cụt, nhãn, xoài và dừa ra thế giới có thể đạt 5,83 tỷ USD, theo SCMP.

Theo: SCMP