Năm 2024, Goldman Sachs dự báo rằng, thị trường robot hình người toàn cầu sẽ đạt giá trị 38 tỷ USD vào năm 2035. Trong vòng 5 năm, họ ước tính có tới 250.000 robot hình người, chủ yếu phục vụ trong lĩnh vực công nghiệp, sẽ được xuất xưởng và khoảng một triệu robot sẽ được bán cho người tiêu dùng mỗi năm trong vòng một thập kỷ tới.
Đặc biệt, tỷ phú Elon Musk tin rằng robot hình người sẽ trở thành ngành công nghiệp trị giá 10.000 tỷ USD. Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới cũng đang bước vào cuộc đua này, trong đó có Việt Nam.
Sáng nay (4/12), tại tọa đàm "Robot và Tự động hóa thông minh" (thuộc Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFutue 2025), TS Nguyễn Trung Quân, Giám đốc khoa học (CSO) của VinMotion (công ty tiên phong về người máy đa năng thành lập bởi Vingroup), đã có bài chia sẻ về những thách thức và cơ hội của robot hình người và trí tuệ vật lý.
TS Nguyễn Trung Quân, Giám đốc Khoa học VinMotion, chia sẻ tại tọa đàm.
Theo TS Nguyễn Trung Quân, Giám đốc VinMotion, việc dân số già đi và thế hệ trẻ không còn mặn mà với nhiều công việc chân tay hay nhàm chán, thì việc thiếu hụt nhân lực ở nhiều ngành nghề khác nhau là việc không chỉ xảy ra ở các nước phát triển mà thậm chí là đang dần diễn ra ở các nước đang phát triển như Việt Nam.
Chính vì vậy, việc robot hình người nổi lên như một cơn sốt để sẵn sàng bổ trợ cho sự thiếu hụt lao động này gần như là điều tất yếu. Bên cạnh đó, trong tương lai, nếu robot hình người trở nên ngày càng tân tiến và giá cả hợp lý, nhiều ngành công nghiệp mới cũng có thể được tạo ra, hoặc phát triển mạnh hơn bao giờ hết.
Nhân dịp này, Giám đốc VinMotion cũng có những chia sẻ về doanh nghiệp chỉ thành lập chưa đầy 7 tháng nhưng đã giới thiệu được 5 phiên bản robot hình người.
"Chúng tôi thực sự cảm thấy rất may mắn và tự hào khi đã có các màn biểu diễn robot thành công tại sự kiện sinh nhật lần thứ 32 của Tập đoàn Vingroup và đặc biệt là tại sự kiện triển lãm 80 năm thành tựu đất nước nhân dịp Quốc khánh 2/9. Riêng trong khuôn khổ sự kiện triển lãm A80, đội ngũ VinMotion đã thực hiện hơn 150 buổi biểu diễn liên tục để phục vụ bà con nhân dân, mang robot Việt Nam đến gần hơn với cộng đồng", TS Nguyễn Trung Quân cho biết.
Sau sự kiện A80, đội ngũ VinMotion tiếp tục cải tiến mạnh mẽ công nghệ và sản phẩm của mình cả về phần cứng lẫn phần mềm. Theo TS Nguyễn Trung Quân, robot của VinMotion hiện tại đã đi lại linh hoạt hơn, nhanh hơn rất nhiều so với 3 tháng trước đây. Đặc biệt, phần AI cũng được tích hợp giao tiếp linh hoạt đa ngôn ngữ, nhất là Tiếng Việt và Tiếng Anh.
"Chúng tôi sẽ sớm công bố những thành quả này trong thời gian sớm nhất", Giám đốc VinMotion chia sẻ.
Theo TS Nguyễn Trung Quân, hiện tại, VinMotion đã và đang phát triển mẫu robot Motion 2. Đây được xem là mẫu robot đột phá hơn rất nhiều so với Motion 1 mà VinMotion đã ra mắt và trình diễn trước công chúng thời gian qua.
"Tôi nghĩ sự khác biệt lớn nhất giữa robot của chúng tôi và các mẫu robot khác đó là chúng tôi tập trung giải quyết những yêu cầu thực tiễn để có thể triển khai robot với quy mô lớn trong tương lai thay vì chỉ demo trong phòng lab", TS Nguyễn Trung Quân cho hay.
Cụ thể, với mẫu robot Motion 2, VinMotion đã và đang hướng đến các khả năng chuyển động ưu việt vượt trội hơn cả người bình thường.
