Ngày 13/6, Israel đã tiến hành một chiến dịch không kích quy mô lớn nhằm vào các cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran, đánh dấu một bước ngoặt chiến lược tại Trung Đông.
Sự kiện này ngay lập tức tác động đến thị trường tài chính và hàng hóa toàn cầu. Giá vàng thế giới, một tài sản trú ẩn an toàn, đã tăng vọt hơn 45 USD, tương đương 1,3%, đạt mức trên 3.430 USD/ounce vào sáng 13/6 tại thị trường châu Á.
Trong khi đó, giá dầu thô WTI tăng gần 8%, lên 73,4 USD/thùng, phản ánh nỗi lo về gián đoạn nguồn cung dầu, đặc biệt tại Eo biển Hormuz, nơi vận chuyển khoảng 20% lượng dầu toàn cầu.
Ngược lại, các tài sản rủi ro cao chịu áp lực mạnh. Chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản giảm gần 1,5%, Hang Seng của Hong Kong giảm 0,3%, các hợp đồng chứng khoán tương lai của Mỹ và châu Âu cũng đồng loạt đi xuống. Đồng Bitcoin, một tài sản đầu cơ, giảm 4,3% xuống 103.800 USD/BTC.
Giá dầu tăng mạnh có thể làm gia tăng chi phí vận chuyển và sản xuất, đẩy lạm phát toàn cầu trở lại. Trong khi đó, sự chuyển dịch của dòng tiền sang vàng và USD cho thấy nhà đầu tư đang tìm kiếm sự an toàn trong bối cảnh bất ổn.
Cuộc tấn công diễn ra trong bối cảnh nhạy cảm khi Mỹ và Iran đang đàm phán về thỏa thuận hạt nhân. Tổng thống Donald Trump bày tỏ lo ngại rằng hành động của Israel có thể phá hỏng cơ hội đạt được thỏa thuận ngoại giao đang diễn ra, làm phức tạp thêm nỗ lực ổn định khu vực.
Trước đó, Iran đã tuyên bố sẽ "trả thù không khoan nhượng", có thể thông qua các cuộc tấn công bằng tên lửa hoặc UAV nhắm vào miền Bắc Israel hoặc các căn cứ Mỹ tại Iraq và Syria. Còn Israel dự kiến sẽ tiếp tục các đợt không kích giới hạn, tránh leo thang thành chiến tranh tổng lực trừ khi Iran vượt "lằn ranh đỏ".
Kinh tế toàn cầu ra sao trước diễn biến rất 'nóng' này?
Trong ngắn hạn, thị trường tài chính được dự báo tiếp tục biến động, với giá vàng, giá dầu và USD được hỗ trợ mạnh, trong khi chứng khoán và Bitcoin chịu áp lực giảm.
Các nỗ lực ngoại giao quốc tế, với sự tham gia của Mỹ, Nga và Trung Quốc, có thể thúc đẩy một lệnh "ngừng bắn tạm thời" nếu xung đột lan rộng. Các nước vùng Vịnh như Saudi Arabia và UAE, lo ngại Iran mở rộng ảnh hưởng, có thể âm thầm hậu thuẫn Israel.
Tuy nhiên, các lực lượng ủy nhiệm của Iran như Hezbollah và Houthis vẫn có thể tiến hành chiến tranh du kích, gây bất ổn kéo dài ở Lebanon, Syria và vùng Biển Đỏ.
Giá dầu có nguy cơ tiếp tục leo thang do eo biển Hormuz bị gián đoạn, đẩy lạm phát toàn cầu tăng cao. Chứng khoán toàn cầu sẽ tiếp tục chịu áp lực, trong khi vàng có thể chạm mức 3.500 USD/ounce như dự báo trước đó của một số tổ chức tài chính lớn.
Nếu tình hình không "hạ nhiệt", kinh tế toàn cầu sẽ đối mặt với lạm phát dai dẳng do giá năng lượng tăng, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và chi phí sản xuất. Các nền kinh tế châu Á như Trung Quốc và Ấn Độ, phụ thuộc lớn vào dầu Trung Đông, sẽ chịu tác động mạnh.
