Giá vàng thế giới nổi sóng, vàng trong nước tiệm cận đỉnh lịch sử
Ngày 21/7, giá vàng thế giới tăng gần 20 USD (+0,6%), đạt 3.370 USD/ounce (khoảng 108 triệu đồng/lượng), vượt vùng giằng co 3.300-3.350 USD/ounce. Trong nước, vàng nhẫn tại Doji đạt 116,1 triệu đồng/lượng (mua) và 118,6 triệu đồng/lượng (bán), gần đỉnh lịch sử 119 triệu đồng/lượng (22/4). Vàng SJC tăng 300.000 đồng, đạt 120-121,5 triệu đồng/lượng, tiến sát mức cao nhất mọi thời đại.

Giá vàng tiến sát mức cao nhất mọi thời đại.
Sức cầu vàng nhẫn và miếng tăng do giá thế giới bật lên, trong khi kênh đầu tư khác kém hấp dẫn. Lãi suất ngân hàng thấp, VN-Index tiệm cận 1.500 điểm, nhưng bất động sản kém sôi động. Bộ Tài chính đề xuất thuế 20% trên chênh lệch chuyển nhượng bất động sản, hoặc 2-10% trên giá bán tùy thời gian sở hữu, khiến nhà đầu tư dè dặt.
Giá vàng tăng nhờ đồng USD suy yếu (DXY giảm 0,25% xuống 98,23), bất ổn chính trị tại Nhật Bản sau bầu cử Thượng viện, và căng thẳng giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Fed Jerome Powell. James Stanley (Forex) dự đoán vàng có thể vượt 3.400 USD/ounce, xác nhận xu hướng tăng. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng vàng cần động lực mạnh hơn, như Fed hạ lãi suất vào tháng 9, nhưng Fed vẫn thận trọng do lạm phát chưa kiểm soát. Ngân hàng trung ương tiếp tục mua vàng, và bất ổn toàn cầu khiến khả năng vàng lao dốc thấp.
Đề xuất áp thuế 20% trên lãi bán chứng khoán hàng năm
Bộ Tài chính đề xuất sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân, áp thuế suất 20% trên thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng chứng khoán của cá nhân cư trú, tính theo năm. Thu nhập tính thuế là giá bán trừ giá mua và chi phí hợp lý. Nếu không xác định được giá mua và chi phí, thuế suất 0,1% trên giá bán mỗi lần chuyển nhượng được áp dụng. Với chuyển nhượng vốn, thuế cũng là 20% trên thu nhập mỗi lần, hoặc 2% nếu không xác định được chi phí.
Hiện tại, theo Luật 71/2014, thuế chuyển nhượng chứng khoán thống nhất ở mức 0,1% trên giá bán mỗi lần, không cần quyết toán cuối năm, kể cả khi lỗ. Quy định này bị đánh giá chưa phù hợp, dẫn đến nhiều kiến nghị chỉ thu thuế khi có lãi. Trước đó, Luật 04/2007 cho phép tính thuế 0,1% tạm nộp mỗi lần và quyết toán cuối năm nếu xác định được thu nhập, hoặc 0,1% trên giá bán nếu không.
Bộ Tài chính cho rằng sửa đổi dựa trên thực tiễn và xu hướng quốc tế. Các nước áp dụng đa dạng: Indonesia thu 0,1% trên doanh thu cổ phiếu niêm yết, Philippines 0,6% trên giá trị giao dịch, Nhật Bản và Trung Quốc áp 20-20,3% trên thu nhập từ chứng khoán, Thái Lan tính thuế thu nhập vốn như thu nhập thường. Đề xuất nhằm đảm bảo công bằng, chỉ thu thuế khi có lãi, phù hợp thông lệ quốc tế và thực trạng thị trường Việt Nam.
Đề xuất tính thuế 20% trên lãi từng lần chuyển nhượng bất động sản
Bộ Tài chính đề xuất áp thuế thu nhập cá nhân 20% trên thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, tính theo từng lần, theo dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế). Thu nhập tính thuế là giá bán trừ giá mua và chi phí hợp lý. Nếu không xác định được giá mua và chi phí, thuế suất tối đa 10% trên giá bán, tùy thời gian sở hữu. Với bất động sản từ thừa kế, thuế suất giữ ở 2%, không phụ thuộc thời gian nắm giữ.
Hiện tại, theo Luật 71/2014, thuế chuyển nhượng bất động sản là 2% trên giá trị giao dịch, bất kể lãi hay lỗ, dẫn đến việc kê khai giá thấp để giảm thuế, gây thất thu ngân sách và thiếu minh bạch. PGS.TS Phan Hữu Nghị (ĐH Kinh tế Quốc dân) cho rằng cách tính này có lỗ hổng, đề xuất thuế 20% trên thu nhập thực tế, hoặc 1-2% theo bảng giá UBND tỉnh nếu thiếu hóa đơn.
Bộ Tài chính tham khảo quốc tế: Đức áp thuế 14-42% trên thu nhập bất động sản, miễn thuế nếu sở hữu trên 10 năm; San Francisco (Mỹ) thu 14-24% cho giao dịch dưới 5 năm; Singapore đánh thuế 100% chênh lệch nếu bán trong năm đầu, giảm dần sau đó. Đề xuất thuế 20% nhằm chống đầu cơ, nhưng cần cơ sở dữ liệu giao dịch, hóa đơn chứng từ, và đồng bộ chính sách đất đai, hạ tầng công nghệ để thực hiện hiệu quả. Thuế thu nhập từ bất động sản là nguồn thu quan trọng, giúp tăng minh bạch và giảm đầu cơ.
Bộ Tài chính muốn nâng mức giảm trừ gia cảnh từ 11 triệu lên cao nhất 15,5 triệu đồng/tháng
Bộ Tài chính đề xuất hai phương án điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trong dự thảo Nghị quyết trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Phương án 1: Điều chỉnh dựa trên mức tăng CPI (21,24% từ 2020-2025), nâng giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên 13,3 triệu đồng/tháng, và cho mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 5,3 triệu đồng/tháng. Phương án này phù hợp Luật Thuế TNCN hiện hành, phản ánh nhu cầu thiết yếu và trượt giá kể từ lần điều chỉnh năm 2020.
Phương án 2: Điều chỉnh theo tăng thu nhập bình quân đầu người (40%) và GDP bình quân đầu người (42%) từ 2020-2025, nâng mức giảm trừ cho người nộp thuế lên 15,5 triệu đồng/tháng và người phụ thuộc lên 6,2 triệu đồng/tháng. Phương án này giảm nghĩa vụ thuế nhiều hơn, tăng thu nhập khả dụng, kích thích chi tiêu hộ gia đình và tiêu dùng xã hội, gián tiếp tăng thu ngân sách từ các nguồn thuế khác trong trung, dài hạn.
Theo ước tính, phương án 1 làm giảm thu ngân sách 12.000 tỷ đồng, phương án 2 giảm 21.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, phần giảm thu có thể được bù đắp từ tăng thu các thuế tiêu dùng do thu nhập khả dụng tăng. Mức giảm trừ mới dự kiến áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026, khi Nghị quyết có hiệu lực. Bộ Tài chính cho rằng phương án 2 mang lại lợi ích lớn hơn cho người dân và nền kinh tế.