Tại Hội nghị đối thoại về chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan năm 2025 sáng 26/12, bà Lê Thị Duyên Hải - Phó tổng thư ký Hội Tư vấn thuế Việt Nam - nhận định: Đa phần người dân ghi nhận những cải cách tích cực của ngành thuế trong chuyển đổi số. Việc cung cấp các tài liệu điện tử, ứng dụng hỗ trợ như chatbot AI…đã giúp cộng đồng người nộp thuế tiếp cận chính sách nhanh và chính xác hơn.
Tuy nhiên, bà Hải đề xuất ngành thuế vẫn phải tiếp tục tháo gỡ các vướng mắc cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Cụ thể, liên quan đến xử phạt vi phạm hành chính thuế, bà Hải cho rằng những hành vi vi phạm chỉ mang tính thủ tục hành chính, không cố ý và không làm ảnh hưởng đến số tiền nộp ngân sách thì mức phạt chỉ nên đảm bảo tính răn đe, không gây gánh nặng cho người nôp thuế.
Từ năm 2026, hộ kinh doanh sẽ chuyển sang thuế kê khai, thay vì thuế khoán như hiện nay. (Ảnh minh họa)
"Đơn cử việc nộp hồ sơ khai thuế, trong đó có các chỉ tiêu sai sót mà không làm ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế, mà vẫn bị xử phạt 6 - 8 triệu đồng đối với cá nhân là mức rất lớn.
Đặc biệt, từ năm 2026, hộ và cá nhân kinh doanh sẽ phải kê khai thuế điện tử tự chịu trách nhiệm kê khai, tính và nộp thuế. Trong giai đoạn chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế kê khai, khả năng xảy ra sai sót dữ liệu là khó tránh khỏi.
Việc kê khai sai nhưng không làm thiếu số thuế phải nộp có thể sẽ xảy ra khá nhiều. Do đó, mức xử phạt cần được xem xét trên cơ sở mức độ ảnh hưởng đến số thuế, để đảm bảo hài hòa và phù hợp", bà Hải dẫn chứng.
Bà cũng cho rằng với các lỗi thuần túy về thủ tục, cơ quan thuế cần có cơ chế hỗ trợ, nhắc nhở và thời gian chuyển tiếp hợp lý, giúp hộ kinh doanh yên tâm thực hiện chính sách mới, thay vì lo bị phạt.
Một vấn đề nữa được bà Hải nêu là việc các sàn thương mại điện tử có chức năng thanh toán đã kê khai và nộp thuế thay cho người bán là hộ và cá nhân kinh doanh, nhưng không nhận ủy nhiệm xuất hóa đơn. Điều này dẫn đến các hộ bán trên sàn rất lo lắng.
Do đó, theo bà, tới đây cần xem xét quy định theo hướng các sàn đã khấu trừ nộp thay thuế thì cũng xuất hóa đơn cho người mua thay cho hộ kinh doanh.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, trong năm 2025, các chính sách hỗ trợ đã giúp giảm và gia hạn tiền thuế, tiền thuê đất khoảng 241.740 tỷ đồng cho cộng đồng doanh nghiệp và người dân.
Trong đó, số tiền thuế (gồm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân) và tiền thuê đất được gia hạn là khoảng 116.100 tỷ đồng; số tiền thuế (gồm thuế bảo vệ môi trường, thuế nhập khẩu), phí, lệ phí và tiền thuê đất được giảm khoảng 125.640 tỷ đồng.
“Các giải pháp này đang tiếp tục được triển khai, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn, ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh, đóng góp vào kết quả chung về phát triển kinh tế-xã hội”, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn nhấn mạnh.
Đối với lĩnh vực thuế, số lượng thủ tục hành chính đã được tinh gọn từ 235 xuống còn 223 thủ tục. Đáng chú ý, 100% thủ tục thuế hiện đã cung cấp dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến toàn trình, tích hợp sâu rộng lên Cổng Dịch vụ công quốc gia.