"Trong quá trình thiết kế, tôi cũng đặt ra ba tiêu chí rất quan trọng, tôi tạm gọi là tiêu chuẩn 3S để đảm bảo robot có thể vận hành liên tục được. Cụ thể như sau, đầu tiên là self-standing up, tức là robot nếu có bị ngã phải tự đứng dậy được; hai là tự thay pin hoặc tự sạc pin khi cần thiết; ba là phần cứng cũng như cả hệ thống cần đảm bảo ở trạng thái hoạt động ổn định liên tục không nghỉ trong nhiều giờ", TS Nguyễn Trung Quân.
"Theo quan điểm của tôi, robot chỉ có thể hữu dụng nếu nó có thể vận hành liên tục 24/7 một cách ổn định mà không cần sự can thiệp trực tiếp của con người. Và đó cũng là một tiêu chí rất lớn mà chúng tôi đặt ra cho mẫu robot này", Giám đốc VinMotion nhấn mạnh.
VinMotion luôn khao khát "mơ lớn" giúp Việt Nam
Sản phẩm robot hình người của VinMotion vẫn đang tiếp tục được phát triển.
"Từ lúc thành lập công ty, chúng tôi luôn định hình để vươn lên cạnh tranh với công nghiệp robot hình người trên thế giới. Tôi và đội ngũ VinMotion luôn khao khát để có thể đóng góp đưa Việt Nam sánh vai với các cường quốc trên bản đồ công nghệ thế giới. Mục tiêu của chúng tôi là phát triển robot hình người ngày càng trở nên linh hoạt, thông minh và đa năng để có thể dần đi vào cuộc sống ở nhiều mảng khác nhau, từ dịch vụ, công nghiệp, cho đến giúp việc gia đình", TS Nguyễn Trung Quân cho biết.
Giám đốc của VinMotion thừa nhận đây là một mục tiêu rất lớn, nhưng tin rằng đây là thời điểm vàng để chúng ta có thể mơ đến việc đó.
"Với sự hỗ trợ của Tập đoàn Vingroup và nội lực, khát khao vươn lên chứng minh bản thân của đội ngũ kỹ sư VinMotion, tôi tin rằng mục tiêu này không quá xa vời. Tuy nhiên để đạt được điều đó, chúng tôi cần rất cố gắng, tập trung, luôn giữ vững niềm tin vào sứ mệnh và con đường mà mình đã chọn", Giám đốc VinMotion kỳ vọng.
VinMotion có một số lợi thế cạnh tranh so với các công ty robot quốc tế
Theo TS Nguyễn Trung Quân, VinMotion đang có một số lợi ích vượt trội.
Theo quan điểm của TS Nguyễn Trung Quân, dù mới thành lập chưa được bao lâu nhưng VinMotion đang có một số lợi thế so với các doanh nghiệp cùng ngành trên thế giới.
Thứ nhất, Việt Nam có một nền sản xuất rất linh hoạt, rất phù hợp với việc sản xuất và cải tiến mẫu robot nhanh, chất lượng đảm bảo nhưng chi phí hợp lý. Việc này cũng giúp ích rất nhiều cho VinMotion trong việc liên tục cải tiến robot của mình.
"Thứ hai, với sự hỗ trợ của Tập đoàn Vingroup, chúng tôi có thể hợp tác với nhiều công ty con khác nhau để sớm triển khai và cải tiến công nghệ của mình. Hiện tại, chúng tôi đang thử nghiệm ở nhiều công ty khác nhau, từ VinFast, Vinpearl cho đến Vinmec. Chúng tôi hướng đến sản phẩm hoàn thiện, có thể hoạt động lâu dài, ổn định với chi phí hợp lý chứ không phải chỉ công nghệ demo trong phòng lab. Vì vậy đây là những lợi thế cạnh tranh vô cùng to lớn để chúng tôi liên tục cải tiến sản phẩm và công nghệ của mình nhanh hơn bất kỳ đối tác nào khác", Giám đốc VinMotion chia sẻ.
Cuối cùng, theo ông, với những chính sách khích lệ phát triển Khoa học Công nghệ của Đảng và Nhà nước, cộng thêm sự ủng hộ của người dân, đây cũng là một động lực rất lớn để đội ngũ VinMotion ngày đêm chiến đấu với hy vọng có thể khẳng định được vị thế của công nghệ Việt Nam trên trường quốc tế.
Theo TS Nguyễn Trung Quân, hiện tại, VinMotion đang triển khai hợp tác chiến lược với một tập đoàn lớn hàng đầu thế giới về AI chip.
