Elon Musk đã dành cả năm qua để xây dựng công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo xAI với tốc độ chóng mặt. Giờ đây, vị tỷ phú phải biến đây trở thành một doanh nghiệp thành công thực sự.
Musk thành lập xAI vào mùa hè năm ngoái trong nỗ lực bắt kịp OpenAI, nhà phát triển ChatGPT mà ông đồng sáng lập và rời đi vào năm 2018 sau một cuộc tranh giành quyền lực. Nhân tài từ khắp ngành được săn đón, trong khi phía nhà thầu được thúc giục xây dựng một trung tâm dữ liệu mới khổng lồ chỉ trong vài tháng ngắn ngủi - , điều chưa từng thấy đối với một dự án có quy mô.
Hiện tại, Musk hứa rằng cơ sở ở Memphis, Tenn. sẽ giúp xAI cung cấp dịch vụ AI mạnh mẽ nhất thế giới “theo mọi chỉ số” vào tháng 12. Các nhà đầu tư đã tin vào tầm nhìn của Musk, hoặc ít nhất là tin vào những thành công trong quá khứ của ông. Công ty khởi nghiệp này đã huy động được ít nhất 11 tỷ USD và hiện định giá đã chạm mốc 50 tỷ USD trong vòng gọi vốn mới vào tháng này.
Tuy nhiên, với tư cách là một dự án kiếm tiền, xAI gần như không được ghi nhận. Công ty khởi nghiệp này cho biết doanh thu đang trên đà vượt qua 100 triệu USD mỗi năm, trong khi đối thủ là OpenAI đặt mục tiêu mang về gần 4 tỷ USD doanh thu trong năm 2024.
Hầu hết doanh thu của xAI đến từ chính mạng lưới công ty của Musk. Sản phẩm chính của xAI—chatbot Grok—chỉ dành cho những người đăng ký mạng xã hội X của ông. Số khác thì cho biết công ty khởi nghiệp đang cung cấp các tính năng hỗ trợ khách hàng sử dụng dịch vụ internet Starlink của SpaceX, trong khi trao cho Tesla quyền
truy cập vào công nghệ và tài nguyên của mình.
Hiện tại, xAI đang cố gắng tự đứng vững. Đầu tháng này, công ty đã phát hành một công cụ trả phí mà các nhà phát triển có thể sử dụng để xây dựng các sản phẩm bằng Grok. Công ty cũng có kế hoạch ra mắt một ứng dụng dành cho người tiêu dùng độc lập ngay trong tháng tới.
xAI bắt đầu khá muộn trong một thị trường cạnh tranh cao. OpenAI, Google của Alphabet, Meta Platforms và Anthropic đều có các chatbot nổi tiếng với sẵn mạng lưới người tiêu dùng và doanh nghiệp, ít nhất là từ năm ngoái.
“xAI đã làm một công việc tuyệt vời là nhanh chóng xây dựng cơ sở hạ tầng của riêng mình cũng như đội ngũ nội bộ”, Jesse Michael Han, người sáng lập Morph Labs, một công ty cơ sở hạ tầng đám mây AI, cho biết. “Nhưng rõ ràng là họ mới chỉ đang thâm nhập vào thị trường".
Trong các bài thuyết trình trước các nhân viên và nhà đầu tư tiềm năng, nhóm của Musk đã quảng cáo 2 lợi thế riêng trong cuộc đua xây dựng AI mạnh mẽ nhất. Một là dữ liệu độc quyền từ X và Tesla được sử dụng để đào tạo các mô hình của xAI. Hai là tập trung xây dựng các trung tâm dữ liệu lớn hơn nhanh hơn các đối thủ cạnh tranh.
Trung tâm ở Memphis, Tenn., được gọi là Colossus, được xây dựng trong 122 ngày và sử dụng 100.000 đơn vị xử lý đồ họa hoặc GPU từ Nvidia. Đây là một trong những cụm chip lớn nhất giúp phát triển và chạy công nghệ AI trên thế giới.
xAI đã nói với các nhà đầu tư rằng họ sẽ sử dụng một phần trong số 5 tỷ USD huy động được trong vòng gọi vốn tháng này để tăng gấp đôi số lượng chip trong Colossus. Công ty cũng có kế hoạch huy động thêm tiền vào năm tới.
Sau khi ChatGPT ra mắt vào cuối năm 2022 và trở thành một hiện tượng, Musk ngay lập tức cắt quyền truy cập dữ liệu của OpenAI từ X. Trong những tuần tiếp theo, Musk cho biết sẽ tạo ra một AI ít mang tính chính trị hơn với tên gọi “TruthGPT”. Tháng 7/2023, xAI ra đời dưới sự lãnh đạo của Igor Babuschkin - cựu nhân viên phòng nghiên cứu DeepMind của Google và OpenAI.
Ban đầu, xAI đặt trước một lượng lớn GPU của Oracle vào mùa xuân năm 2023 và ra mắt Grok vào tháng 11 năm đó. Tuy nhiên, chatbot không bằng được ChatGPT và các đối thủ cạnh tranh khác.
Musk đã cố gắng giải quyết vấn đề bằng nhiều chip AI hơn. Ông yêu cầu Nvidia chuyển hướng 12.000 GPU dành riêng cho Tesla sang X và xAI. Oracle cũng bị tăng áp lực buộc phải bán nhiều chip hơn.
Nhu cầu về chip của Musk đang gây sức ép lên chuỗi cung ứng của công ty. Vào mùa xuân năm nay, thấy rằng Oracle không hành động đủ nhanh để đáp ứng tham vọng về một trung tâm dữ liệu AI siêu lớn, Musk đã bắt đầu xây dựng trung tâm của riêng mình.
Alex Bouzari, giám đốc điều hành của DataDirect Networks, đơn vị đã giúp xây dựng Colossus, cho biết các nhân viên làm việc không ngừng nghỉ trong 3 ca làm việc kéo dài 8 giờ. Trong khi chờ đợi sự chấp thuận của Cơ quan Thung lũng Tennessee, xAI đã sớm đặt các máy phát điện chạy bằng khí đốt tự nhiên trong bãi đậu xe để cung cấp năng lượng cho cơ sở.
Cư dân địa phương khá phẫn nộ vì lo ngại ô nhiễm. Một nhóm môi trường đã gửi một lá thư kêu gọi công ty điện địa phương không cung cấp thêm điện cho xAI nữa.
“Sẽ mất một thời gian, nhưng họ đang tiến triển nhanh chóng”, Jimmy Chan, đồng sáng lập Dropbase, một công ty xây dựng ứng dụng AI, cho biết.
Vào tháng 10, Musk tổ chức sự kiện tuyển dụng tại một tòa nhà ở San Francisco. Trong một không gian nhỏ được thắp sáng bằng ánh đèn tím mờ, hàng chục nhà nghiên cứu AI chủ yếu là nam giới tập trung nghe Musk giới thiệu. Một số người trước đó đã tham dự hội nghị của OpenAI.
Musk đã chỉ trích OpenAI nhiều lần và khoe mẽ về tốc độ xây dựng Colossus của xAI. Phát biểu trong một cuộc gọi gây quỹ cho các nhà đầu tư trước cuộc bầu cử, xAI đã thu hút được lượng lớn sự quan tâm, bao gồm một quỹ đầu tư quốc gia Qatar, để tài trợ cho việc mở rộng của mình.
Theo: WSJ, The NY Times
