Việt Nam và Liên bang Nga đã tiến hành các cuộc đàm phán kỹ thuật để đi đến ký kết hiệp định liên Chính phủ về hợp tác xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1. Tại cuộc điện đàm chiều 11/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trực tiếp trao đổi, tháo gỡ những vướng mắc với Tổng Giám đốc Tập đoàn Nhà nước về Năng lượng nguyên tử Liên bang Nga (Rosatom) Alexey Likhachev.
Về phía mình, Tổng Giám đốc Tập đoàn Rosatom Alexey Likhachev cảm ơn Việt Nam đã tin tưởng và lựa chọn Nga là đối tác hợp tác phát triển ngành công nghiệp năng lượng nguyên tử. Là tập đoàn hàng đầu về năng lượng hạt nhân và có bề dày hợp tác với Việt Nam trong nhiều năm, Rosatom cam kết thúc đẩy hợp tác với Việt Nam nhằm hiện thực hóa các thỏa thuận cấp cao giữa hai nước.
Ông Alexey Likhachev cũng cho biết, Rosatom sẽ chuyển giao công nghệ, nội địa hoá các sản phẩm hạt nhân cho Việt Nam; hỗ trợ Việt Nam phát triển ngành khoa học, công nghiệp hạt nhân… để sử dụng năng lượng hạt nhân vào mục đích hòa bình, phát triển kinh tế - xã hội; trong đó có xây dựng nhà máy điện hạt nhân với công nghệ hiện đại nhất cùng một số dự án khác.
Lợi ích của công nghệ điện hạt nhân Nga
Tập đoàn Rosatom cam kết chia sẻ công nghệ của mình với các quốc gia, cung cấp các giải pháp năng lượng và công nghệ để áp dụng mô hình kinh tế mới và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Điều đảm bảo vị thế vô song của Rosatom trên thị trường toàn cầu chính là sự tự cung tự cấp hoàn toàn của ngành công nghiệp hạt nhân Nga. “Không có tập đoàn nào khác hội tụ đầy đủ các năng lực cần thiết, từ thăm dò và khai thác uranium đến tháo dỡ và các dự án môi trường,” Tổng Giám đốc Rosatom, Alexey Likhachev, phát biểu tại một phiên họp hồi tháng 10/2025.
Các kỹ sư hạt nhân Nga đã chia sẻ công nghệ hạt nhân từ những ngày đầu của ngành công nghiệp này, xây dựng các lò phản ứng nghiên cứu và phát điện trên toàn thế giới. Ông Alexey Likhachev nhấn mạnh: “Chia sẻ công nghệ với các quốc gia đang nỗ lực xây dựng một tương lai thịnh vượng là điều nằm trong bản chất của chúng tôi”.
Hiện nay, Rosatom đang xây dựng 24 lò phản ứng hạt nhân, đã giành được hợp đồng xây dựng nhà máy điện hạt nhân hai lò phản ứng ở Kazakhstan, và đã đồng ý mở rộng dự án hạt nhân của Uzbekistan, với việc xây dựng hai lò phản ứng lớn và hai lò phản ứng nhỏ thay vì sáu lò phản ứng mô-đun nhỏ. Belarus đã bày tỏ ý định xây dựng lò phản ứng lớn thứ ba; một lộ trình xây dựng nhà máy điện hạt nhân mới đã được ký kết với Ethiopia, và các cuộc đàm phán với một số quốc gia khác đang ở giai đoạn cuối.
Tiếp tục đổi mới công nghệ
Tập đoàn Rosatom cũng là một trong những đơn vị hàng đầu về công nghệ lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR). Các kỹ sư hạt nhân Nga là những người đầu tiên – và cho đến nay, là duy nhất – xây dựng nhà máy điện hạt nhân nổi, Akademik Lomonosov.
Tập đoàn Rosatom đã đề xuất một khái niệm cho hệ thống lò phản ứng thế hệ IV. Khái niệm này hứa hẹn những cải tiến đáng kể về an toàn và hiệu quả, đồng thời khép kín chu trình nhiên liệu hạt nhân bằng cách tái chế nhiên liệu đã qua sử dụng và tái sử dụng uranium nghèo còn sót lại từ quá trình làm giàu. Cách tiếp cận này tối đa hóa việc sử dụng năng lượng chứa trong uranium tự nhiên, giảm cả nhu cầu khai thác mới và khối lượng chất thải phóng xạ.
Từ khi thành lập đến nay, ngành công nghiệp hạt nhân Nga luôn đi đầu trong đổi mới khoa học và kỹ thuật. Rosatom đang đóng góp vào sự phát triển và ứng dụng công nghệ nhiệt hạch và lượng tử, siêu máy tính, trí tuệ nhân tạo, chế tạo sinh học các mô và cơ quan, và các chương trình vũ trụ của Nga. Các chuyên gia hạt nhân Nga đang định hình tương lai công nghệ cả ở Nga và trên toàn thế giới.
