Tôi được tiếp xúc trực tiếp với thị trường chứng khoán lần đầu tiên thông qua một kỳ thực tập vào năm 2010. Trước đó, tôi chỉ nghe nói đến thị trường chứng khoán qua các tài liệu tham khảo qua TV và phim ảnh. Cả bố và mẹ tôi đều chưa từng sở hữu cổ phiếu và tôi cũng vậy.
7 năm sau, tôi là một cố vấn tài chính làm việc tại Thành phố New York, quản lý hơn 140 triệu đô la cho các khách hàng của mình. Ngay cả khi đã có bằng thạc sĩ và hơn 11 năm kinh nghiệm, tôi vẫn không biết tất tần tật mọi thứ về đầu tư. Nhưng không sao cả. Bạn không cần phải là một chuyên gia để tạo dựng sự giàu có của mình trên thị trường chứng khoán.
Thế giới đầu tư đang không ngừng dịch chuyển. Tiền điện tử, NFT và cổ phiếu lẻ, những thứ vốn ít được biết đến hoặc hoàn toàn không tồn tại chỉ vài năm trước đây, giờ đây đã trở nên chính thống hơn. Giới hạn đóng góp, số tiền bạn có thể đưa vào tài khoản hưu trí và luật thuế có thể thay đổi hàng năm. Danh sách các công ty thống trị thị trường chứng khoán cũng vậy.
Không ít khách hàng và sinh viên của tôi thường chỉ ngồi đoán hoặc trì hoãn các quyết định đầu tư đầu tiên của mình vì họ sợ rằng họ chưa biết đủ. Mặc dù có hiểu biết cơ bản về thị trường chứng khoán là điều quan trọng, nhưng tôi có thể đảm bảo với bạn rằng bạn không cần phải học tất cả mọi thứ trong một sớm một chiều.
Tự gây áp lực tới mức đó có thể dẫn đến những lo lắng về tài chính và có thể khiến bạn trì hoãn một số mốc quan trọng nhất về tài chính của mình như đầu tư vào 401 (k) (một loại tài khoản hưu trí ở Mỹ) hoặc mở tài khoản môi giới đầu tiên.
Khi nói chuyện với khách hàng và sinh viên của mình về việc đầu tư, tôi thường sử dụng một phép ẩn dụ, so sánh nó với sự khác biệt giữa việc có bằng lái xe và trở thành một thợ cơ khí. Bạn không cần phải trở thành một thợ cơ khí để đi từ điểm A đến điểm B, nhưng bạn cần biết những điều cơ bản để lái được xe ô tô.
Tương tự như vậy, không trở thành chuyên gia không có nghĩa là bạn không thể đến được cái đích tự do tài chính. Đây là lời khuyên tốt nhất của tôi cho những ai muốn bắt đầu.
1. Xác định xem những mục tiêu tài chính nào là quan trọng đối với bạn
Trước khi bắt đầu đầu tư, hãy dành thời gian viết rõ ra mục tiêu tài chính của bạn. Đối với tôi, điều quan trọng là phải đảm bảo "tài chính lâu dài". Khi tôi có con, một trong những mục tiêu của tôi là bắt đầu tiết kiệm và thiết lập tương lai cho chúng.
Tôi có hai đứa con, một đứa 1 tuổi và một đứa 3 tuổi, và chúng giờ đã có nhiều hơn tôi khi tôi ở tuổi 18, vì tôi đã bắt đầu đầu tư vào các quỹ chỉ số và cổ phiếu cá nhân thông qua kế hoạch tiết kiệm 529 và tài khoản giám hộ của chúng khi chúng chào đời.
Một khi bạn đã có mục tiêu trong đầu, chúng có thể giúp quyết định cách bạn tiếp cận với tài chính của mình. Ví dụ: nếu bạn muốn biết thêm về hưu trí, bạn có thể muốn tập trung vào việc tìm hiểu về các tài khoản hưu trí khác nhau. Bắt đầu với một loại tài khoản, như 401(k), sau đó chuyển sang khái niệm tiếp theo.
2. Thực hiện hành trình đầu tư của bạn từng bước một
Hãy học và tìm hiểu theo kiểu tăng dần, bắt đầu từ những thứ đơn giản hoặc cơ bản hơn và phát triển chúng trong các bài học tiếp theo để hiểu rõ hơn về các khoản đầu tư phức tạp hoặc rủi ro hơn. Khi tôi bắt đầu tìm hiểu về thị trường chứng khoán, tôi bắt đầu bằng việc tìm hiểu về các quỹ chỉ số. Sau đó, tôi bắt đầu tìm hiểu thêm về các cổ phiếu riêng lẻ, và cuối cùng chuyển sang tiền điện tử.
Tôi bắt đầu cảm thấy thoải mái hơn nhờ luyện tập. Tôi đã sử dụng một trình mô phỏng đầu tư để xem và hiểu lãi và lỗ của tôi sẽ như thế nào mà không phải mạo hiểm với số tiền của mình. Mô phỏng là thứ mà tôi đã học được trong quá trình thực tập và tôi đã sử dụng nó cho đến khi bắt đầu đầu tư bằng tiền thật kiếm được từ công việc đầu tiên sau khi tốt nghiệp đại học. Dần dần, tôi ngày càng tin tưởng vào những gì mình biết.
Cách tốt nhất để học được thêm là tạo ra những thói quen vững chắc xung quanh tài chính và đầu tư, có thể đơn giản như đọc một bài báo mỗi ngày hoặc thiết lập thông báo đẩy trên điện thoại của bạn từ một ứng dụng tài chính hoặc trang web tin tức yêu thích của bạn.
