Bạn đã bao giờ nhìn thấy một con thiên nga màu đen chưa? Chắc chắn là chưa vì nó rất hiếm gặp, đến nỗi tất cả mọi người đều không tin rằng có tồn tại những con thiên nga màu đen. Chính vì vậy mà Thiên nga đen (Black Swan) đã được sử dụng như một từ để chỉ những sự kiện cực kỳ hiếm xảy ra, không thể đoán trước nhưng lại có tác động nghiêm trọng trong thị trường tài chính.
Sự sụp đổ của Terra Luna mới đây cũng có thể được coi là một trong những sự kiện Thiên nga đen lớn nhất của thị trường Crypto. Bởi các yếu tố cực kỳ hiếm xảy ra, không thể đoán trước và có tác động nghiêm trọng đến toàn bộ thị trường Crypto.
Không ai có thể nghĩ rằng một đồng stablecoin lại giảm xuống dưới 1 USD. Hay một đồng tiền mã hóa thuộc hàng top và được rất nhiều nhà đầu tư tin tưởng lại có thể sụt giảm từ mức giá hơn 100 USD xuống chỉ còn 0.0001 USD, tức chia khoảng 1 triệu lần. Tức nếu bạn đầu tư 1 tỷ đồng vào Luna, thì bây giờ chỉ còn có 1.000 đồng.
Thiên nga đen là gì?
Như đã nói ở trên, thiên nga đen rất hiếm gặp và không ai tin rằng chúng tồn tại. Nhưng thực tế là người ta đã tìm thấy những con thiên nga đen tồn tại ở Úc. Sau đó, thuật ngữ Thiên nga đen (Black Swan) được phổ biến bởi tác giả, giáo sư tài chính Nassim Nicholas Taleb, nhằm chỉ những sự xuất hiện ngẫu nhiên gần như không thể dự đoán, nhưng lại có tác động nghiêm trọng.
Nassim Nicholas Taleb mô tả 3 yếu tố chính của một sự kiện Thiên nga đen là:
1. Vượt quá dự đoán bình thường, rất hiếm khi xảy ra, thậm chí cũng chưa chắc có khả năng nó có thể xảy ra.
2. Có hậu quả thảm khốc khi nó xảy ra.
3. Được giải thích như một sự kiện mà đã có thể dự báo trước sau khi nó đã xảy ra.
Những sự kiện Thiên nga đen lớn nhất trong lịch sử thị trường tài chính thế giới
Sự kiện Thiên nga đen nổi tiếng và nghiêm trọng nhất trong lịch sử thị trường tài chính thế giới, đó là sự sụp đổ của hệ thống ngân hàng Lehman Brothers và thị trường nhà ở của Mỹ năm 2008. Khủng hoảng tài chính toàn cầu đã được chứng minh là rất thảm khốc và có tác động đến thị trường chứng khoán trên toàn thế giới trong nhiều năm. Kinh tế châu Âu đã phải vật lộn để có lại được sự ổn định và phát triển như trước năm 2008.
Cũng năm đó, chúng ta đã chứng kiến trường hợp siêu lạm phát nghiêm trọng nhất trong lịch sử thế giới ở Zimbabwe. Lạm phát ở mức tồi tệ nhất, lạm phát ở quốc gia nghèo khó này đã vượt quá 79.6 tỷ phần trăm. Tài chính của đất nước bị hủy hoại nghiêm trọng, mặc dù không ai có thể dự đoán được siêu lạm phát và sức tàn phá này sẽ xảy ra trước đó.
Trước đó, bong bóng dot-com năm 2001 cũng có thể được xem là một sự kiện Thiên nga đen nghiêm trọng, làm rung chuyển thị trường chứng khoán và nền kinh tế Mỹ. Cho đến khi sự sụp đổ không thể đoán trước và kiểm soát được, người Mỹ đã chịu sự tổn thất nặng nề từ sự kiện này.
Hay mới đây nhất là dịch bệnh Covid-19 bùng phát, cũng khiến cho thị trường chứng khoán và cả Crypto chao đảo. Không một ai có thể dự đoán trước được những sự kiện như thế sẽ xảy ra và đều đem lại những hậu quả thảm khốc.
Sự sụp đổ của Terra Luna còn nghiêm trọng hơn cả một sự kiện Thiên nga đen
Các sự kiện Thiên nga đen trong lịch sử tài chính và kinh tế đều gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên đây không phải là dấu chấm hết, mà sau đó thị trường đều hồi phục một cách tích cực. Nhưng sự sụp đổ của Terra Luna và đồng stablecoin TerraUSD lại gây ra những hậu quả còn nghiêm trọng hơn cả một sự kiện Thiên nga đen và có thể không khắc phục được.
Đồng stablecoin TerraUSD có một nhiệm vụ là duy trì mức giá ổn định 1 USD. Kể từ khi ra mắt vào năm 2020, TerraUSD vẫn làm tốt nhiệm vụ của mình và hiếm khi lệch khỏi mức giá 1 USD này. Điều đó khiến cho TerraUSD và các đồng stablecoin trở thành “hòn đảo ổn định” của các nhà đầu tư khi có bão, không lo sợ tài sản bị sụt giảm khi thị trường đi xuống.
Thế nhưng vừa qua, TerraUSD đã giảm xuống mức thấp nhất chỉ còn 0,23 USD. Sự sụt giảm khiến các nhà đầu tư thiệt hại hàng tỷ USD. Ngay cả stablecoin phổ biến nhất hiện nay là Tether (USDT) cũng giảm xuống còn 0,97 USD.
Các công ty tiền điện tử đã cố gắng thuyết phục Quốc hội rằng stablecoin là nơi an toàn để các nhà đầu tư đặt tiền vào, là trung gian tốt nhất để giao dịch các đồng tiền mã hóa. Nhưng sự sụp đổ của TerraUSD đã làm lung lay giả định đó, khiến cho các nhà đầu tư lo sợ rằng không có bất kỳ nơi nào là an toàn trên thị trường crypto.
Sự sụp đổ của Luna và TerraUSD không chỉ khiến cho các nhà đầu tư mất toàn bộ số tiền của mình, khiến cho giá Bitcoin sụt giảm, thị trường crypto lao dốc, mà còn phủ lên tương lai của thị trường này một màn mây đen tối.
