Hình ảnh vệ tinh mới nhất từ xưởng đóng tàu Đại Liên hé lộ bí mật: Trung Quốc đã chính thức khởi công tàu sân bay hạt nhân Type 004 – ‘quái vật’ khổng lồ dài hơn 330m, trọng tải lên đến 120.000 tấn, được trang bị lò phản ứng hạt nhân tiên tiến và hệ thống phóng máy bay điện từ EMALS.
Với khả năng mang theo hơn 90 chiến đấu cơ tàng hình J-35 và hoạt động không giới hạn, Type 004 không chỉ thách thức trực tiếp lớp Ford của Mỹ mà còn đánh dấu bước nhảy vọt của Hải quân PLA trong cuộc đua bá chủ Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Liệu ‘ông vua mới’ của đại dương này có thực sự thay đổi cục diện hải quân toàn cầu? Khám phá công nghệ đỉnh cao của Type 004 và tham vọng bá chủ đại dương của Bắc Kinh.
Công nghệ tiên tiến của tàu sân bay hạt nhân Type 004: Bước nhảy vọt của Trung Quốc trong cuộc đua vũ trang biển
Trung Quốc đang âm thầm cách mạng hóa lực lượng hải quân của mình với Type 004 - tàu sân bay hạt nhân đầu tiên của nước này, được thiết kế để vượt trội so với các đối thủ toàn cầu, đặc biệt là lớp Gerald R. Ford của Mỹ.
Dựa trên các hình ảnh vệ tinh và thông tin rò rỉ từ các nguồn tình báo, dự án này không chỉ là biểu tượng của sức mạnh công nghệ mà còn là minh chứng cho tốc độ phát triển chóng mặt của Bắc Kinh trong lĩnh vực đóng tàu chiến.
Type 004 đại diện cho sự kết hợp hoàn hảo giữa quy mô khổng lồ, hệ thống đẩy hạt nhân bền bỉ và các công nghệ hàng không tiên tiến, hứa hẹn biến nó thành "sát thủ" trên đại dương.
Tình trạng xây dựng và bằng chứng từ hình ảnh vệ tinh
Xây dựng Type 004 được xác nhận bắt đầu từ ngày 29/9/2025 tại xưởng đóng tàu Đại Liên – nơi từng sản xuất các tàu sân bay Type 001 Liaoning và Type 002 Shandong.
Các hình ảnh vệ tinh từ Google Earth và các nguồn giám sát thương mại cho thấy hoạt động lắp ráp mô-đun mạnh mẽ: từ tháng 2/2025, các khối phần sàn đáp hạ cánh khổng lồ và đường ray phóng điện từ đã xuất hiện; đến tháng 7/2025, cần cẩu công nghiệp mới và khu vực đà sửa chữa được gia cố để lắp ráp thân tàu siêu lớn; và mới nhất vào tháng 9/2025, các lô thép cao cấp cùng linh kiện lò phản ứng được vận chuyển đến.
Một số chuyên gia trên X (Twitter) nhận định đây là ‘bằng chứng rõ ràng nhất’ về tiến độ, dù một phần có thể là mô hình thử nghiệm cho J-15.
So với Type 003 Fujian (đang thử nghiệm), Type 004 cho thấy Trung Quốc đang đẩy nhanh quy trình đóng tàu mô-đun để rút ngắn thời gian từ khởi công đến hạ thủy xuống còn 3-4 năm.
Thiết kế và đặc điểm kỹ thuật: Quy mô siêu việt
Type 004 được thiết kế theo cấu hình CATOBAR (Catapult Assisted Take-Off But Arrested Recovery) - một bước tiến lớn từ STOBAR của các tàu trước, cho phép phóng và tiếp cận máy bay hiệu quả hơn.
Với chiều dài ước tính 320-340m và lượng giãn nước 110.000-120.000 tấn, nó lớn hơn hẳn Ford-class (100.000 tấn, dài 333m), trở thành tàu chiến nặng nhất lịch sử nếu hoàn thành.
Điểm nổi bật là đảo chỉ huy (island superstructure) được mở rộng, tích hợp radar mảng pha tiên tiến và trung tâm chỉ huy liên hợp, cho phép hoạt động như một ‘căn cứ di động’ hỗ trợ tác chiến chung.
Hệ thống vũ khí bao gồm pháo cận chiến CIWS, tên lửa đất đối không SAM, hệ thống chiến tranh điện tử EW, và tiềm năng tích hợp vũ khí năng lượng định hướng (như laser chống tên lửa) nhờ nguồn điện dồi dào.
Kết hợp với biên đội hộ tống gồm tàu khu trục Type 055A/B và tàu ngầm Type 095, Type 004 sẽ tạo thành ‘lá chắn thép’ bất khả xâm phạm.
Hệ thống đẩy hạt nhân: Nguồn sức mạnh vô hạn
Điểm đột phá lớn nhất của Type 004 là động cơ hạt nhân - lần đầu tiên áp dụng cho tàu sân bay Trung Quốc.