Đây là điều tôi đã bắt đầu làm cách đây nhiều năm và nó đã trở thành một phần tự nhiên trong thói quen buổi sáng của tôi. Bắt đầu từ những việc nhỏ mà bạn có thể làm trong vòng chưa đầy năm phút, và bạn sẽ ngạc nhiên về ích lợi mà bạn thu được trong vài tuần.
Một cách khác để đẩy nhanh mức độ thoải mái của bạn trong không gian đầu tư là tìm người cố vấn và đối tác có trách nhiệm. Khi tôi bắt đầu thực hành với trình mô phỏng đầu tư, hai người bạn thân nhất của tôi và tôi đã thành lập một nhóm và theo dõi sự tiến bộ của nhau trong suốt cả năm. Bạn có thể làm điều này bằng cách tạo một nhóm trò chuyện với bạn bè và gia đình hoặc tham gia một cộng đồng trực tuyến có cùng sở thích.
3. Đừng ngại yêu cầu sự giúp đỡ từ các chuyên gia
Đầu tư dựa trên sự kết hợp của các lĩnh vực khác nhau như kinh tế, thuế, tâm lý học và kế hoạch tài chính. Vì tôi đã tốt nghiệp chuyên ngành kinh tế và theo học các lớp về tâm lý học nên tôi cảm thấy thoải mái với những lĩnh vực đó.
Nhưng thuở mới vào nghề, tôi đã nhờ đến chuyên gia lập kế hoạch thuế để trả lời các câu hỏi phức tạp về thuế và cung cấp thông tin cho khách hàng, giống như một bác sĩ chăm sóc chính giới thiệu bạn đến một chuyên gia khác. Đây là lý do tại sao bạn có thể xem xét việc thuê một nhà lập kế hoạch tài chính hoặc kế toán có đủ bằng cấp để giúp đỡ trong một số lĩnh vực nhất định.
Nếu bạn quyết định thuê một nhà lập kế hoạch tài chính, tôi nghĩ rằng điều quan trọng là nhà lập kế hoạch sẽ chỉ thu phí, có nghĩa là họ chỉ được trả thù lao bằng số tiền bạn đang trả chứ không phải được trả dựa trên các đề xuất đầu tư. Họ phải tuân theo tiêu chuẩn ủy thác, có nghĩa là các khuyến nghị của họ là vì lợi ích tốt nhất của bạn.
Một điều quan trọng nữa đó là người lập kế hoạch bạn chọn phải có tính tò mò. Bạn sẽ muốn họ hỏi bạn những câu hỏi không chỉ về tình hình tài chính mà còn về mục tiêu và kinh nghiệm trong quá khứ của bạn, bởi lẽ người lập kế hoạch hiểu càng nhiều về bạn thì lời khuyên của họ càng có thể tốt hơn.
4. Giữ một tâm trí cởi mở và luôn linh hoạt
Một số điều tôi học được trong năm đầu tiên làm cố vấn tài chính ngày nay đã không còn áp dụng được nữa, nhưng không sao cả. Thuế suất thay đổi, nền kinh tế thay đổi và công nghệ hoàn toàn có thể viết lại các quy tắc đầu tư trong vòng vài năm. Cởi mở để học hỏi nhiều hơn chính là đang không ngừng phát triển.
Chẳng hạn, ngay từ những ngày đầu trong sự nghiệp của mình, tôi đã phản đối ý tưởng đầu tư vào tiền điện tử, một phần vì tôi không hiểu chúng. Nhưng hiện tại, tôi nghĩ rằng luôn không gian cho nhiều loại tài sản và những chiến lược đầu tư khác nhau, tùy thuộc vào mục tiêu và khả năng chấp nhận rủi ro của mỗi cá nhân.
5. Hiểu giá trị của lãi suất kép
Thế giới đầu tư được xây dựng dựa trên khái niệm lãi kép, khi các khoản đầu tư trước đây của bạn kiếm được lãi và mang lại số tiền cao hơn trong kỳ tiếp theo.
Tuy nhiên, lãi kép mà bạn thu được ở đây không chỉ là về mặt tiền bạc, mà còn ở cả trải nghiệm, bởi nó giúp bạn học thêm được một bài học và có được một trải nghiệm mới từ kinh nghiệm trước đó. Cả hai đều có giá trị to lớn.
Cuối cùng, bài học quan trọng nhất mà tôi học được trong hành trình tài chính của mình là sự tiến bộ quan trọng hơn sự hoàn hảo và đừng bao giờ ngại yêu cầu sự giúp đỡ. Cho dù tài chính là cá nhân thì nó cũng không có nghĩa là bạn phải làm tất cả một mình.
Tác giả của bài viết là Kevin L. Matthews II, tác giả có sách bán chạy số 1 và từng đoạt giải thưởng Plutus Award. Anh đã giúp hàng trăm cá nhân lập kế hoạch cho việc nghỉ hưu của họ, bên cạnh việc quản lý hơn 140 triệu đô la tài sản trong sự nghiệp cố vấn của mình. Năm 2017, anh lọt vào Top 100 Cố vấn Tài chính Ảnh hưởng nhất do Investopedia bình chọn. Kevin có bằng cử nhân Kinh tế của Đại học Hampton và chứng chỉ về kế hoạch tài chính của Đại học Northwestern. Năm 2020, anh tốt nghiệp Đại học Texas tại Austin với bằng thạc sĩ thương mại hóa công nghệ.
