Hãy tưởng tượng một ‘quái vật’ công nghệ có thể lượn vòng quanh Trái Đất hằng tuần mà không cần ‘uống nhiên liệu’, lướt sát mặt biển chỉ 10 mét để ‘lừa’ sạch mọi hệ thống radar tiên tiến nhất.
Đó chính là Burevestnik 9M730 - tên lửa hành trình hạt nhân Nga vừa chinh phục thử nghiệm cuối cùng ngày 26/10, hứa hẹn viết lại luật chơi quân sự toàn cầu với sức mạnh tàng hình và tầm bắn ‘vô cực’.
Tên lửa Burevestnik, hay còn gọi là 9M730 Burevestnik theo mã Nga (tạm dịch là ‘Chim báo bão’ – storm petrel), là một trong những dự án vũ khí bí mật nhất của Liên bang Nga.
Được NATO đặt biệt danh SSC-X-9 Skyfall, Burevestnik đại diện cho đỉnh cao của công nghệ tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Không giống như các tên lửa thông thường phụ thuộc vào nhiên liệu hóa học hữu hạn, Burevestnik sử dụng một lò phản ứng hạt nhân nhỏ gọn tích hợp trực tiếp vào động cơ, mở ra kỷ nguyên mới cho các vũ khí chiến lược có khả năng hoạt động vô thời hạn.
Lịch sử phát triển và bối cảnh ra đời
Dự án Burevestnik được khởi động từ năm 2011, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Tổng thống Vladimir Putin, như một phần của chương trình hiện đại hóa lực lượng hạt nhân Nga.
Ý tưởng cốt lõi lấy cảm hứng từ các nghiên cứu thời Chiến tranh Lạnh về tên lửa chạy bằng năng lượng nguyên tử, nhưng Nga đã nâng tầm nó lên mức độ tinh vi hơn nhờ tiến bộ trong kỹ thuật thu nhỏ lò phản ứng.
Các thử nghiệm ban đầu gặp nhiều thất bại, với chỉ khoảng 2/13 lần phóng thành công một phần từ năm 2016 đến 2024, chủ yếu do vấn đề an toàn và ổn định của động cơ hạt nhân.
Tuy nhiên, đến ngày 26/10/2025, Nga chính thức tuyên bố hoàn tất giai đoạn thử nghiệm cuối cùng. Trong chuyến bay thử nghiệm mới nhất, Burevestnik đã lượn lờ trên không trung suốt 15 giờ, vượt quãng đường 14.000km mà không gặp trục trặc, chứng minh khả năng sẵn sàng chiến đấu sắp tới.
Tổng thống Putin mô tả đây là ‘vũ khí thế hệ mới’ có thể xuyên thủng mọi hệ thống phòng thủ tên lửa hiện có, đánh dấu bước ngoặt trong kho vũ khí hạt nhân của Moscow.
Công nghệ cốt lõi: Động cơ hạt nhân và thiết kế tàng hình
Trái tim của Burevestnik chính là động cơ ramjet hạt nhân (nuclear ramjet), một hệ thống lai giữa động cơ phản lực thông thường và lò phản ứng hạt nhân nhỏ.
Thay vì đốt cháy nhiên liệu hóa học, động cơ này sử dụng phản ứng phân hạch hạt nhân để làm nóng không khí nén, tạo lực đẩy liên tục mà không cần tiếp liệu.
Nhờ đó, tên lửa có thể duy trì tốc độ bay ổn định ở mức cận âm (khoảng 800-1.000km/h, tương đương Mach 0.8-1), đủ nhanh để tiếp cận mục tiêu nhưng không tạo ra sóng xung kích lớn như tên lửa siêu thanh, giúp giảm dấu vết nhiệt và radar.
Một đặc điểm nổi bật khác là khả năng bay ở độ cao cực thấp, chỉ từ 10 đến 100 mét trên mặt đất hoặc mặt biển.
Thiết kế này cho phép Burevestnik "ôm sát" địa hình, sử dụng địa hình tự nhiên như đồi núi hay sóng biển để che chắn, khiến các radar phòng không khó phát hiện.
Hơn nữa, thân tên lửa được chế tạo từ vật liệu composite hấp thụ radar (stealth materials), giảm đáng kể hệ số phản xạ radar (RCS – Radar Cross Section), xuống mức tương đương một con chim nhỏ.
Với hệ thống dẫn đường kết hợp GPS, quán tính và địa hình (TERCOM), Burevestnik có thể tự động điều chỉnh quỹ đạo để tránh các khu vực có radar dày đặc, biến nó thành "con ma" trên bầu trời đối phương.
Thông số kỹ thuật nổi bật
Về kích thước, Burevestnik có chiều dài khoảng 7-8 mét và đường kính thân 0,6-0,7 mét, nhẹ hơn so với các tên lửa đạn đạo thông thường, phù hợp để phóng từ các bệ di động trên mặt đất hoặc tàu ngầm.
Tải trọng đầu đạn là yếu tố then chốt: Burevestnik có thể mang theo một quả bom hạt nhân có công suất từ 1 đến 10 megaton (Mt), đủ sức hủy diệt toàn bộ một thành phố lớn.
Tầm bắn lý thuyết là "không giới hạn" – lên đến 20.000km hoặc hơn – nhờ năng lượng hạt nhân, cho phép nó vòng quanh Trái Đất nếu cần trước khi tấn công.
Trong thực tế, các thử nghiệm đã chứng minh khả năng bay liên tục ít nhất 7-10 ngày mà không cần hạ cánh, vượt trội hoàn toàn so với tên lửa hành trình thông thường như Tomahawk của Mỹ (tầm bắn chỉ 2.500km).
Khả năng sống sót của Burevestnik trước các hệ thống phòng không như Patriot hay S-400 là gần như tuyệt đối.
Nhờ bay thấp và tàng hình, Burevestnik có thể tiếp cận mục tiêu mà không bị phát hiện kịp thời, thậm chí thực hiện các động tác né tránh phức tạp như thay đổi hướng đột ngột hoặc bay theo đường zig-zag.
Nga tuyên bố rằng, ngay cả các hệ thống phòng thủ tiên tiến nhất cũng không thể đánh chặn hiệu quả một vũ khí như vậy, vì thời gian phản ứng quá ngắn và dấu vết radar mờ nhạt.
Tiềm năng chiến lược và thách thức tương lai
Với việc thử nghiệm thành công, Burevestnik dự kiến sẽ được triển khai chính thức vào cuối năm 2025 hoặc đầu 2026, tích hợp vào lực lượng tên lửa chiến lược của Nga.
Vũ khí này không chỉ củng cố vị thế hạt nhân của Moscow mà còn gửi thông điệp răn đe mạnh mẽ đến NATO và các đối thủ tiềm năng.
Tuy nhiên, công nghệ hạt nhân trên không cũng đặt ra những lo ngại lớn về an toàn môi trường – một vụ nổ động cơ có thể gây ô nhiễm phóng xạ nghiêm trọng – và nguy cơ leo thang chạy đua vũ khí toàn cầu.
Burevestnik không chỉ là tên lửa, mà là biểu tượng của sự sáng tạo Nga trong lĩnh vực vũ khí hạt nhân. Nó chứng minh rằng, trong kỷ nguyên mới, ‘vô hình’ và ‘vô hạn’ chính là chìa khóa để thống trị bầu trời.
