Hiện trường nguyên dấu chân, đất lằn hình những "kẻ" săn mồi
Một buổi sáng đầu tháng 4 vừa qua, ông Vàng Chử Mẩy, 45 tuổi, bản Na Côm (xã Núa Ngam), men theo lối mòn trong rừng lên nương thì thoáng thấy những bóng dáng mờ xa chừng hơn trăm mét. Khi lại gần, ông giật mình, con bò dưới hai tuổi đã chết, nằm sấp trên nền đất ẩm, lông còn dính bùn, mùi tanh xộc lên nồng nặc. Xung quanh, dấu chân in sâu, phân tán nhiều hướng. Quan sát kỹ, ông Mẩy đoán có khoảng bốn, năm con sói vừa săn mồi tại đây.
Ông Vàng Chử Mẩy kể lại.
Cũng ở Na Côm, anh Vàng A Sử, 35 tuổi, cho biết hôm ấy anh chỉ kịp nghe tiếng hú vọng ra từ rừng trước khi gọi thêm thanh niên bản lên. Khi đến nơi, con bò đã bị xé phần hậu môn, lòng bị moi ra, giống nhiều vụ khác dân bản từng chứng kiến. Không chụp ảnh hiện trường, anh chỉ kịp mang bò về cắt lọc lấy phần còn lại để sử dụng, vớt vát chút ít thiệt hại.
Ở bản Hin Phon (xã Núa Ngam), con đường đất dốc dựng đứng, nhiều đoạn chỉ còn hố sâu và mô đất vừa đủ cho bánh xe, trưởng bản Mùa A Dếnh cũng xác nhận tình trạng tương tự. Đàn bò của bà con trong bản nhiều lần bỏ mạng với loài săn mồi hoang dã có dấu vết giống hệt tập tính của loài sói.
Những xác gia súc chết đang phân hủy mạnh tại thời điểm lực lượng chức năng kiểm tra.
Còn ông Vì Văn Biến, Phó Chủ tịch xã Núa Ngam kể rằng, từ thời còn làm chủ tịch xã Na Tông (cũ), ông đã nhiều lần nhận phản ánh về sói cắn gia súc. Có lần, vào khoảng tháng 9/2005, ông trực tiếp chứng kiến một con sói đuổi hoẵng xuống gần trường THPT Mường Nhà. Con hoẵng bị dồn vào vũng nước, dân bản dùng súng săn mới bắt được sói. “Chó đuôi xù, lông xù, mõm đen. Theo dân bản kể thì thịt, lòng rất tanh”, ông nhớ lại.
“Giờ khó khăn lắm”, ông Biến thở dài nói: “Kinh tế bà con chỉ trông vào con trâu, con bò. Gom góp cả năm mới được chút vốn để cho con cái đi học, mua xe, mà sói lại tha đi hết.”
'Không có dấu hiệu phá hoại nhưng cũng chưa thể khẳng định do sói'
Thiếu tá Vì Văn Xiên, Trưởng công an xã Núa Ngam cho biết, đơn vị đã nhiều ngày khảo sát, đến từng hộ dân, quan sát hiện trường, ghi nhận lời kể. Kết quả cho thấy, không có dấu hiệu trộm cắp hay phá hoại. Tuy nhiên, công an xã cũng chưa đủ căn cứ để khẳng định là sói hay loài nào đó tấn công.
Trong nhiệm vụ làm rõ có sói hay không, kiểm lâm là lực lượng nòng cốt. Lực lượng này đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra rừng sau khi có thông tin sói xuất hiện. Trao đổi với Tiền Phong ngày 3/8, ông Vũ Xuân Mạnh, đội phó đội cơ động Chi cục Kiểm lâm tỉnh Điện Biên cho biết, đội của ông đã phối hợp với hạt kiểm lâm Thanh An, UBND xã Núa Ngam và bộ đội Biên phòng đi gần 8 km, vào rừng từ bản Hin Phon, trong đó có nhiều đoạn rừng rậm, dốc trơn, phải đi bộ.
Khi đến hiện trường, con bò hai tuổi đã chết gần một tuần, xác phân hủy, chỉ còn da và lông bên ngoài, phần nội tạng gần như mất, mùi hôi thối thoảng trong không khí. Một số dấu chân lạ có thể quan sát, nhưng mưa gió nhiều ngày khiến khó khẳng định đó là dấu chân của loài nào. Tại một số điểm khác, chỉ còn lại xương, hay một số bộ phận rời rạc của xác bò.
Lực lượng kiểm lâm kiểm tra các dấu vết tại hiện trường.
Đoàn chia nhóm khảo sát, vừa quan sát vừa ghi nhận hiện trạng, chụp ảnh và quay video gửi chuyên gia phân tích. “Chưa thể xác định nguyên nhân cái chết là do đâu, con gì cắn hay bị ngã chết”, ông Mạnh nói.
Báo cáo kiểm tra liên ngành sau đó xác định, trong tổng số 52 con gia súc chết, có 8 con còn lại một phần thịt và nội tạng, 43 con chỉ còn một phần xương sườn, xương sống, đầu hoặc đuôi, có con chỉ còn cặp sừng, và 1 con không tìm thấy xác.
Biên bản kết luận thiệt hại gia súc là có thực, nhưng chưa xác minh, kiểm chứng được số lượng cụ thể, chưa kết luận nguyên nhân chết và chưa có dấu hiệu của hành vi trộm cắp hay phá hoại tài sản (!?).
Liên quan đến sự việc, hiện đang tồn tại hai giả thuyết tập trung nhất: Thủ phạm có thể là chó rừng (Canis aureus) hoặc sói đỏ (Cuon alpinus). Cả hai loại này đều thuộc họ chó nhưng cách săn mồi khác biệt. Sói đỏ thường săn theo bầy, nhắm vào con mồi lớn, moi nội tạng ngay sau khi hạ gục và hiếm khi ăn xác thối. Dấu chân của chúng to, in sâu, tỏa ra nhiều hướng. Ngược lại, chó rừng nhỏ hơn, ăn tạp, thường săn đơn lẻ hoặc theo cặp, dấu chân bé và ít phân tán. Đã có ý kiến nghiêng về khả năng có thể là sói đỏ.
