Dự án Nhà máy điện rác Thăng Long - Bắc Ninh do Công ty Cổ phần Môi trường Năng lượng Thăng Long làm chủ đầu tư. Dự án này có tổng vốn đầu tư khoảng 1.400 tỷ đồng (tương đương 58,3 triệu USD), được xây dựng trên diện tích khoảng 5ha tại thôn Đồng Sài, xã Phù Lãng, thị xã Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh.
Nhà máy có công suất xử lý 500 tấn rác/ngày, công suất phát điện đạt 11 MW, sử dụng thiết bị, công nghệ tiên tiến nhập khẩu trực tiếp từ Phần Lan.
Đây là nhà máy đầu tiên tại Việt Nam áp dụng dây chuyền tiền xử lý rác kết hợp với lò đốt tầng sôi tuần hoàn, cùng tuabin hơi Siemens , giúp tối ưu hóa hiệu suất vận hành và đảm bảo sự ổn định, an toàn và hiệu quả trong phát điện.
Chính thức đi vào vận hành từ ngày 5/5/2025, Nhà máy điện rác Thăng Long - Bắc Ninh hiện đang tiếp nhận và xử lý khoảng 350 tấn rác thải sinh hoạt mỗi ngày cho thành phố Bắc Ninh và thị xã Quế Võ.
Hiện nay, tỉnh Bắc Ninh có 16 khu công nghiệp được triển khai, trong đó 12 khu đã đi vào hoạt động, thu hút gần 2.000 doanh nghiệp và tạo việc làm cho khoảng 300.000 lao động.
Cùng với tốc độ phát triển công nghiệp và đô thị hóa nhanh, Bắc Ninh mỗi ngày phát sinh khoảng 1.100 tấn rác thải sinh hoạt, chưa kể hàng trăm tấn rác thải công nghiệp. Lượng rác thải tăng trung bình 7 - 10% mỗi năm, đặt ra thách thức lớn trong công tác thu gom, xử lý và bảo vệ môi trường.
Hiện tỉnh Bắc Ninh có bốn nhà máy đốt rác phát điện với tổng công suất xử lý khoảng 1.500 tấn/ngày. Trong đó, một nhà máy đã chính thức đi vào vận hành, hai nhà máy đang trong giai đoạn vận hành thử nghiệm.
Việc vận hành ổn định của Nhà máy điện rác Thăng Long - Bắc Ninh không chỉ góp phần giảm áp lực về xử lý rác thải địa phương mà còn từng bước hiện thực hóa mục tiêu phát triển năng lượng từ chất thải rắn một cách bền vững.
Bắc Ninh cũng là tỉnh đầu tiên và duy nhất trong cả nước thực hiện thu gom và xử lý toàn bộ lượng rác thải sinh hoạt bằng công nghệ đốt rác phát điện công nghệ cao, tiên tiến của thế giới.
Trong buổi kiểm tra vận hành nhà máy, Chủ tịch UBND tỉnh Vương Quốc Tuấn yêu cầu Công ty Cổ phần Môi trường Năng lượng Thăng Long khẩn trương nghiên cứu, hoàn thiện giải pháp xử lý triệt để mùi phát sinh từ khâu tiếp nhận đến toàn bộ quá trình xử lý rác. Đồng thời, kết nối và truyền tải đầy đủ dữ liệu các chỉ số về xử lý nước thải, khí thải, bùn thải, tro xỉ tới Trung tâm quan trắc môi trường thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn – Môi trường, đảm bảo giám sát minh bạch, liên tục và đúng quy định.
Đối với chủ trương điều chỉnh công suất của công ty, Chủ tịch đồng ý khi Nhà máy đáp ứng điều kiện xử lý đủ công suất 500 tấn/ngày đêm sẽ điều chỉnh công suất xử lý rác thải lên 600 tấn/ngày đêm. Sở Xây dựng rà soát tổng thể quy hoạch khu vực Phù Lãng, báo cáo UBND tỉnh vào ngày 17/6 để xem xét, bố trí khu vực xây dựng ô chôn lấp, xử lý tro xỉ của Nhà máy.
Bắc Ninh là nơi tập trung nhiều các khu công nghiệp cũng như là thủ phủ của làng nghề tiểu thủ công nghiệp. Chính vì vậy, vấn đề môi trường tại tỉnh là một vấn đề được đặc biệt quan tâm. Theo Đề án tổng thể bảo vệ môi trường, giai đoạn 2019 - 2025, tỉnh sẽ xử lý toàn diện, tổng thể các vấn đề về môi trường. Riêng vấn đề rác thải, tỉnh xác định giải pháp căn cơ, bài bản nhất để xử lý là việc đầu tư các nhà máy đốt rác công nghệ cao phát năng lượng trên địa bàn tỉnh bằng nguồn vốn xã hội hóa.
Tỉnh đặt mục tiêu nâng cao hiệu suất và hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm mức tiêu hao năng lượng trong hoạt động sản xuất, vận tải, thương mại và dịch vụ; khai thác và sử dụng tiết kiệm và tăng cường sử dụng năng lượng sạch tại các khu, cụm công nghiệp; khu đô thị, dân cư, trường học, công sở,…
Bắc Ninh đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ giảm cường độ phát thải khí nhà kính trên GRDP của tỉnh xuống từ 38 - 43% so với năm 2018 . Đến năm 2050, chỉ tiêu giảm sâu hơn, đạt từ 47% đến 69% so với cùng mốc so sánh năm 2018.
