Trong bối cảnh thế giới đối mặt với những thách thức cấp bách về cạn kiệt tài nguyên và suy thoái môi trường, Trung Quốc nổi lên như một cường quốc về đổi mới công nghệ, cung cấp các giải pháp thay thế đột phá nhằm thúc đẩy tính bền vững toàn cầu.
Hiện nay, hoạt động khai thác các khoáng sản và tài nguyên quý giá đang gây ra thiệt hại môi trường nghiêm trọng, bao gồm phá rừng, xói mòn đất, ô nhiễm nguồn nước và giải phóng hóa chất độc hại.
Hơn nữa, tính chất tiêu hao năng lượng cao trong các hoạt động khai thác này còn góp phần lớn vào việc phát thải khí nhà kính, đẩy nhanh biến đổi khí hậu. Để làm chậm quá trình suy thoái môi trường và đảm bảo nguồn tài nguyên cho các thế hệ tương lai, việc áp dụng những công nghệ mới đang được đẩy mạnh trên toàn thế giới, đặc biệt là tại Trung Quốc.
Kim cương là một trong những khoáng sản quý có nhu cầu cao nhất, với tổng sản lượng toàn cầu năm 2024 đạt 118 triệu carat. Tuy nhiên, kim cương tự nhiên phải mất khoảng 1 tỷ năm để hình thành. Sự quý hiếm này, kết hợp với nhu cầu cao, khiến chúng trở nên vô cùng đắt giá.
Trung Quốc đã thay đổi cuộc chơi với công nghệ sản xuất kim cương nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Trong khi thiên nhiên cần hàng tỷ năm để tạo ra một viên kim cương, các phòng thí nghiệm ở Trung Quốc có thể sản xuất kim cương tổng hợp chỉ trong chưa đầy 1 tuần.
Giải pháp này được kỳ vọng là tương lai của loại đá quý này, giúp giải quyết những lo ngại toàn cầu về cạn kiệt khoáng sản và tài nguyên, cũng như những thiệt hại môi trường do khai thác gây ra.
Ảnh: China Daily
Hiện Trung Quốc là nhà sản xuất kim cương tổng hợp lớn nhất thế giới, có thời điểm chiếm tới 95% sản lượng toàn cầu, trong đó 80% đến từ tỉnh Hà Nam. Theo Sixth Tone, riêng năm 2022, Trung Quốc sản xuất khoảng 20 triệu carat kim cương tổng hợp, tương đương gần một nửa sản lượng thế giới.
Thành phố Zhecheng thuộc tỉnh Hà Nam của Trung Quốc, từng là vùng nông nghiệp nghèo, nay đã trở thành “thủ đô kim cương” với hơn 110 doanh nghiệp sản xuất, đạt 5 tỷ carat kim cương đơn tinh thể mỗi năm, trong đó 4 triệu carat là loại dùng cho trang sức.
Công nghệ chủ đạo mà Trung Quốc áp dụng là HTHP (High Temperature High Pressure) - phương pháp tái tạo lại điều kiện hình thành kim cương trong lòng đất, cho phép sản xuất nhanh và rẻ hơn so với phương pháp CVD (Chemical Vapor Deposition) được ưa chuộng tại Ấn Độ và Mỹ.
Thị trường kim cương tổng hợp tại Trung Quốc đang phát triển mạnh, đạt giá trị khoảng 7,8 tỷ USD năm 2024 và dự kiến tăng lên 23,3 tỷ USD vào năm 2032, tương đương tốc độ tăng trưởng trung bình hằng năm 14,6%.
Trung Quốc cũng là nước xuất khẩu lớn nhất thế giới, với 3,74 tỷ carat bột kim cương tổng hợp và 4,3 tấn kim cương tái tạo được bán ra quốc tế trong năm 2024.
Tuy nhiên, sự bùng nổ sản xuất cũng khiến thị trường đối mặt với nguy cơ dư cung và sụt giá. Nhu cầu kim cương cả tự nhiên lẫn nhân tạo đang giảm tại các thị trường trọng điểm như Mỹ và Trung Quốc.
Tại Trung Quốc, kim cương chỉ còn chiếm 6% tổng doanh số trang sức năm 2024, giảm mạnh so với 14% trước đó, phản ánh xu hướng người tiêu dùng chuyển sang các loại đá quý mới hoặc ưu tiên hàng hóa bền vững hơn.
Thiên Di
Tổng hợp: ChinaDaily, SixthTone, DataM Intelligence