Sử dụng hai lò phản ứng nước áp lực (dựa trên dòng Longwei, công suất 450-500 MW), hệ thống này cung cấp phạm vi hoạt động gần như không giới hạn, chỉ bị ràng buộc bởi thực phẩm và thủy thủ đoàn (khoảng 5.000 người).
Không giống các tàu thông thường phải tiếp nhiên liệu thường xuyên, Type 004 có thể duy trì tốc độ 30+ hải lý/giờ trong các chiến dịch dài ngày, đồng thời cấp điện cho EMALS và radar cao cấp.
Công nghệ này học hỏi từ tàu ngầm Type 093/095, nhưng được điều chỉnh cho tàu nổi, với thử nghiệm trên cơ sở đất liền tại Vũ Hán (hình ảnh vệ tinh tháng 9/2025 cho thấy đường ray EMALS mới).
So với A1B của Ford (700 MW), hệ thống Trung Quốc có thể kém hơn về công suất nhưng bù đắp bằng độ tin cậy cao và chi phí thấp hơn.
Năng lực hàng không: ‘Cánh tay’ tấn công mạnh mẽ
Type 004 có thể mang theo hơn 90 máy bay cố định cánh, vượt trội Ford (75 máy bay). Đội hình dự kiến bao gồm 24-30 tiêm kích J-15T (phiên bản CATOBAR), hơn 20 J-35 tàng hình đa năng, máy bay cảnh báo sớm KJ-600, máy bay tác chiến điện tử J-15D, trực thăng ASW và drone tàng hình GJ-11.
Hệ thống EMALS (4 bệ phóng điện từ) cho phép phóng máy bay nặng hơn với tải trọng lớn, tăng số lượt xuất kích lên 160-200 lần/ngày – ngang ngửa hoặc vượt Ford nhờ thang máy đôi và logistics nội bộ cải tiến.
Điều này giúp Type 004 không chỉ phòng thủ mà còn thực hiện các cuộc tấn công tầm xa, hỗ trợ tên lửa đạn đạo DF-21/26 từ đất liền.
So sánh với Ford-Class: Thách thức trực tiếp với Mỹ
Tàu sân bay hạt nhân Type 004 của Trung Quốc được thiết kế để cạnh tranh trực tiếp với lớp Gerald R. Ford của Mỹ, thậm chí nhắm đến việc vượt qua về quy mô và số lượng.
Type 004 có lượng giãn nước ước tính 110.000-120.000 tấn, lớn hơn so với 100.000 tấn của Ford. Chiều dài của nó dao động từ 320 đến 340 mét, tương đương Ford (333 mét).
Cả hai tàu đều sử dụng hệ thống đẩy hạt nhân, nhưng lò phản ứng của Type 004 (450-500 MW) có công suất thấp hơn so với Ford (700 MW).
Về sức chứa, Type 004 có thể mang hơn 90 máy bay, bao gồm tiêm kích tàng hình J-35, máy bay cảnh báo sớm KJ-600 và drone, vượt trội so với 75 máy bay của Ford (F-35C, E-2D).
Cả hai tàu đều được trang bị hệ thống phóng điện từ EMALS với 4 bệ phóng, đạt tốc độ tối đa trên 30 hải lý/giờ. Tuy nhiên, Type 004 cần thủy thủ đoàn lớn hơn, khoảng 5.000 người, so với 4.300 người trên Ford.
Về vũ khí, Type 004 tích hợp pháo cận chiến CIWS, tên lửa đất đối không SAM và có khả năng sử dụng vũ khí laser, trong khi Ford sử dụng hệ thống Phalanx CIWS và tên lửa ESSM.
Mỹ vượt trội về kinh nghiệm vận hành hơn 100 năm và khả năng tích hợp hệ thống, nhưng Trung Quốc bù đắp bằng chi phí sản xuất thấp hơn và kế hoạch tham vọng: xây dựng 6 tàu sân bay đến năm 2035, trong đó 4 chiếc chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Một số nguồn tin cho rằng công nghệ EMALS của Type 004 có thể bắt nguồn từ Mỹ thông qua hoạt động gián điệp công nghiệp, nhưng Bắc Kinh đã nội địa hóa thành công, khẳng định năng lực công nghệ của mình.
Triển vọng và ý nghĩa chiến lược
Dự kiến hạ thủy vào 2028-2029 và đưa vào hoạt động đầu những năm 2030, Type 004 sẽ củng cố khả năng chiếu lực của Trung Quốc, thách thức sự thống trị của Mỹ trên biển.
Tuy nhiên, thách thức lớn là tích hợp hệ thống hạt nhân và huấn luyện phi công CATOBAR – lĩnh vực mà Mỹ vẫn dẫn đầu.
Với Type 004, Trung Quốc không chỉ xây dựng một con tàu, mà đang định hình lại bản đồ địa chính trị biển.
