Lumen Vietnam Fund: Đầu tư công, thị trường vốn giữ vai trò then chốt với tăng trưởng

Đầu tư công đóng vai trò công cụ duy trì tăng trưởng trong bối cảnh động lực bên ngoài suy yếu

Theo báo cáo mới đây của Lumen Vietnam Fund (do Aquis Capital quản lý), việc Việt Nam đẩy mạnh đầu tư công trong giai đoạn tới phản ánh sự thay đổi rõ rệt trong cách thức điều hành tăng trưởng.

Trong bối cảnh các động lực bên ngoài như xuất khẩu và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài chịu nhiều bất định từ môi trường toàn cầu, đầu tư công đang được sử dụng như công cụ chính để duy trì nhịp tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.

Quy mô đầu tư công được nâng lên đáng kể, với kế hoạch giải ngân ước khoảng 42,3 tỷ USD riêng năm 2026, cho thấy vai trò của khu vực công trong tổng đầu tư xã hội đang gia tăng nhanh hơn so với giai đoạn trước.

Đây không chỉ là sự mở rộng về lượng, mà còn phản ánh việc đầu tư công được đặt vào vị trí trung tâm của mô hình tăng trưởng trong trung hạn, khi các động lực truyền thống không còn đóng vai trò chi phối như trước.

Tuy nhiên, lưu ý rằng việc mở rộng đầu tư công với tốc độ cao đồng thời đặt ra yêu cầu lớn hơn về hiệu quả phân bổ vốn và năng lực hấp thụ của nền kinh tế. Khi đầu tư công chiếm tỷ trọng ngày càng lớn, mức độ lan tỏa sang khu vực tư nhân và khả năng chuyển hóa thành tăng trưởng bền vững sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào cấu trúc tài chính và hệ thống dẫn vốn trong nền kinh tế.

Trung tâm tài chính được xem là hạ tầng để thị trường vốn theo kịp quy mô đầu tư công

Việc mở rộng đầu tư công với quy mô lớn đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với sự phát triển của thị trường vốn, đặc biệt là năng lực giữ và phân bổ dòng vốn trung – dài hạn trong nền kinh tế.

Nhà quản lý quỹ cho rằng trong bối cảnh quy mô đầu tư công gia tăng nhanh, thị trường vốn không chỉ cần mở rộng về quy mô, mà còn cần được nâng cấp về cấu trúc. Theo quỹ, đây là lý do việc hình thành và phát triển các trung tâm tài chính được xem là một cấu phần quan trọng của hạ tầng tài chính, thay vì chỉ mang ý nghĩa biểu tượng hay định hướng dài hạn.

Lưu ý rằng, khi thị trường vốn chưa đủ chiều sâu và thiếu các trung tâm tài chính đủ năng lực, dòng vốn – đặc biệt là vốn quốc tế – có xu hướng mang tính ngắn hạn, vào nhanh và rút nhanh theo chu kỳ.

Điều này khiến việc tài trợ cho các chương trình đầu tư quy mô lớn, bao gồm cả đầu tư công và khu vực tư nhân liên quan, phụ thuộc nhiều hơn vào các kênh vốn ngắn hạn, từ đó hạn chế hiệu quả lan tỏa của các dự án.

Theo Lumen Vietnam Fund, trung tâm tài chính không chỉ là nơi thu hút dòng vốn, mà còn đóng vai trò là điểm trung chuyển và tái phân bổ vốn trong nền kinh tế. Khi các trung tâm tài chính hoạt động hiệu quả, dòng vốn dài hạn có điều kiện ở lại trong hệ thống, được phân bổ trở lại cho các dự án hạ tầng, doanh nghiệp và thị trường tài chính trong nước, thay vì chỉ dừng ở các dòng vốn mang tính cơ hội.

Quỹ cho rằng mối quan hệ giữa đầu tư công, thị trường vốn và trung tâm tài chính mang tính bổ trợ chặt chẽ. Đầu tư công tạo ra nhu cầu vốn và cơ hội tăng trưởng, trong khi thị trường vốn – với vai trò của các trung tâm tài chính – là điều kiện để những cơ hội này được chuyển hóa thành hoạt động kinh tế và tăng trưởng bền vững hơn trong trung và dài hạn.

Quan điểm chiến lược ngành và thị trường

Khía cạnh đầu tư, quỹ ngoại vẫn tập trung theo dõi các lĩnh vực có mối liên hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với chu kỳ đầu tư công và sự phát triển của thị trường vốn.

Trong đó, các ngành gắn với hạ tầng, xây dựng và logistics được nhìn nhận hưởng lợi từ quy mô và tiến độ triển khai các dự án đầu tư. Tài chính – ngân hàng được xem là mắt xích trung gian trong việc dẫn và phân bổ dòng vốn trung – dài hạn cho nền kinh tế khi nhu cầu vốn gia tăng.

Ở góc độ tiêu dùng, quỹ cho rằng việc cải thiện hạ tầng và hiệu quả phân bổ vốn có thể tạo điều kiện thuận lợi hơn cho tăng trưởng nhu cầu trong nước trong dài hạn.

Những quan điểm này phản ánh cách tiếp cận xuyên suốt của Lumen Vietnam Fund đối với thị trường Việt Nam, thay vì là nhận định riêng cho giai đoạn ngắn hạn.