Chúng tôi sẽ công bố hợp tác chiến lược này vào Triển lãm Điện tử Tiêu dùng CES vào tháng 01/2026 tới đây. Đây là một hợp tác chiến lược quan trọng, đặt nền móng vững chắc để VinMotion có thể nâng cao vị thế của mình trên trường quốc tế. Tất cả vẫn còn rất mới và ở giai đoạn đầu, nhưng chúng tôi rất tin tưởng vào sự hợp tác này và hi vọng sớm có thể chia sẻ thêm sau công bố chính thức vào năm sau", ông Nguyễn Trung Quân cho biết.
Giám đốc VinMotion cho rằng đây cũng là một thế mạnh của VinMotion, đó là VinMotion đang triển khai hợp tác nghiên cứu với nhiều phòng lab nghiên cứu về humanoid robots hàng đầu ở Mỹ. Theo ông, việc này không chỉ giúp định vị thương hiệu và tầm ảnh hưởng quốc tế của VinMotion, mà còn là một cơ hội rất quý báu để đội ngũ kỹ sư Việt Nam ở VinMotion có cơ hội học hỏi những công nghệ tiên tiến nhất, nhằm xây dựng nền tảng kiến thức và kỹ thuật sẵn sàng cho sự phát triển bền vững của công ty VinMotion nói riêng cũng như ngành robotics Việt Nam nói chung.
"Đây là cơ hội vàng để Việt Nam có thể vươn lên ghi tên mình trên bản đồ công nghệ thế giới"
Trong bối cảnh thế giới thiếu hụt kỹ sư robot, chi phí lao động tăng và xu thế dịch chuyển chuỗi cung ứng, liệu Việt Nam có thể chiếm lĩnh vị trí nào trong chuỗi giá trị robot toàn cầu hay không?
Theo TS Nguyễn Trung Quân, nếu tập trung đầu tư vào nền công nghiệp robotics hay Physical AI, Việt Nam có rất nhiều lợi thế.
Ông Quân phân tích, đặc thù của ngành robotics cần ba thứ rất quan trọng. Thứ nhất, nhân lực công nghệ cao cho phát triển phần mềm và AI. Thứ hai, nền sản xuất linh hoạt cho làm mẫu và sản xuất phần cứng. Thứ ba, niềm tin cũng như an ninh bảo mật trong việc triển khai ứng dụng.
"Trong khi Mỹ đang nổi trội ở mảng thứ nhất, Trung Quốc đang có ưu thế ở mảng thứ hai, thì Việt Nam nếu định vị đúng có thể nổi lên như một đối trọng có thể làm tốt đều ở cả 3 mảng này. Với định hướng và sự hỗ trợ tốt của Chính phủ, tôi tin rằng Việt Nam có thể trở thành một đối trọng lớn, thậm chí là hàng đầu trong việc phát triển robotics của thế giới".
Đây là một mảng lớn, nhiều tiềm năng, nhưng mọi thứ đều mới bắt đầu. Xuất phát điểm của Việt Nam không quá xa so với thế giới.
Chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng là mình có thể làm tốt được nếu chúng ta có đủ niềm tin và sự tập trung cho việc đầu tư cho mảng này. Theo tôi, đây là cơ hội vàng để Việt Nam có thể vươn lên ghi tên mình trên bản đồ công nghệ thế giới", Giám đốc VinMotion nhấn mạnh.
Theo TS Nguyễn Trung Quân, hiện tại, VinMotion đang triển khai hợp tác chiến lược với một tập đoàn lớn hàng đầu thế giới về AI chip.
Chúng tôi sẽ công bố hợp tác chiến lược này vào Triển lãm Điện tử Tiêu dùng CES vào tháng 01/2026 tới đây. Đây là một hợp tác chiến lược quan trọng, đặt nền móng vững chắc để VinMotion có thể nâng cao vị thế của mình trên trường quốc tế. Tất cả vẫn còn rất mới và ở giai đoạn đầu, nhưng chúng tôi rất tin tưởng vào sự hợp tác này và hi vọng sớm có thể chia sẻ thêm sau công bố chính thức vào năm sau", ông Nguyễn Trung Quân cho biết.
Giám đốc VinMotion cho rằng đây cũng là một thế mạnh của VinMotion, đó là VinMotion đang triển khai hợp tác nghiên cứu với nhiều phòng lab nghiên cứu về humanoid robots hàng đầu ở Mỹ. Theo ông, việc này không chỉ giúp định vị thương hiệu và tầm ảnh hưởng quốc tế của VinMotion, mà còn là một cơ hội rất quý báu để đội ngũ kỹ sư Việt Nam ở VinMotion có cơ hội học hỏi những công nghệ tiên tiến nhất, nhằm xây dựng nền tảng kiến thức và kỹ thuật sẵn sàng cho sự phát triển bền vững của công ty VinMotion nói riêng cũng như ngành robotics Việt Nam nói chung.
