Thời gian gần đây, sau hàng loạt vụ cháy lớn xảy ra tại các tòa nhà cao tầng khiến các thông tin về PCCC liên tục được quan tâm. Cụ thể, theo danh sách do Cục Cảnh sát PCCC&CNCH công khai ngày 17/6, có 15 công trình do Cục Cảnh sát PCCC và CNCH thẩm duyệt nhưng chưa được chấp thuận kết quả nghiệm thu về PCCC đã đưa vào sử dụng. Các dự án này nằm trên địa bàn Hà Nội, TP.HCM, Bình Định, Đà Nẵng, Bắc Ninh, Thái Nguyên. Trong đó, Hà Nội có loạt cao ốc vi phạm phòng cháy chữa cháy (PCCC), thậm chí trong đó có những dự án căn hộ cao cấp.
Trước thực trạng trên, mới đây Bộ Xây dựng vừa ban hành Thông tư 09/2023/TT-BXD sửa đổi 1:2023 QCVN 06:2022/BXD Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình với nhiều quy định siết chặt PCCC đối với nhà cao tầng. Hiện nay, Dự thảo Luật PCCC và CNCH (PCCC và CNCH) năm 2024 cũng đang được Quốc hội bàn thảo và dự kiến thông qua vào năm nay với nhiều quy định chặt chẽ về PCCC nhà chung cư cao tầng.
Trong bối cảnh PCCC đang là câu chuyện nóng được quan tâm, nhiều chủ đầu tư dự án căn hộ chung cư cao cấp đã đầu tư mạnh mẽ cho hệ thống PCCC, tạo sức cạnh tranh trên thị trường. Có thể kể đến mới đây nhất, Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển An Phú (An Phú Invest) – Chủ đầu tư dự án The Fibonan đã công bố hệ thống PCCC được đầu tư tối ưu. Cụ thể, hệ thống PCCC của tòa chung cư này được giám sát và kết nối trực tiếp 24/7 với Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (114). Kết cấu tòa nhà chia thành các khoang ngăn cháy với 4 sàn ngăn cháy tại tầng 3, 12, 21, 32, đặc biệt tại tầng hầm cũng có bố trí khoang ngăn cháy và cửa sập chống cháy theo quy định.
Nếu trước đây, các tòa chung cư cũ trước đây không có tầng lánh nạn, The Fibonan bố trí không gian lánh nạn tại tầng 13 với diện tích 0,3m2/người, bảo đảm chứa đủ tổng số lượng người thoát nạn ở các tầng phía trên. Ngoài ra, thang máy PCCC của dự án này còn có khả năng chịu nhiệt & chống cháy, có nguồn điện riêng đảm bảo vận hành ngay cả khi có hỏa hoạn. Tại một số vị trí,hệ thống đường ống tại The Fibonan được bọc vật liệu chống cháy đáp ứng QCVN về PCCC mới nhất, trong khi đa số các tòa chung cư hiện nay chỉ sử dụng ống nhựa thường
Giống như The Fibonan, một số dự án căn hộ chung cư cao cấp mới ra hàng thời gian gần đây cũng đã áp dụng các công nghệ PCCC tiên tiến và nhận được hiệu ứng tích cực từ người mua nhà. Theo đó, các căn hộ được trang bị cửa chống cháy có giới hạn chịu lửa đến EI 90 (1,5 giờ), cáp chống cháy sử dụng đảm bảo tiêu chuẩn của của ủy ban kỹ thuật điện quốc tế IEC 60331 và IEC 60332, có thể chịu môi trường nhiệt độ lên đến 750 độ C trong thời gian ít nhất là 90 phút, không sinh khí độc khi cháy và khói rất ít.[A1]
Bà Nguyễn Thị Huyền Thơm, Giám đốc Kinh doanh Đất Xanh Miền Bắc cho biết:" Hiện nay các công trình xây dựng nói chung và công trình cao tầng nói riêng đang phát triển nhanh chóng cả về số lượng và chiều cao, gây hiện tượng quá tải hạ tầng, khiến đô thị phát triển thiếu cân bằng với vấn đề cần đặc biệt quan tâm là công tác phòng cháy chữa cháy. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tài sản và tính mạng người dân, đặc biệt là các cư dân chung cư. Vì vậy, rất cần những chủ đầu tư có tâm, có tầm khi triển khai các dự án chung cư cao tầng khi hy sinh lợi nhuận để áp dụng những tiêu chuẩn PCCC tốt nhất cho căn hộ chung cư."
Theo nhận định của các chuyên gia, nhiều chủ đầu tư hiện nay chưa thực sự đầu tư nghiêm túc cho hạng mục PCCC, dẫn đến khó kiểm soát được tình hình khi xảy ra sự cố. Phát biểu trên truyền thông, Thượng tá Bùi Quang Việt – Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát PCCC và CNCH – Bộ Công An từng cho biết các trung tâm thương mại, các công trình công cộng lớn, đặc biệt tại các công trình chung cư cao tầng… luôn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra cháy, nổ gây mất an toàn. Thời gian vừa qua đã xảy ra rất nhiều vụ cháy nổ ở chung cư, gây thiệt hại cả về người và tài sản, gây tâm lý hoang mang lo ngại.
Thượng tá Việt cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến nguy cơ cháy nổ. Trong đó, có yếu tố đến từ phía các chủ đầu tư. "Một số chủ đầu tư chưa thực sự quan tâm tới việc đầu tư về hạng mục phòng cháy chữa cháy cho công trình, còn làm với hình thức đối phó, làm cho có để được thẩm duyệt, nghiệm thu để đưa vào sử dụng", ông Việt nói.
Trên thực tế, rất nhiều công trình đã đưa vào sử dụng trong khi hệ thống PCCC đầu tư sai, chưa hoàn thiện hoặc chưa được nghiệm thu đủ điều kiện vận hành, hệ thống chữa cháy tự động, cấp nước chữa cháy hư hỏng, không được sửa chữa… Thực trạng này đã làm gia tăng nguy cơ và số vụ cháy nổ, gây tâm lý hoang mang, lo sợ cho người sử dụng.