Một mẫu máy xúc lội nước do Trung Quốc phát triển gần đây đang thu hút sự quan tâm của dư luận trong và ngoài nước nhờ khả năng hoạt động linh hoạt trong các tình huống cứu hộ, cứu nạn và thi công tại những khu vực ngập nước phức tạp. Thiết bị này được đánh giá là bước tiến đáng chú ý trong lĩnh vực máy móc xây dựng đa địa hình, khi có thể vừa vận hành như máy xúc thông thường, vừa hoạt động như một phương tiện thủy chuyên dụng.
Sản phẩm do Công ty TNHH Thiết bị Thông minh Sunward, có trụ sở tại tỉnh Hồ Nam, tự nghiên cứu và phát triển. Theo giới thiệu của nhà sản xuất, đây là thiết bị cứu hộ khẩn cấp hiệu suất cao, tích hợp khả năng điều hướng, vận hành và di dời trực tiếp trên mặt nước, phù hợp cho các nhiệm vụ kiểm soát lũ lụt, cứu trợ thiên tai và xử lý sự cố công trình thủy.
Điểm nổi bật nhất của mẫu máy xúc này là khả năng nổi với tải trọng trên 60 tấn, cho phép thiết bị di chuyển trên sông, hồ hoặc khu vực ngập sâu với tốc độ tối đa khoảng 7 km/giờ. Nhờ đó, máy có thể tiếp cận trực tiếp các vị trí mà phương tiện cứu hộ truyền thống khó hoặc không thể tiếp cận. Bên cạnh đó, hệ thống điều khiển thông minh hỗ trợ vận hành từ xa giúp giảm rủi ro cho lực lượng cứu hộ khi làm việc trong môi trường nguy hiểm.
Về thiết kế, máy xúc lội nước của Sunward sử dụng hệ thống phao kín với cấu trúc khoang tổ ong, thay thế cho giải pháp đặt tấm thép như trên các máy xúc truyền thống khi làm việc ở vùng đầm lầy. Ngay cả khi một khoang bị ngập nước, lực nổi tổng thể vẫn đủ để giữ cho thiết bị ổn định. Khi hoạt động trên cạn, các phao có thể thu gọn lại để phù hợp với thân xe; khi xuống nước, chúng nhanh chóng bung ra, tạo thành một bệ nổi rộng 4,8 mét, đủ để nâng đỡ máy xúc nặng khoảng 28 tấn.
Ngoài ra, mẫu máy xúc này còn có thể lắp đặt nhiều loại phụ kiện như gầu xúc, búa phá, bơm nạo vét…, để đáp ứng đa dạng nhiệm vụ.
Hệ thống năng lượng của thiết bị được thiết kế với cơ chế chuyển mạch hai chế độ. Khi mực nước vượt quá 1,2 mét, hệ thống thủy lực sẽ tự động chuyển công suất từ dẫn động bánh xích sang dẫn động chân vịt trong vòng khoảng 30 giây. Khoang điện được niêm phong theo tiêu chuẩn chống thấm cấp độ tàu ngầm, hạn chế nguy cơ đoản mạch khi làm việc trong môi trường nước sâu. Bình nhiên liệu dung tích 380 lít giúp máy có thể hoạt động liên tục trên nước trong khoảng 12 giờ.
Trong thực tế, thiết bị đã được triển khai tại nhiều dự án và nhiệm vụ cứu hộ. Tại một dự án nạo vét nhánh sông Dương Tử ở tỉnh Hồ Bắc, máy xúc lội nước đã vượt qua dòng chảy mạnh, tiếp cận trực tiếp khu vực bị vỡ và thực hiện công tác bịt kín mà không cần phương tiện hỗ trợ. Tại các khu vực đất ngập nước ở Vân Nam, áp lực tác động lên mặt đất của máy được giảm xuống còn 0,3 MPa, cho phép vận hành ổn định trên nền đất than bùn mềm, với hiệu suất nạo vét được ghi nhận cao hơn đáng kể so với thiết bị truyền thống.
Từ năm 2024 đến 2025, mẫu máy này đã tham gia nhiều nhiệm vụ cứu hộ khẩn cấp và các cuộc diễn tập quy mô lớn tại Trung Quốc, bao gồm xử lý sự cố vỡ đê tại hồ Động Đình (Hồ Nam), vỡ đê tại Tumote Right Banner (Nội Mông) và diễn tập “Nhiệm vụ Khẩn cấp 2025”. Ngay cả trong điều kiện mất điện hoặc gián đoạn thông tin liên lạc, thiết bị vẫn duy trì khả năng vận hành, hỗ trợ hiệu quả cho lực lượng chức năng trong những tình huống được xem là “chặng cuối” của công tác cứu nạn.
Sự xuất hiện của máy xúc lội nước này đánh dấu bước tiến của Trung Quốc vào kỷ nguyên máy móc xây dựng đa địa hình. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và thiên tai diễn biến phức tạp, những thiết bị có khả năng thích ứng cao như vậy được kỳ vọng sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong công tác ứng phó khẩn cấp và bảo vệ hạ tầng.
