Bộ Tài chính vừa có báo cáo số 3768/BTC-QLCS về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023, gửi tới Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.
Theo đó, số thu về thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản từ năm 2017-2023 tăng qua các năm. Cụ thể, năm 2017, số thu là 10.818 tỷ đồng; năm 2018 là 12.963 tỷ đồng; năm 2019 là 14.447 tỷ đồng; năm 2020 là 16.213 tỷ đồng; năm 2021 là 21.142 tỷ đồng; năm 2022 là 34.746 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến năm 2023 số thu chỉ còn 18.618 tỷ đồng.
Như vậy, năm 2022, thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản đã tăng cao nhất với tỷ lệ tăng 64,34% so với số thu năm 2021. Nguyên nhân là do Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) có công điện số 08/CĐ-TCT ngày 10/6/2022 về việc nâng cao hiệu quả xử lý hồ sơ khai thuế từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản.
Bước sang năm 2023, công tác chống thất thu thuế từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản vẫn được các địa phương chú trọng triển khai. Tuy nhiên, số thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản giảm do thị trường bất động sản đang trong thời điểm rất khó khăn, sức mua và thanh khoản giảm mạnh, thiếu dòng tiền.
Cùng với đó là tình trạng thiếu nguồn cung nhà ở đi liền với cơ cấu sản phẩm nhà ở không hợp lý, thiếu nhà ở giá vừa túi tiền, thừa nhà ở cao cấp. Đồng thời, giá nhà tăng liên tục vượt quá khả năng tài chính của đa số người dân nên lượng giao dịch trên thị trường sụt giảm.
Điều này dẫn tới số thu về thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản năm 2023 giảm mạnh.
Về chính sách thuế và thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách, Bộ Tài chính cho biết xác định chưa đúng tiền sử dụng đất, tiền thuế đất phải nộp của dự án kinh doanh bất động sản. Về thuế giá trị gia tăng, kê khai giá chuyển nhượng đất trên hợp đồng thấp hơn đơn giá đất do UBND tỉnh (thành phố) quy định; tiền thu theo tiến độ ghi trên hợp đồng nhưng chưa xuất hóa đơn GTGT; kê khai và nộp kịp thuế GTGT đối với doanh thu chuyển nhượng bất động sản đã đủ điều kiện bàn giao...
Về thuế thu nhập doanh nghiệp, Bộ Tài chính nêu tại báo cáo, chưa kê khai số tiền thuế tạm nộp của các căn hộ thu tiền theo tiến độ; ghi nhận thiếu doanh thu, thu nhập chịu thuế TNDN đối với các căn hộ đã bàn giao trong năm; phân hổ giá vốn chuyển nhượng bất động sản chưa đúng quy định; kê khai sai thuế suất được ưu đãi của hoạt động kinh doanh bất động sản khác vào chung với hoạt động kinh doanh nhà ở xã hội được ưu đãi thuế TNDN.
Về thuế thu nhập cá nhân, Bộ Tài chính cho biết kê khai thiếu thuế thu nhập cá nhân từ việc chuyển nhượng bất động sản các cá nhân chuyển nhượng lại... Các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh bất động sản và các đơn vị được thanh tra có liên quan đã cơ bản chấp hành các kiến nghị.
