Chính quyền Trump áp đặt thuế quan mạnh tay?
Tổng thống Donald Trump lâu nay luôn chỉ trích hệ thống thương mại toàn cầu là không công bằng với nước Mỹ. Ông cho rằng các quốc gia khác đã hưởng lợi trong khi Mỹ chịu thiệt hại, và đến lúc Washington cần giành lại quyền kiểm soát kinh tế.
Ngày 27/3, ông Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế tối thiểu 10% lên toàn bộ hàng nhập khẩu vào Mỹ. Ngoài ra, khoảng 60 quốc gia có thâm hụt thương mại lớn với Mỹ sẽ phải chịu thêm mức thuế bổ sung, trong đó Trung Quốc bị đánh thuế tổng cộng 54%, EU 20% và Việt Nam 46%.
Quyết định này dựa trên đánh giá của chính phủ Mỹ về các rào cản thuế quan và phi thuế quan mà các nước khác áp đặt đối với hàng hóa Mỹ. Chính quyền Trump tính toán và áp thuế bằng một nửa mức thuế mà các quốc gia này đang áp dụng với Mỹ.
Những nước nào chịu ảnh hưởng nặng nhất?
Theo tài liệu Nhà Trắng công bố, châu Á là khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi chính sách thuế quan mới. Ngoài Trung Quốc và Việt Nam, một loạt các nước khác cũng chịu mức thuế cao: Nhật Bản: 24%, Hàn Quốc: 25%, Ấn Độ: 26%, Campuchia: 49%, Đài Loan: 32%
Ngoài châu Á, châu Âu cũng chịu tác động đáng kể với mức thuế 20% dành cho EU.
Tuy nhiên, Canada và Mexico được miễn trừ khỏi chính sách thuế mới, vì họ đã chịu mức thuế 25% trước đó liên quan đến các vấn đề nhập cư và chống buôn lậu ma túy.
Tương lai nào cho nền kinh tế Mỹ và thế giới?
Ngay sau thông báo của ông Trump, thị trường chứng khoán Mỹ giảm mạnh hơn 2%, đặc biệt là các cổ phiếu ngành sản xuất ô tô như Ford, General Motors, Stellantis và Tesla. Giá dầu cũng biến động khi Mỹ phụ thuộc vào nhiên liệu nhập khẩu từ châu Âu để đáp ứng nhu cầu nội địa.
Một số chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng chính sách thuế mới có thể dẫn đến một cuộc chiến thương mại toàn cầu. Nếu các nước bị áp thuế trả đũa bằng cách đánh thuế hàng Mỹ, điều này sẽ làm gián đoạn chuỗi cung ứng, đẩy lạm phát lên cao và khiến các đồng minh kinh tế tìm kiếm đối tác mới ngoài Mỹ.
Tổng thống Trump tuyên bố sẵn sàng giảm thuế nếu các nước khác hạ rào cản thương mại đối với hàng hóa Mỹ. Ông cũng kêu gọi các đối tác quốc tế “chấm dứt thuế quan của các bạn, dỡ bỏ rào cản và không thao túng tiền tệ.”
Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cảnh báo rằng nếu các nước trả đũa bằng cách áp thuế lên hàng hóa Mỹ, Washington có thể còn tăng thuế mạnh hơn nữa.
Việc áp thuế cao có thể mang lại nguồn thu lớn cho chính phủ Mỹ, nhưng cũng làm gia tăng chi phí cho hàng hóa nhập khẩu, ảnh hưởng đến giá cả tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.
Các chuyên gia dự đoán nền kinh tế Mỹ có thể chịu tác động tiêu cực trong ngắn hạn do giá hàng hóa tăng, trong khi lợi ích từ việc tái cấu trúc thương mại có thể phải mất nhiều năm mới thấy rõ.
