Đây là một phần trong chiến lược dài hạn của Moscow nhằm tái định hướng xuất khẩu năng lượng từ châu Âu sang châu Á, trong bối cảnh xung đột với phương Tây kéo dài và các lệnh trừng phạt ngày càng siết chặt.
Dự án Sakhalin-3 nằm ở khu vực biển Okhotsk, phía nam đảo Sakhalin, do tập đoàn năng lượng quốc doanh Gazprom quản lý. Trung tâm của dự án này là mỏ khí Yuzhno-Kirinskoye, một trong những mỏ có trữ lượng lớn nhất khu vực Viễn Đông Nga.
Theo dữ liệu từ Gazprom, mỏ Yuzhno-Kirinskoye ước tính sở hữu khoảng 711,2 tỷ mét khối khí tự nhiên, 111,5 triệu tấn khí đốt ngưng tụ (condensate) và 4,1 triệu tấn dầu. Những con số này cho thấy quy mô và tầm quan trọng chiến lược của Sakhalin-3 trong cơ cấu năng lượng tương lai của Nga.
Yuzhno-Kirinskoye thuộc lô Kirinsky và nằm trong vùng nước sâu, nơi chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ từ năm 2015 do vai trò của Moscow trong cuộc khủng hoảng của Ukraine. Điều này khiến việc tiếp cận công nghệ khai thác biển sâu trở nên khó khăn hơn đối với Nga, đặc biệt là khi các tập đoàn phương Tây bị cấm hợp tác trong việc khai thác dầu khí tại đây.
Theo thống đốc Limarenko, nguồn khí từ dự án Sakhalin-3 sẽ được xuất khẩu sang Trung Quốc và đồng thời phục vụ nhu cầu nội địa tại khu vực Viễn Đông Nga.
Dự kiến, một đường ống dẫn khí theo tuyến Viễn Đông - kết nối trực tiếp từ Sakhalin tới Trung Quốc - sẽ bắt đầu vận hành từ năm 2027, với công suất tăng dần từ 10 tỷ mét khối lên 12 tỷ mét khối khí mỗi năm. Đây là tuyến vận chuyển then chốt giúp Nga đưa sản phẩm từ Sakhalin-3 đến Trung Quốc, thị trường tiêu thụ năng lượng lớn thứ 2 thế giới.
Dù chưa công bố chi tiết các hợp đồng mua bán, tuy nhiên giới chức Nga nhiều lần khẳng định Trung Quốc là đối tác chiến lược của các dự án năng lượng mới. Trước đó, Trung Quốc đã ký nhiều thỏa thuận mua khí đốt dài hạn từ Nga thông qua các tuyến như Power of Siberia 1, và nhiều khả năng sẽ tiếp tục là khách hàng chủ lực của Sakhalin-3 trong thập kỷ tới.
Song song với việc chuẩn bị khai thác Sakhalin-3, Nga và chính quyền tỉnh Sakhalin cũng đang hợp tác cùng Gazprom để lên kế hoạch xây dựng một nhà máy lọc hóa dầu ở phía nam đảo Sakhalin. Nhà máy này sẽ xử lý khí ngưng tụ thu được từ quá trình khai thác, sản xuất các sản phẩm như nhiên liệu máy bay (jet fuel), dầu diesel và naphtha. Đây là bước đi chiến lược nhằm tăng giá trị gia tăng cho nguồn tài nguyên khí và giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thô.
Việc Nga thúc đẩy dự án Sakhalin-3 diễn ra trong bối cảnh nước này đang chịu áp lực lớn từ các lệnh trừng phạt phương Tây. Kể từ khi chiến sự Ukraine nổ ra, Nga đã bị loại khỏi nhiều chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu, buộc Moscow phải tìm kiếm các thị trường thay thế ở châu Á như Trung Quốc và Ấn Độ.
Tuy nhiên, việc khai thác tại các mỏ nước sâu như Yuzhno-Kirinskoye đòi hỏi công nghệ tiên tiến, điều mà Nga đang bị hạn chế tiếp cận do các biện pháp trừng phạt công nghệ từ Mỹ và EU.
Tham khảo Reuters
