Ở thời điểm hiện nay, chuyển đổi xanh là cơ hội "vàng", nếu bàn càng lâu thì càng mất thời gian, mất cơ hội.
ẢNH: ĐỘC LẬP
Theo ông Nguyễn Đông Phong, khí thải gây ô nhiễm môi trường hiện nay gồm có khí phát thải tại chỗ, khí trong sản xuất kinh doanh và phát thải liên quan đến khí nhà kính. Trong đó, khí nhà kính là vấn đề chung toàn cầu còn về khí phát thải tại chỗ là câu chuyện của chính mỗi người.
Vấn đề kiểm soát khí thải trong giao thông cơ giới đường bộ, từ năm 2025 đã có các quyết định và lộ trình cụ thể. Tuy nhiên, trong khi kiểm soát khí thải ô tô có thuận lợi là đã áp dụng các tiêu chuẩn cao nhất của châu Âu, tiến tới chuẩn Liên Hiệp Quốc thì vấn đề tiêu chuẩn cho xe máy đang có bước đi chậm hơn. Lộ trình cụ thể là sẽ áp dụng mức 5 cho xe ô tô và nâng thêm một mức nữa, từ tháng 7.2026 sẽ áp dụng mức 4 cho xe mô tô xe gắn máy, mục đích cuối cùng là không được phát thải.
Đại diện Cục Đăng kiểm cho biết, đối với các phương tiện giao thông khác, đến năm 2040 sẽ cấm hoàn toàn sử dụng, nhập khẩu phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Từ năm 2025 - 2030 sẽ chuyển đổi nhanh việc sử dụng xe, thay thế xe buýt điện, từ năm 2031 - 2050 taxi thay thế mới phải là xe năng lượng xanh. "Lộ trình chuyển đổi này chúng ta đã nói rất lâu nhưng trong quá trình thực hiện thì còn chậm. Vấn đề khó khăn lớn nhất hiện nay trong giảm phát thải lĩnh vực giao thông đường bộ là kiểm soát khí thải xe máy. Hiện nay, cả nước chưa thống kê được chính xác có bao nhiêu xe máy lưu thông nhưng ước tính từ 60 - 70 triệu phương tiện. Lượng xe máy lớn, tác động sâu rộng đến người dân, người yếu thế, người nghèo… nên việc chuyển đổi xe máy rất khó khăn và phức tạp", ông Phong thừa nhận.
Ông Nguyễn Đông Phong cũng giải thích rõ hơn, trong các quy định hiện nay thì không bắt buộc phải là chuyển xe xăng sang xe điện mà là chuyển sang nhiên liệu xanh sạch không phát thải. Tuy nhiên, thực tế là ngoài xe điện ra thì các phương tiện sử dụng nhiên liệu khác vẫn chưa phổ biến, hay nói cách khác thì hiện tại mới chỉ có xe xăng - xe điện là chính. Vì vậy, việc chuyển đổi này dẫn đến rất nhiều băn khoăn, lo lắng. Ví dụ như hệ thống sạc pin thế nào, thời gian sạc còn quá lâu, người nghèo, người yếu thế làm sao để chuyển đổi, vấn đề rác thải pin, vấn đề an toàn cháy nổ… Hiện nay, đã có nhiều giải pháp để khắc phục, trong đó rác thải pin được xử lý tập trung với công nghệ tiên tiến tốt hơn, về công nghệ sản xuất pin cũng đã có pin không cháy nổ nhưng thực tế chưa thương mại hóa được.
"Quá trình chuyển đổi hiện nay còn nhiều khó khăn, trở ngại nhưng nói về mặt tích cực thì việc chuyển đổi này nhằm cải thiện môi trường và ách tắc giao thông. Thế giới đã chuyển dổi, chúng ta đi sau phải tận dụng và thu hẹp khoảng cách. Quá trình này chắc chắn có sự đánh đổi, có lợi hơn thì mới làm. Theo tôi, trong ngắn hạn thì khó khăn nhưng về lâu dài lợi ích sẽ lớn hơn rất nhiều. Khi kinh tế tăng trưởng, đất nước phát triển, thu nhập tăng lên thì vấn đề sức khỏe, môi trường xanh sạch, đẹp là điều cần được chú trọng. Ở thời điểm hiện nay, chuyển đổi xanh là cơ hội "vàng", nếu bàn càng lâu thì càng mất thời gian, mất cơ hội", ông Nguyễn Đông Phong nhấn mạnh.
